5.
gesloopt (vervallen, verbrand?) en vervolgens vervangen
door een nieuwe stolp met de naam De Vluchtheuvel, gele
gen aan de noordelijke rand van het erf. Men vond het
vaak functioneler om een nieuwe boerderij aan de rand van
het erf te plaatsen in plaats van centraal. Maar wanneer is
dit gebeurd? Werd het preekhuis van Veenhuizen in 1825
opgeheven omdat toen de boerderij aan de Veenhuizerweg
was verbrand of gesloopt? Dat zou kunnen. Is de boerderij
eerder verdwenen dan 1825, dan moet het preekhuis ver
huisd zijn. Dat kan naar de nieuwe boerderij De
Vluchtheuvel zijn geweest. Het precieze bouwjaar van de
ze boerderij is echter niet bekend. De boerderij werd in
1962 gesloopt.
Onduidelijk blijft de notitie uit 1743 uit de nalatenschap
van de heer van Veenhuizen jonkheer Van Cats tot ter
Coulster, dat de 'Roomsche kerk' te Veenhuizen bij een
stukje land lag met de naam Zuider Kaagje', terwijl de
70. Niedorp.
De Jagersplaats
Veenhuizen was niet de enige in de Waard met
een preekhuis. In de boerderij de Jagersplaats aan
de Huigendijk 11 bevond zich eveneens een
preekhuis die als hulpkerk onder de statie
Oudorp viel. De katholieken in het zuiden van de
Waard vielen onder Oudorp. In 1654 wordt als
eigenaar van deze boerderij Sijmon Widt ge
noemd. Zijn boerderij werd enige tijd als preek-
huis gebruikt totdat de overheid achter deze
'paapse stoutigheid' kwam. Op bevel van de bal
juw van Heerhugowaard, Jacob van Veen (naar
hem is de Van Veenweg genoemd), werd de boer
derij op 12 juli 1654 verzegeld door de schout
Jacob Cromhout. Een totale sloop, zoals in 't
Veld gebeurd was, bleef de boerderij bespaard.
De naam Jagersplaats voor deze boerderij aan de
Huijgendijk is afkomstig van Zacheus de Jager
die omstreeks 1700 eigenaar was. In 2005 werd
de boerderij gesloopt voor de aanleg van een ver
keersplein als onderdeel van de ringweg om
Alkmaar.
verpondingslijst uit 1733 dit preekhuis plaatst
aan de Veenhuizerweg. Van twee preekhuisjes in
Veenhuizen in dezelfde tijd kan geen sprake zijn.
We kunnen dus niet met zekerheid zeggen waar
de op 11 augustus 1719 geboren Cornelis, uit het
begin van ons verhaal, nu precies heeft gewoond.
'Uijt de waert vant preekhuijs' zo noteert de pas
toor in Obdam. Dat is zeker. De roomse kerk aan
de Veenhuizerweg, zoals genoemd in de verpon
ding van 1733, lijkt mij waarschijnlijker dan de
plaatsing door Belonje ergens aan de Zuider
Kaagsloot, vooral omdat er op deze laatste loca
tie voor 1877 niets stond. Maar vreemd blijft het
wel.
-
Boerderij De Jagersplaats aan de Huigendijk 11. Hierin was in de 17e
eeuw een schuilkerk ondergebracht. In 2005 gesloopt.
De boerderij De Vluchtheuvel, Veenhuizerweg 42. Deze
werd in 1962 gesloopt.
Literatuur en bronnen
Baas, Rob, 2019. Kerk-Cieraden en is hun herkomst te ach
terhalen? In het magazine nr 35 van de Stichting Oud
Obdam-Hensbroek, pag. 40-45.
Dekker, Ed, 1993. Veenhuizen van vroeger. Een oud dorp in
jong Heerhugowaard, pag. 44-45. Hensbroek.
Komen, Henk, 2006, 2011. Stolpboerderijen in
Heerhugowaard, deel I, pag. 92-95 en III, pag. 215-217.
Schoorl.
Komen, Henk, 2006. Kapellen aan de dijk, pag. 45-48.
Wieringerwerf.
Noord-Holland Archief, Haarlem, verponding Veenhuizen
1733, inv.nr 151.1 nr. 582.
R.K.-doopboek Obdam, 1719, www.vpnd.nl.
Wit, Aat, 1982. Historie van de Niedorpen en Winkel, pag.
Va ‘•'kil
b ^3»
