Herindelingsplannen na 1900
7
bezwaren van de gemeente Schoorl. (Met eveneens als
bezwaar de armlastige bevolking; de dijkwerkers van
Petten).
In november 1856 komt de minister met het voorstel om
de gemeente Petten bij Schoorl, Callantsoog of de Zijpe
tevoegen. Omdat Petten bleef klagen zonder subsidie niet
als gemeente zelfstandig te kunnen blijven bestaan wendde
de gemeenteraad van Schoorl zich hierover in een adres
aan de Tweede Kamer. Schoorl was bereid de vereniging
van Petten te aanvaarden, mits ter compensatie behalve de
Hazepolder ook een deel van de polder de Zijpe bezuiden
de weg van Petten naar Burgervlotbrug en bewesten het
Noordhollands kanaal met een kapitaalkrachtige
boerenbevolking aan de combinatie werd toegevoegd. Door
Schoorl werd dit later veranderd in; "bezuiden de weg van
St. Maartensvlotbrug naar de duinen".
Tegen de voorstellen verzette de gemeente Zijpe zich heftig.
Op initiatief van de Provincie kwam men hierna met een
ander plan. Ze overwogen de gemeente Schoorl te splitsen
en de dorpen Groet, Hargen en Camperduin bij de
gemeente Petten te voegen. Dit plan bleek onuitvoerbaar.
Dan maar weer de combinatie Schoorl, Petten en de
Hazepolder proberen. Uiteindelijk wees de minister ook dit
plan om financiële gevolgen voor Schoorl af. De gemeente
Petten bleef hierna toch nog zeventig jaar door de jaarlijkse
subsidies zelfstandig. Pas op 1 mei 1929 werd Petten
gevoegd bij de gemeente Zijpa
Tweemaal eerder kwam onze gemeente deze eeuw onder
herindelingsplannen uit. In 1940 was er sprake van twee
samenvoegingsvarianten. De herindelingscommissie had
eerst het plan om de kustgemeenten Callantsoog en Petten
bij de gemeente Schoorl tevoegen. Het bezwaar tegen dit
plan was de wel zeer uitgestrekte vorm van de nieuwe
gemeente Een tweede plan dat op veel bezwaren stuitte
was een eventuele samenvoeging van onze gemeente met
de gemeente Bergen.
Een plan, wat bij de meeste van ons nog wel bekend is,
was het herindelingsplan begin tachtiger jaren van
Noord-Kennemerland, waarbij aa. de werknaam "de
Duinkop" werd gebruikt voor het voorstel van
Gedeputeerde Staten, om de gemeente Schoorl samen te
voegen met de gemeente Bergen. Van dit voorstel werd
echter gelukkig in april 1984 afgezien door Gedeputeerde
Staten, nadat de statenfracties in de commissie
Bestuurlijke Organisatie zich negatief ten opzichte van dit
plan uitspraken. Van samenvoeging is toen dus niets
gekomen.
Dit kwam vooral omdat de gemeenteraad van Schoorl
deze plannen met felheid en uitgebreide en steekhoudende
argumenten had bestreden. Na gedegen onderzoek werd
een samenvoeging met Warmenhuizen ook niet juist
geacht. De voornaamste argumenten van Gedeputeerde
Staten waren dat de bestuurlijkskracht en de financieële
onderbouwing meer dan voldoende waren om Schoorl
zelfstandig te laten zijn. De maatschappelijke en sociale
structuren die nog al wat verschillen vertoonde, hebben
zeker ook een rol gespeeld.
Wederom worden we de laatste tijd geconfronteerd met
samenvoegingsperikelen tussen Schoorl, Bergen en
Egmond. Zoals uit bovenstaand artikel blijkt, is het gelukkig
bij verliefdheid door buurgemeenten op ons mooie dorp
gebleven. Steeds werd door onze gemeente een eventuele
verloving met een buurgemeente vroegtijdig verbroken.
Maar of we dit maal onder een eventueel huwelijk uit
kunnen komen, hangt af van de gemeentepolitiek. Het lijkt
wel of de gemeenteraad van Schoorl ons wil uithuwelijken,
zo weinig tegenstand komt er tot nu toe van de politieke
partijen.
Bronvermelding
- J. T. Bremer; Gemeentelijke Indeling, geschiedenis van
de gemeentelijke indeling van de gemeente
Callantsoog, Petten en Zijpe.
Zijper Historie Bladen, 4e jaargang nrs. 2 en 3, april en
sept. 1986.
- Wil Janssen; 150 jaar terug verloor de gemeente Groet
haar zelfstandigheid. Duinstreek 22 december 1983.
- Wil Janssen; Nieuwe Kustgemeente Scoronlo 6e
jaargang nr. 10, oktober 1994.
- F. van Mieris; Groot charterboek der graaven van
Holland, van Zeeland en Heeren van Vriesland. 4 delen,
1753.
- Provincie Noord-Holland; Rapport der provinciale
Commissie ter bestudering van de gemeentelijke
indeling van Noord-Holland (comm. Ter Veen).
Deel I, Algemene beschouwingen (1949)
Deel U, Voorstellen voor Noord-Kennemerland (1959)
Uitgave Gedeputeerde Staten van Noord-Holland.
- Mr. J. H. Rombach; De samenvoeging van de gemeente
Groet en Schoorl, 1812-1834. Alkmaars Jaarboekje
5e jaargang 1969.
- Mr. J. H. Rombach; Inventaris van de archieven van de
families Van Foreest, Van Egmond van de Nijenburg,
De Dieu, Fontein Verschuir en Van der Feen de Lille.
Regionaal Archief Alkmaar 1992.
- Henk Waltmans; Gemeentelijke herindeling in
Nederland, van de Franse tijd tot heden. Uitgeverij
Stuberg Hoogezand 1994.
- Frits David Zeiler; De heerlijkheid Petten en Nolmerban.
Artikel in het boek Petten stiefkind van de Zee
Uitgegeven door Pirola in juni 1989 voor de Historische
Vereniging Zijpe
- F. van Mieris; Groot charterboek der graaven van
Holland, van Zeeland en Heeren van Vriesland. 4 delen,
1753.
Met dank aan Jan Lute te Egmond voor het gebruik van
de grafelijkheidsboeken en provinciale rapporten uit zijn
uitgebreide historische bibliotheek.
Wil Janssen.
