Het is duidelijk wat men bedoelt met het aanstoppen van
de wegen. Men heeft het echter ook vaak over Zeijlen,
sijltjes, seijlen. Vfolgens het woordenboek betekent Zijl(en)
afloop van water, waterlozing. Vfooral in Friesland en
Groningen uitwateringssluis, soms tevens schutsluis: De
Dokkumer Nieuwe Zijlen, vergelijk ook Blokzijl, Pieterzijl
enz. Zijltjefs) gewestelijk ook voor een los bruggetje van
twee of drie planken.
Ik denk dat deze verklaring hierop slaat: als men het
graangewas van een buurweg huurde was men verplicht
deze weg ook begaanbaar te houden. Bovendien ook de
bruggetjes over de stoten.
Tot even na de laatste wereldoorlog was er een overpad
van Aagtdorp naar Schoor! da ra Dit pad liep via de
Gerbrandslaan, daar waar deze laan in het land eindigde
kon men toch door het land naar vroeger het gemaal van
de Vet lopen, veel vroeger de plek waar de Aagtdorper
watermolen stond. Indien noodzakelijk lagen er posten,
later noemde men dit planken, over de sloot.
Bestvat: Volgens het Westfries Woordenboek van Jan
Pannekeet 't oude gebruik uit de tijd dat een nieuwe
(dorps)kastelein een gezellige (midjdag of avond aanbood,
waarbij hij trakteerde of gereduceerde prijzen berekende
Het woord duidt op het beste vat of 'patersvaatje; waaruit
getapt werd. Uit ons verhaal blijkt dat dit bq de buren van
Aagtdorp ook het geval was als je er als nieuwe buur
(inwoner) ging wonen.
Bij 9: Als de huuropbrengst van de burenwegen werd
verdeeld bouwde men een feestje Het wegebier werd
gehouden bij Jan Ftod en de nieuwe verhuur eveneens, dit
bracht 6 stuivers per keer op. Boot was de omtoper, d.w.z.
hij moest alles aankondigen, dus bij alle buren langs gaan
(omlopen). Dat bracht iedere keer ook 6 stuivers op.
Bij 10: Men was er voorheen zeer op gesteld dat eenieder
op tijd was, dus ook bij het verhuren van de wegen. Als je
niet op tijd betaalde werd de zaak opnieuw 'geveijld'
verhuurd. Bracht het daarna minder huur op dan moest je
wel het ontbrekende bijpassen. Als je voor de eerste keer
als nieuwe inwoner deze happening bijwoonde kostte je dat
een 'pint Genever'.
In 1801 wordt vermeld: *t Aanstoppen van de Sijltjes het
Oude Slot besteet aan Wullem Dapper voor 9 stuijvers'.
Hazendaal, Podenburg?
In 1807 'J. Lek, verschot aan Jenever 3 Flessen en Spijkers
voor het Pos je aan de Gerrebrantslaan te samen o-12-o
Nu geen zeijlen maar Posjes, posten.
Hij doet ook de verrekening 'den 26 Maaij 1807, Door de
Schepen van Aagtdorp Jacob Lek'.
Nu nog kan men het aantal schependommen aflezen aan
het wapen van Schoor!, nl. 8, vastgesteld voor het laatst bij
KB. van 23 juni 1925. Een verordening van 30 Maart
1795 over het stemmen: De Burgemeester brengt eerst
zijn stem uit daarna de Schepenen te beginnen met de
President-Schepen en zo vervolgens te beginnen bij
Aagtdorp'.
Ik wil het hierbij laten, hopelijk krijgen we aanvullende
reacties.
K. van Lienen.