13.
Spoorlijn Zuiderdel
De Broekers wachtten de ontwikkelingen in de Waard niet af. Er
kwam in 1902 een eigen spoorlijntje vanaf Sint Pancras naar het
Zuiderdel in Broek op Langedijk. Broek had naast een eigen haven
nu ook een eigen station. Dit veranderde de situatie in Broekhorn in
grijpend. De tuinders uit Broek hoefden niet meer naar de
Broekerhoek. De Waarders namen contact op met de spoorwegen in
de hoop dat die het lijntje van Swager wilde overnemen en exploite
ren. Ook wilden zij een fatsoenlijke overlaadplaats bij het station
Heerhugowaard, maar de spoorwegmaatschappij gaf niet thuis. Nog
even heeft men een veilinggebouwtje geplaatst bij de zuurkoolfabriek
van Klaas van der Molen, gelegen bij de Broekerhaven, maar ook dat
werd geen succes. In 1903 werd het lijntje van Swager opgeheven en
werd het stil aan de Broekerhoek. Op 25 november 1909 werd erkend
dat instandhouding van de veiling bij het station Heerhugowaard niet
meer mogelijk was. De vereniging 'Ons Belang' werd ontbonden. Het
veilinggebouw en het afmijntoestel werden te koop aangeboden
(Schager Courant). De eens zo grote bedrijvigheid aan de Broekhorn
behoorde tot het verleden. De veiling in Broek was voor de tuinders
de belangrijkste plaats geworden voor de handel.
Overhaal aan de Westdijk
Voor de Waardse tuinders was deze ontwikkeling zeer ongunstig. Bij
het polderbestuur werd er op aangedrongen dat Heerhugowaard zo
snel mogelijk een goed bevaarbare polder werd. In 1910 kwam het
voorstel op tafel voor het maken van een schutsluis in de binnenring-
dijk bij Broekhorn. Maar die sluis moest wel per boot vanuit de gehe
le polder bereikbaar zijn. De Waard telde negen binnenpolders die al
leen door duikers en spuien met elkaar verbonden waren. Er moesten
schutsluizen komen, kolken en bruggen en de sloten moesten ver
breed worden. Dit zou nog wel enige jaren duren.
In 1912 kwam de toestemming tot het aanleggen van een overhaal op
de Westdijk. Deze kwam te liggen even zuidelijk van de Klaas van
der Molenbrug. Met een lier op de dijk trok men de schuiten beladen
met tuinbouwproducten over de Westdijk de ringvaart in en van daar
kon men via de sluis bij de Spieringbuurt
de Broeker veiling bereiken. Dat was een
hele verbetering voor Heerhugowaard. In
1918 maakten 4875 vaartuigen gebruik van
deze overhaal. Het jaar 1925 was een top
jaar met 8901 vaartuigen die werden over
gehaald.
De Waard van rijpolder naar vaarpol-
der
Eindelijk begon men in Heerhugowaard
van de rijpolder een vaarpolder te maken.
Het succes van de overhaal aan de
Westdijk bepaalde hoe. De belangrijkste
vaarweg in Heerhugowaard naar de over
haal werd de Molentocht die vanaf de
Middenweg, naast het café De Rustende
Jager van Ab Noorden (Middenweg 53)
begon en in westelijke richting naar de
Westerweg liep. Het bruggetje in de spoor
lijn nabij het restaurant daar, herinnert nog
aan deze Molentocht. Er kwam een brug in
de Westerweg en een sluisje in de
Vlaarding. Zo kon men varend de overhaal
aan de Westdijk bereiken. Tussen 1926 en
1928 werden in de Waard zoveel mogelijk
blokkades voor het vervoer over het water
opgeheven. Er kwamen onder andere kol
ken in de Middenweg en
Rustenburgerweg. Een kolk is een brug in
het wegdek maar zo laag dat de weg vlak
blijft. Er kwam een sluis bij de boerderij
Westerweg 217 en resten van andere slui
zen herinneren nog aan al die waterweg-
werken die toen gerealiseerd werden.
De westelijke ringvaart van
Heerhugowaard werd aanzienlijk verbreed.
De houten Klaas van der Molenbrug werd
in 1941 vervangen door een grote ijzeren
brug, de Groenebrug geheten. De
Broekeruitvalsweg werd als verbindings
weg tussen Langedijk en Heerhugowaard
over de Vlaarding aangelegd. Het land van
Klaas van der Molen (het Buitenland)
werd van een stevige kade voorzien, de
huidige Prins Hendrikkade. De
Broekerhoek werd verbreed. Broek op
Langdijk kreeg in 1941 een nieuwe grotere
sluis in de Oosterdijk (nu Sluiskade ge
noemd).
Woonwijk Broekhorn
Er gebeurde veel in die jaren, maar te laat.
Het wegvervoer won het van het vervoer
over water. Niet onvermeld mag blijven
dat er zich ook bedrijven vestigden aan de
De in 1912 aangelegde overhaal op de Westdijk. De schuiten werden
over de dijk getrokken de ringvaart in en van daar kon men doorvaren
naar de Broeker veiling.
