OPROEP AAN
NEDERLAND’S
STUDEERENDE
JEUGD
DE VLIEGENDE HOLLANDER W
17.
{F
Duitse soldaten, ook onze ulo in Alkmaar. Er werd
spaarzaam lesgegeven in lokalen van een lagere school.
We zochten hulzen op de Hoornse spoorlijn als weer
eens een trein beschoten was. Bij Veenhuizen werd bij
een luchtgevecht een Engels toestel neergeschoten.
Bomen langs de Middenweg sneuvelden 's nachts voor
brandstof. Voor ons was de oorlog best spannend!
's Nachts waren er de enorme formaties bommenwer
pers, die de Duitse steden bombardeerden. De hele nacht
dreunde de lucht en vuurde het afweergeschut vanuit
IJmuiden. Soms kwam er een toestel brandend naar be
neden of liet de bemanning de lading bommen vallen (o.
a. bij de Stationsweg). De begeleidende jachtvliegtuigen
schoten op alles wat beneden bewoog. Het was een ang
stige tijd, waarvan we als jongens de ernst niet beseften.
We vonden op akkers achter ons huis vlugschriften die
door de geallieerden waren uitgeworpen. Daar stond de
waarheid in over het oorlogsverloop.
Voor Vader is dit allemaal teveel geweest. Na de oorlog
was de altijd zo serieuze en plichtsgetrou
we man behoorlijk afgetakeld. Op school
kon hij de 6e klas niet meer aan, hij verl
oor het overwicht, kon geen orde meer
houden en zou nu zeker in de WAO of
ziektewet beland zijn. Dat was niet zijn
aard en hij knapte langzaam op. Hij heeft
nog tot 1961 onderwijs gegeven, 68 jaar
oud, maar in een gemakkelijke klas, de
tweede klas van dezelfde school waar hij
43 jaar van zijn leven gesleten heeft. Voor
het beeld van het Goddelijk Kind in de in
gang nam hij altijd zijn hoed af, vertelde
meester van der Pol, die hoofd geworden
was na meester Ohms. Hij kreeg een mooi
afscheid. Vijfentachtig jaar oud is hij in
Hugo-Oord overleden."
"Hierbij wat oorlogsdocumentatie..."
De vlugschriften van de geallieerden die
Kees in zijn correspondentie noemde,
stuurde hij me toe met de woorden:
"Hierbij wat oorlogsdocumentatie." Maar
de enveloppe van 9 januari 2020 bleek
meer drukwerk te bevatten dan ik had ver
moed: verschillende uitgaven van illegale
kranten en blaadjes; een toespraak tot
Nederlandse studenten, gehouden voor ra
dio Oranje; een verslag van een bisschop
pelijk onderzoek en een bericht aan boeren
en tuinders. Bij elkaar geven deze tweeën
twintig tijdsdocumenten, die op één plaats
zijn verzameld én gelezen ten huize van de
familie Van Leeuwen aan de Middenweg,
een unieke inkijk in de beeldvorming van
het oorlogsverloop, een interessante door
snede ook uit het dagelijks leven van 1944
1945, dat allesbehalve alledaags was na
tuurlijk. De moeite waard voor een archief
om de kleine collectie in deze aanspreken
de samenstelling te bewaren voor het nage
slacht.
Voor mij als gelegenheidsarchivaris was
het zonder meer een boeiend werkje het
stapeltje door te nemen, op datering te or
denen en in deelmapjes onder te brengen.
Soms moest ik ze vanwege de grootte op
gevouwen laten, bijv. Nieuw Noord-
Hollandsch Dagblad. Even volgde ook ik
de oorlog in grote lijnen. Heerhugowaard
kwam ik niet tegen. In Bommen op
Heerhugowaard staat echter een uitgebreid
stuk over de ondergrondse drukkerij van
Trouw in de boerderij van Paul den
Hartigh, gesloopt in 1981, gelegen naast de
Hervormde Kerk. In hetzelfde boek staat
ook de distributie van Vrij Nederland be
schreven, vanuit de woning van de fam.
VERSPREID DOOR DE GEALLIEERDE LUCHTMACHT
No. 2). DONDERDAG, 16 MAART 1*44
."Vlugschriftgevonden op akkers achter ons huis"
Gerrit Bolkestein riep op 7 april 1943 vanuit Londen de stu
denten op om de loyaliteitsverklaring niet te tekenen.
mXinTIE»
Radiorede gehouden voor Radio Oranje op
7 April door Z. Exc. G. Bolkestein, Minister
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen.