MOORDAANSLAG IN CAFÉ WOLFSWINKEL
53.
Op 12 mei 1944 ging ene Jan Verkerk naar
Waarland om daar op een eerder onder
duikadres een paar schoenen af te halen.
Toegezegd werd dat deze overhandigd
zouden worden in het café van
Wolfswinkel. In het café werd hij echter
neergeschoten.
Verkerk overleefde de moordaanslag, maar
was wel zwaargewond. Later heeft hij ver
klaard:
"Daarna kwam die onbekende naar mij
toe en vroeg mij of ik Verkerk was, waarop
ik bevestigend antwoordde. Direct hierop
werd ik door de onbekende neergeschoten.
Het eerste schot ging door mijn keel waar
door ik van de stoel viel. De twee andere
schoten heeft hij boven in mijn hoofd ge
schoten.
In werkelijkheid betrof het twee schutters.
Het slachtoffer werd naar het St.
Elisabethziekenhuis en vervolgens naar
een Amsterdams ziekenhuis vervoerd.
Daar is hij weer bij bewustzijn gekomen.
Op zaterdag 13 mei 1944 schrijft Bob
Trijbetz, ondergedoken in Heerhugowaard
aan de Boterweg, in zijn dagboek:
Een Rijks Duitscher hield zich in het
Waarland als onderduiker schuil. Nadat
hij door z'n "anti-Duitsche gezindheid"
tientallen jongens wist te zitten, liet hij de
Groenen komen om hun te halen, doch de
solidariteit van ons volk is de oorzaak, dat
er op die dag geen onderduikers waren.
De mof heeft echter toch z'n loon gekre
gen, want toen hij in een café zat, hier
vlak in de buurt, stopte daar een wagen, er
stapte iemand uit, betrad het café, schoot
de mof neer en verdween weer. Nederland
vonnist zelf z'n misdadigers met straffen
die rechtvaardig zijn.
Jan Verkerk kwam uit Hillegom en was in
dienst getreden van de SS. Hij heeft ge
vochten aan het Oostfront en is gedeser
teerd. Begin 1944 wordt hij in Noord-
Scharwoude gearresteerd. Hij wordt ver
hoord door Emil Rühl van de
Sicherheitsdienst (SD). In dat verhoor ver
telt Verkerk "dat hij een grote kring van il
legale werkers had leren kennen Hij
wordt overgedragen aan de Sicherheits
Politie, die hem gebruiken als informant.
Verkerk is voor zijn arrestatie ondergedo
ken geweest in Uithoorn, Wormer en later
in Waarland.
De Zaandamse verzetsman Douwe
Soepboer legde na de oorlog een verkla
ring af waarin hij Verkerk als verrader be
stempelt. Soepboer lag gewond in een zie
kenhuis toen mede-illegaal Koen
Rozendaal hem daar bezocht. Die vertelde
dat Paul Kramer, van de Landelijke
Organisatie voor Hulp aan Onderduikers,
en anderen in de Wormer door de
Sicherheits Dienst waren gearresteerd. Op
de vraag van Soepboer hoe dat kwam, ver
telde Rozendaal, dat Verkerk verraad had
gepleegd en dat hij zelf had gezien dat
Verkerk in de auto van de SD zat om de
verschillende adressen aan te wijzen.
Soepboer adviseerde toen Rozendaal om
Verkerk van kant te maken. Op zekere dag
kwam Koen mij weer opzoeken en zei mij
dat Verkerk was neergeschoten en aan zijn
verwondingen wel zou sterven. Na de be
vrijding hoorde ik echter dat hij was her
steld en arrestant was van de Plaatselijke
Orde Dienst in Hillegom.
Het is niet bekend wie de schutter of
schutters waren.
Ab Klomp
Café Wolfswinkel
SS Schutzstaffel
(Nederlands:
Beschermingsafdeling)
Emil Rühl was een Duitse
medewerker van de
Sicherheitsdienst, die in
Noord-Holland veel slacht
offers heeft gemaakt.
Het is Rühl geweest, die
Hannie Schaft vanuit het
Haarlemse Huis van
Bewaring naar het Huis van
Bewaring aan de
Amstelveenseweg te
Amsterdam heeft gebracht.
Van daaruit is Hannie Schaft
op 17 April 1945 naar de
duinen bij Bloemendaal ge
bracht en geëxecuteerd.
Na afloop van de oorlog
werd Emil Rühl tot 18 jaar
gevangenisstraf veroordeeld
wegens deelname aan execu
ties, Silbtertanne acties en
mishandeling van gevange-
Bron:
Bob Trijbetz, Dagboek - 2 blz. 473 te vinden op
www.yadvashem. org
Erik Schaap, Korte metten, De Zaansche liquidaties
(1940-1945), Brave New Books, 2014
Jack Kooistra en Albert Oosthoek, Recht op wraak.
Liquidaties in Nederland 1940-1945, PENN uitge
verij, Tweede druk april 2009
