Als de Hargervaart kon spreken
Groet - De Hargervaart... Wat is ie in de publiciteit geweest. Wat is er over gediscussieerd. Het rustig kabbelende
water langs de Slaperdijk, de polder in, richting Noordhollands Kanaal. Rustig kabbelend, maar soms ook onstuimig.
Met kleine schuimkopjes, met een variant op de mens, die er immer mee te maken heeft gehad. Soms met het schuim
op de "bek". De Hargervaart... Wanneer de oevers zouden kunnen spreken...
Spreken van de tijd rond de eeuwwisseling, maar ook ver
daarvoor, en zeker ook ver daarna. Dan zouden zij meer
kunnen verhalen dan alle zandschippers, watersporters
en rekreanten tezamen. De schippers, die sinds mensen
heugenis de vele miljoenen kubieke meters onvervalst
Schoorls duinzand naar alle delen van de provincie ver
voerden. De rekreanten, die eveneens, maar dan veel
later, uit alle delen van de provincie, maar ook ver daar
buiten, naar Hargen togen. Er uit voor enige weken of
langer. Ver van het stadse, van de krioelende massa.
Om de longen vol frisse lucht te vullen. De Hargervaart,
waar in de zomermaanden de pleziervaartuigen aanleg
gen, de recreatie al lange tijd hoogtij viert. Waar
eveneens het Schoorls zorgenkindje ligt. Of beter, heeft
gelegen, omdat de plaatselijke overheid met par
ticulieren in de clinch heeft gelegen, waar het ging om
de verpachting en exploitatie van de vaart. Wel,
daarover heeft men in vroeger tijden ook vele malen als
kemphanen tegenover gestaan. Heeft men elkaar wel wil
len vermoorden, ophangen, willen verzuipen. Schoorl
heeft de handen gewassen en afgedroogd in en bij de
Hargervaart.
Schoorl heeft het welletjes gevonden. Een blok aan het
been heeft men van zich afgeschud. Nu alweer twee jaar
geleden. De belangen worden in het zomerseizoen behar
tigd door de Prince George, de botenvereniging, die in
de Hargervaart haar domicilie heeft gevonden, en ex
ploiteert de zaak.
Zandschuiten in de Hargervaart
aan ons voorbij laten gaan, dan leert die, dat meer dan
vier eeuwen geleden de duinen eigendom waren van de
domeinen, de graven van Holland. In dit gebied maakten
de inwoners van Schoorl er aanspraak op. Het was een
soort gewoonterecht, dat men zand mocht halen, als men
dit nodig had. Op 16 maart 1597 werd dit in een acte
vastgelegd.
Op 10 februari 1613 schreef de toenmalige sekretaris van
Schoorl W. Gherritszn, een brief aan de houtvester uit
die tijd, waarin nog eens werd gewezen op deze
afspraak. De houtvester was Reinier van Oldebarnevelt.
De Schoorlse secretaris pleitte er in zijn brief voor, dat
"Onse arme ingesetene" dit recht zouden behouden.
Mennen
Vanuit die tijd komt de uitdrukking mennen, en
zandmennerij. Het woord mennen wijst op vervoer met
paardekracht. "Het witte duinsant mennen te water" wil
dus zeggen, dat het zand met paard en trekschuit moest
worden getransporteerd. De inwoners van Schoorl
Lok, lorrie en een drukte van belang
Zandscheppen in de zandmennerij
Rijke historie
Wat een verleden. Wat een rijke Harger historie, die
Hargervaart. Laten wij er met z'n allen nog even in
duiken. Nee, niet al te letterlijk. Want zo fris is het al
lemaal ook weer niet. Hoe zei wethouder Piet Bootsma
het ook al weer tijdens een gemeenteraadsvergadering?
"Aan de Hargervaart ligt nog geen riolering". En hij
antwoordde dit op de vraag van de burgemeester, hoe
het verder zou moeten met de rioolverordening met
betrekking tot de vaart. Wanneer we de geschiedenis
4
