De vloot van admiraal Duncan Hevige strijd De slag bij Camperduin, met links "De Vrijheid" en in het midden "De Venerable" en "De Hercules". (Naar een schilderij van T. Hellyer). De vloot van de Engelse admiraal was samengesteld uit de zestien minst zeewaardige en oudste schepen van de gehele Engelse oorlogsvloot. Het vlaggeschip werd zelfs de 'Venerable', ofwel de eerbiedwaardige, de grijsaard, genoemd, hetgeen eens te meer een bewijs vormt voor het feit dat men toentertijd weinig belang hechtte aan de Noordzeevloot. Dit laat z.ich overigens ook wel gemakke lijk begrijpen als wij ons herinneren dat landen als Frankrijk en Duitsland nog heel geen zeemogendheden waren, terwijl de Hollandse vloot de laatste jaren veel in betekenis had ingeboet. Hoewel de Hollandse kustlijn nog altijd wel werd gedomineerd door de schaduwen van Michiel de Ruyter en Cornelis Tromp. Admiraal Duncan liet zich door dit alles echter niet ontmoedigen en hij vertrok die 10e oktober zelfs met het grootste vertrouwen. Trouwens voor hem was de nade rende slag bovendien een welkome afwisseling van de eentonige blokkade van de Hollandse kust. Immers sinds 1795, het jaar van de Franse bezetting de Nederlanden, was hij belast geweest met deze blokkade. Een blokkade die voor het merendeel van de tijd met slechts twee schepen werd uitgevoerd. Hetgeen verwezen lijkt kon worden, doordat men de beide schepen signalen liet geven aan schepen die zogenaamd verder lagen, om zo de Hollanders in de veronderstelling te doen verkeren dat er nog tientallen andere schepen aan de blokkade deelnamen. En zo lagen dan ook op de twaalfde oktober de twee vloten tegenover elkaar, de twee vloten die één van de hevigste zeeslagen uit de geschiedenis zouden o ontke tenen. De Hollanders lagen in de beste positie en hadden meer schepen, doch de Engelsen waren beter getraind en hun geschut produceerde drie schoten tegen de Hollanders twee. De Engelsen waren namelijk ook nog eens met 86 carronades bewapend, een moordend bovendeks wapen dat bij de Hollanders geheel ontbrak. De grote hevigheid van de strijd kwam vooral voort uit de wederzijdse moed, maar ja hoe kan het ook anders, de twee toentertijd grootste zeenalies van de wereld trokken immers tegen elkaar ten strijde. En dan te denken dat het in 't geheel niet in de bedoeling lag van admiraal De Winter om hel op een slag aan te laten komen. Hij immers was er zeer wel van op de hoogte dat de Engelse vuurkracht groter was, doch ook was het hem maar al te duidelijk dat zijn vloot geen eenheid vormde, daar er vele van de bemanningsleden sympathiseerden met het huis van Oranje. Zijn opzet was het dan ook om z'n vloot zo snel mo gelijk terug te trekken, dit echter niet na eerst de zwaardere Engelse schepen dicht naar de kust gelokt te hebben, zodat deze in de voor hen onbekende wateren gedoemd zouden zijn om schipbreuk te lijden. Ter verwezenlijking van dit plan had De Winter zijn schepen in een rechte lijn langs de kust opgesteld in afwachting van een gelijke opstelling van de Engelsen om bij de daarop volgende aanval van z'n vloot, deze zo dicht mogelijk naar de kust terug te trekken. 11

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Scoronlo: uitgave van de cultuurhistorische vereniging Scoronlo | 1991 | | pagina 14