7
Het raadsel straat
t,A
Jm
3chorel
«S
Wie aan Arie Schermer (1904-1985) gevraagd zou
hebben om de buurten in de gemeente Schoorl te
benoemen zou te horen hebben gekregen: Aagtdorp,
Schoorlse Buurt, Buitenduin, Brechtdorp, Catrijp,
Hargen, Camp en Schoorldam. De inleiding op de
Inventaris van het Oud Archief van Schoorl noemt
een akte uit 1148, waaruit blijkt dat Schoorl vijf
buurtschappen telde In die akte worden deze
echter niet bij name genoemd, maar slechts als:
quinque scabinatibus in Schoerle, vijf schepen-
dommen in Schoorl.
In het Schoorlse Privilegeboek 2) is een w.s.
17de-eeuwse vermelding van deze akte te vinden, en
daarin worden de vijf schependommen wel met
naam genoemd, nl. Echtorp, Straet, Buijterduijn,
Brechtdorp ende Catrijp.
Waar was nu die buurschap Straet gelegen? Vergelijking
met de opsomming van Schermer wijst naar de Schoorlse
Buurt, het hart dus van het dorp, bij kerk en rechthuis.
Maar waarom Straat, en niet Schoorl, zoals het op de kaart
van de Uitwaterende Sluizen uit 1680 staat. In
verschillende stukken uit de 17de eeuw vinden we de buren
van Straat vermeld, alsook en voorlopig voor het laatst in
de Keur van Schoorl, opnieuw vastgesteld in 17513).
Men kan zich echter afvragen of de naam "Zandstraat"
voor een deel van de Heereweg tot de 20e eeuw in gebruik,
een laatste herinnering is aan de oude naam4).
De documenten uit de 17de eeuw helpen ons verder:
in aktes betreffende verkoop van een "partij dijcks in de
middel Evendijck gelegen" (1621 t/m 1682) wordt de
belending in het noorden als de "buren van Straet"
omschreven5);
voorwaarden en afrekening van de verpachting van de
wegen van Straat uit 1691 vermelden exact welke wegen
dat zijn 6). Het eerste blad van dit stuk vindt u op de
volgende pagina gereproduceerd, gereproduceerd. Er staat
te lezen (tot*):
Op condietie ende voorwaarden hier naar verclaart,
soo begeert Aerjen Rosyers - schepen aen Straet, met
advijs en consent van de gemeene buere aldaar, te
verhueren alle de gemeene wegen en dat voor de jaare
1691
den geenen die van de voorsz. weegen huert sal
gehouden weesen de selve te gebruijcken als naar
ouder gewoonte is gedaan, en de steekelen en netelen
ende ander oncruijt daar op wassende tweemaal int
voorschreven jaar aff te maijen en aff te steeken op
Fragment van de kaart van Uitwaterende Sluizen uit 1680
11