DE BEBOUWING AAN DE MIDDENWEG TUSSEN
DE VAN VEENWEG EN DE RUSTENBURGERWEG
IN 1832 EN DAARNA.
38.
In 1832 stonden er aan de oostzijde van de Middenweg
tussen de Van Veenweg en de Rustenburgerweg welge
teld acht panden. Niet meer dan acht! Waarvan zeven
boerderijen, sommige met een boetje. Wat een verschil
met tegenwoordig. Op dit stuk van nauwelijks meer
dan anderhalve kilometer zijn nu 83 Middenweg-adres-
sen te vinden, voornamelijk woningen. Het beeld werd
toen overwegend bepaald door landerijen, al dan niet
met bomen. Nu is er hier amper meer een gaatje vrij.
In tweehonderd jaar tijd een vertienvoudiging van de be
bouwing aan de oostelijke kant van de Middenweg in een
deel van het oude centrum. Deze ruimtevretende bouwex-
plosie illustreert de ontwikkeling van Heerhugowaard van
leeg dorp naar volle stad. Van wie waren die acht panden in
1832? Wat is er mee gebeurd? Staan ze er nog? Als ze zijn
verdwenen, wat kwam er terug op die hoogte?
Ontmoetingskerk
Met al deze onderwerpen zijn we er nog niet.
Als extraatje zoemen we in op bijzondere be
bouwing die na 1832 ontstond op het traject
van 1660 meter en zich nog steeds in volle
glorie aan ons laat zien. Dit gaat om vijf pan
den, waarvan sommige hun oorspronkelijke
functie hebben behouden.
Van die vijf noemen we er hier alvast drie: de
burgemeesterswoning, het tehuis voor ouden
van dagen en de Ontmoetingskerk van de
Protestantse Gemeente Heerhugowaard. Zeker
deze vroegere hervormde kerk mag niet ont
breken in het overzicht van opmerkelijke ob
jecten. Het is in 2020 precies 150 jaar geleden
dat de eerste paal is geslagen voor het kerkge
bouw.
Genoeg inleiding zo. We gaan naar de eerste
acht panden, die van 1832. Dat jaar is het
Kadaster opgericht. Met deze overheidsdienst
ontstond voor het eerst een volledig overzicht
van bebouwde en onbebouwde percelen en
hun eigenaren. Jaren van voorbereiding ging
vooraf aan de oprichting. Alle percelen in
Nederland moesten worden ingemeten. Een
enorme klus.
Dit artikel geeft allerlei antwoorden. Ook wordt ingegaan
op de vraag waar de naam 'Grootebosch' op wijst. Dit was
de aanduiding van sectie H, een van de acht kadastrale sec
ties waarin Heerhugowaard destijds was onderverdeeld. Het
hier belichtte deel van de Middenweg behoorde tot sectie
H.
Aan het einde van dit verhaal aandacht voor een heel ander
aspect. Namelijk vroegere stolpboerderijen die volledig wa
ren omringd door een watersingel. 'Ons' deel van de
Middenweg telde er één. Hoeveel van deze statige boeren
plaatsen stonden er in 1832 totaal in Heerhugowaard? Wat
is er van deze boerderijen geworden?
Tekst: Ed Dekker
Drukte bij café De Swan aan de Middenweg, 1902,
(foto Regionaal Archief Alkmaar)
Rond 1910, woningen langs de Middenweg. Op de achter
grond de oude Dionysiuskerk. Deze kerk is het startpunt van
onze 'wandeling' in 1832 over de Middenweg, tussen de Van
Veenweg en Rustenburgerweg.
(foto Regionaal Archief Alkmaar)