De geschiedenis van een ambacht
Mandenmakerij in Nederland
door G. M. Pot-van Regteren Altena.
Handwerk-als-broodwinning lijkt uit te sterven. Weven b.v.
evolueerde van thuisarbeid op één getouw naar
textielfabricage op oneindig grotere schaal. Aardewerk
komt massaal uit fabrieken. De onderlinge verhouding
tussen productie, kosten, arbeidsuren en lonen veranderde
daarmee radicaal. Ook de vormgeving werd 'industrieel' en
een apart beroep, soms aanleunend tegen de beeldende
kunst.
Min of meer gelijktijdig met deze ontwikkeling en misschien
als reactie erop, groeide toch weer de belangstelling en de
waardering voor de individuele uitoefening van zo'n
ambacht. Begonnen als liefhebberij' heeft het in enkele
gevallen zelfs tot groot vakmanschap geleid en zijn er
nieuwe en originele toepassingen uit voortgekomen.
Ook het mandenmaken is nu bijna uitgestorven in onze
contreien, want industriële ontwikkeling ervan is
onmogelijk: mandenmaken is per definitie handwerk. Ook
al schijnen er enkele Amerikaanse patenten te zijn op
machinale vlechtsystemen, het is niets geworden. Als
verpakkingsmateriaal werden manden vervangen en verder
werden ze op grote schaal ingevoerd uit lagelonenlanden.
En nu bloeit het weven 'met de hand', het draaien of kneden
en bakken van potten en ook het mandenmaken herleeft,
niet alleen in ons land. Niet meer als volledige
broodwinning, wel als bron van intense betrokkenheid en
bevrediging voor degenen die het in hun vingers blijken te
hebben.
De nu 15 jaar bestaande Stichting Wilg en Mand heeft de
herleving van het ambacht in deze zin bevorderd.
Cursussen, vakopleiding en het vormen van een collectie
behoren tot haar doelstellingen. Zo ook historisch
onderzoek; van dit laatste is de lezing van mevr. Pot het,
met dia's geïllustreerde, verslag.
De avond van de 10e oktober was een aardig
gevulde Camperduinzaal van de Bhnkerd
getuige van een boeiende lezing met
lichtbeelden over bet oude ambacht van
mandenmaker.
Mevrouw Pot had haar inleiding in korte
onderdelen samengebracht en met duidelijke
beelden geïllustreerd.
Een aantal aanwezigen maakte in de pauze
gebruik van bet ter beoordeling geven van
meegebrachte manden en vlechtwerk.
Een bos bloemen, een boekenbon en een
applaus van het aandachtig gehoor was de
dank voor mevrouw Pot voor deze start van
het Scoronlo seizoen.
JPK.
Cultuur Historische Vereniging
Scoronlo
Bestuur:
E S. Gutker, Heereweg 322 secretaris
K. van Lienen, Teugelaan 3 voorzitter
J. P. Keuris, Slotlaan 25
M. Mol, Bosrandweg 3
H. J. Snip, Heereweg 321z
J. Veter, Heereweg 243
J. de Vries, Verdistraat 10, Alkmaar
Redactie:
S. Leegwater, Hagedoomweg 90, tel. 2271
9
