kollega's.
In Utrecht zelf had hij geen funktie, we moeten hem
zoeken in Kennemerland, waarschijnlijk in de 16e eeuw.
De vertaalde tekst luidde:
In het jaar des Heren 1148 verbrandde de kerk van St. Jan
in Utrecht en voor het herstellen van de kerk met instem
ming van de paus en de bisschop van Utrecht verkocht zij
(t.w. de kerk van StJan) aan de inwoners van BERGHE
en vijf schepenbanken dorpen) in SCHOERLE alle
tienden.
Ten teken van de waarheid en ter voortdurende herinnering
zullen zij geven aan het kapittel op genoemde plaats een
tiende denier of penning van de tienden van bedoeld
zaailand etc.
Deze zaken zijn afgehandeld, toen bisschop Herbert
regeerde en Dirk (VI) de negende graaf van Hollandia
was. Dit geschrift komt woordelijk overeen met zijn or-
gineel letterlijkigegeven) tussen het kapittel van StJan
en de buren (geerfde inwoners) van SCHOERLE en
BERGHE over de tiende denier, dat in het jaar des
Heer en 1148 beslecht is door de abt van Egmond en de
deken van hetzelfde kapittel. Dit geschrift komt woor
delijk overeen met zijn orgineel
Wat deed in de winter van 1168 het leger van
Floris III in Schoorl?
In de kroniek van Melis Stoke staat de volgende rijm;
Tot SCOREL doe ghelegen,
Reg den Vriezen lande leghen.
of wel; Schoorl, ligt recht tegenover het Friese land.
In de strenge winter van 1168 verzamelde Graaf Floris
de Derde een leger in Schoorl, om daarmee tegen de
Friezen op te trekken, om deze te straffen voor het
geweld tegen de stad Alkmaar gepleegd, waar ze al drie
maal grote delen van de stad in brand hadden gestoken
Eenige edellieden van Floris III verlieten, tegen de wil
van de Graaf in, het legerkamp, om het land te verken
nen en plunderden het dorp Schagen. Nadat ze met de
buit terugkeerden werden ze echter door de Friezen
overvallen en grotendeels afgemaakt.
Omstreeks de 13e eeuw sprak men van SCORLE,
SCOORLO of SCHOORLE.
De kaart van Holland in 1300 wordt de naam als
SCOERLE vermeld. De -o- verzwakte op het laatst tot
-e- en de -e- viel helemaal af omdat het accent lag op de
eerste lettergreep. Zo werd hane tot haan en zonne tot
zon. Tegelijkertijd ontstaat een e-achtige klank tussen -r-
en -1-, omdat het woord anders niet is uit te spreken. Zo
schrijft men melk, maar zegt mellek, schrijft dorp maar
zegt dorrep, althans in Noordholland.
Tot zover de verklaring van de plaatsnaam Scoronlo tot
Schoorl. Als laatste merk ik nog op dat in de naam van
twee beroemde, hier geboren plaatsgenoten, ook de
oude naam van ons oude dorp voorleeft.
Het betreft hier;
De schilder JAN VAN SCHOREL, geboren 1 augustus
1495 en overleden 1 december 1562 heeft de naam van
zijn geboortedorp tot ver buiten de grenzen een bekende
klank gegeven.
De dichter ADRINUS SCHOELIUS, eigenlijk Adriaan
van Schoorl, wiens verzamelde dichtstukken, in het jaar
1566, te Antwerpen, bij Plantijn, zijn uitgegeven.
Geraadpleegde literatuur;
AJ. van der Aa; Aardrijkskundig Woordenboek der
Nederlanden (1839-1851
Mr.L.Ph.C. van den Bergh; Oorkondeboek van Holland
en Zeeland (1866)
Handboek der Middelnederlandse Geographie (1949)
Dr.D.P. Blok Het goederenregister van de St.Maar-
tenskerk te Utrecht (1957)
De Franken (1968)
CL. Bruins; Noordhollandsche Arkadia (1732)
J.K. de Cock; Bijdrage tot de Historische Geografie van
Kennemerland in de Middeleeuwen (1965)
R.P. Goettsch; Schoorl, een mooi en rustig dorp met een
rijk verleden (1967)
Dr.G.N. Honig; Vroege Middeleeuwen (1942)
Dr.G. Karsten; Noordhollandse Plaatsnamen (1951)
E. Kroeskop; Radbod, koning aller Friezen (1947)
P. Noordeloos; Over de kerk van Schoorl en haar kapel
len (1931)
Jan Pannekeet; Noordhollandse Plaatsnamen (1988)
B. Voets; Hoe komt Schoorl aan zijn naam? (1959)
met een naschrift door Jo Daan
Wil Janssen
Bestuur van Scoronlo
Wim Lautenbag, Ribesplantsoen 29, 1871 TB Schoorl,
tel. 1415, Voorz.
Anneke Spanjaard, Hogeweydt 1,1871 VE Schoorl,
tel. 1019, Secr.
Alphons Leijsen, Oude Heereweg 12, 1871 GS Schoorl,
tel. 3131, Penningm.
Fred Gutker, Heereweg 322,1871 GM Camperduin,
tel. 3512, lid.
Wil Janssen, Campergeestweg 13, 1871 GT Camper
duin, tel 2950, lid.
3