Een boot- en treinreisje rond 1910
Belevenissen van een Groeter knulletje
Scoronio op bezoek bij onze 80-jarige dorpsbewoner, de heer H. J. Meedendorp, teneinde bij een
bejaarde Groetenaar wat kopij te vergaren, tekende aa. onderstaand verslag van een boot- en
treinreisje Groet-Den Helder v.v. op.
Zit het een beetje mee, dan kan je die trip tegenwoordig met de auto heen en terug binnen het uur
doen.
De sfeer van vroeger, zoals de heer Meedendorp die als jochie proefde, is niet meer.
Op een zaterdagmorgen gingen Henkie en zijn moeder,
gezeten cp de 'driewielder kar' van Dirk Duin, op stap.
Dirk bracht de reizigers met zijn paard en kar naar de
molen van Hoogvorst (de Groeter molen). Vanaf de molen
ging liet te voet langs de Hargeivaart naar Zijpersluis, waar
men cp de boot stapte Langs de Hargervaart was een
door schippers van de zandschuiten uitgelcpen pad.
De "Nieuwe Diep' waarmede werd gevaren was een
stoomboot. Vfoor Henkie Meedendorp een hete gewaar
wording, want tot dan had hij alleen nog maar de
zandschuiten gezien die een zeil hadden, of dus bij windstil
weer getrokken werden.
De 'Nieuwe Diep' was een vrachtschip met passagiers-
accommodatie. In liet voorschip lag de kajuit voor de
passagiers, die op banken van glad gelakte latten zaten.
Omdat de stoomketel van het schip uiteraard ook onderin
was geplaatst, was liet in de kajuit meestal behaaglijk
warm. Vferder stonden er in de kajuit een aantal tafeltjes.
Wanneer je als jochie op de banken ging staan kon je net
door de raampjes van de kajuit gluren, die ongeveer een
halve meter boven het dek lagen.
Henkie Meedendorp heeft de kajuit van de "Nieuwe Diep'
als erg behaaglijk ervaren. Ook al vanwege de petroleum -
lampen die er in aangebracht waren en die al 's morgens
vroeg en tegen de avond brandden. Henkie en zijn moeder
gingen echter met de boot van twaalf uur. Dat betekende
dat je om ongeveer vier uur 's middags in Den Helder was.
Zo nu en dan meerde de boot onderweg af. Dat gebeurde
bij St. Maartensvlotbrug, Burgervlotbrug en 't Zand.
Vbor een joch als Henkie Meedendorp duurde zon reis toch
wel lang. De beker warme clrocolademelk die hij onderweg
kreeg vormde dan ook een prettige afwisseling, terwijl zijn
moeder, die zich best vermaakte door met de andere
passagiers de laatste nieuwtjes uit te wisselen, hem zo nu
en dan op haar schoot liet staan, zodat hij wat beter naar
buiten kon kijken.
Henkie en zijn ouders bleven een nacht in Den Helder over.
Vader Meedendorp, die zaterdag tot vier uur s middags
moest doorwerken, was met de trein gekomen. De
volgende dag ging het gezin weer naar huis. Ditmaal met de
trein. Dat betekende ongeveer drie uur reizen.
Ook de trein maakte een enorme indruk op Henkie, een
Jochie geboren in het huis van Mulder aan dc Hargerweg bij
de laadbrug. Zijn wereldje bestond tot dan uit de
zand schepen, de lorries, de schippers en hun vrouwen. Een
kind levend temidden van de natuur.
En dan op een dag dat Helderse station. De grote zwarte
locomotief met stoom uit de wielkasten en een zwarte
pluim uit de schoorsteen. Zijn vader zette hem in de coupé
en trok aan een leren riem in de deur, waardoor het
raampje omlaag kon. Tot Henkies verbazing ging de trein
dwars door de weilanden tussen de koeien door. Ook over
sloten en vaarten.
In Schagen stappen ze uit. Hollend reppen ze zich naar het
trammetje dat l»en richting Sclroorl moet brengen. Dat
stopt veel onderweg. Henkie geniet, want vanuit de trein zie
je ved meer dan door de raampjes van de "Nieuwe Diep".
Het gaat ook vlugger.
In Schoorl aangekomen wacht een verrassing. Daar staat
Jan W&genaar, die evenals Henkies vader bij 'baas' Peeck
in dienst is, met de 'glazen' wagen. Baas Fteeck, die van
het reisje van Meedendorp afwist, had dat zo geregeld. Na
een half uur rijden waren ze terug in Hargen. Het was Ivilf
zeven s avonds. Vsder Meedendorp gaf Jan Wagenaar als
dank een sigaar, die deze bij de anderen in de koker deed.
Als vaste koetsier van de familie Ffeeck werden hem wel
vaker sigaren aangeboden.
Henkie ging naar bed. Hij had een enerverende en verre reis
gemaakt, die nog vers in zijn geheugen ligt vanwege dc
indrukken die hij toen cpdeed.
Dit speelde bijna tachtig jaar geleden.
Piekert u ook over die autQ met op afstand te bedienen
elektrisch te openen ramen? Waar bleef de leren riem om
het treinraampje te openen?
Waar bleef dc tijd?
G. M. Kramer.
4
