dat gaf veel heibel.
De Goede Hoop behoorde tot de allerkleinsten.
Dat blijkt uit een overzicht uit 1914 van de Bond
van Zuivelfabrieken in Noord-Holland. Het aan
tal leden was toen 65. Alleen over 1914 is be
kend hoeveel melk De Goede Hoop verwerkte.
Dat was 610.000 kilogram. Hoe klein ook, voor
Veenhuizer begrippen ging het lange tijd voor
spoedig met de fabriek. In 1899, tien jaar na het
begin, was die zelfs uitgebreid
Concurrentie
Er volgde een tweede uitbreiding, in 1915.
Echter, al twee jaar later viel het doek. De con
currentie in en rond Heerhugowaard was te groot
geworden. Nieuwe - en grotere - ondernemingen
deden De Goede Hoop de das om: Excelsior en
Aurora in Opmeer. Dat waren zogeheten zoetfa-
brieken, waar de melk twee keer per dag kon
worden verwerkt. De Goede Hoop was altijd een
dagfabriekje gebleven. Met de avondmelk kon de
boer daar pas de volgende dag terecht, samen
met de ochtendmelk.
Kort na de opheffing in 1917 kocht dorpssmid
Aris Rentenaar het pand. Voor 1550 gulden sloeg
hij zijn slag op een openbare verkoping. Vader
Sijvert Rentenaar ging er wonen. Er werden en
kele koeien gestald.
De laatste directeur-voorzitter van De Goede
Hoop was veehouder Dirk Schagen. Met de slui
ting verloor kaasmaker Wijtse Hoekstra zijn
werk in Veenhuizen. Hij vertrok naar Zwaag, met
zijn vrouw Impje Galis.
Bewoner Walter van Giesen vertelde in 1996
over het toen nog bestaande pand: „Op zolder
kan je nog zien waar de kazen lagen te rijpen, op
de legplanken. De kelder is volgestort met puin."
DE KROON (1892-1939)
Aan het noordwestelijke deel van de Stationsweg
tussen het NS-station en de Westerweg startte De
Kroon in 1892 onder een andere naam met de be
reiding van producten. De toenmalige stoomzui-
velfabriek begon als De Globe op deze plek.
Het bedrijf voerde in zijn 47-jarig bestaan later
weer andere namen. Eerst dus De Globe, toen De
Kroon, daarna Voorwaarts en tot slot Uithoorn.
In meer opzichten is deze onderneming een
vreemde eend in de bijt. Bij de oprichting was
De Globe statutair gevestigd in Amsterdam. Niet
als coöperatie, maar als naamloze vennootschap.
De oprichters waren Maurits van Lier uit
Amsterdam (consulent voor de zuivelbereiding),
mr. Julius Boas uit Amsterdam (advocaat-procu
reur), mr. Frans Willekes MacDonald uit
Haarlem (ook advocaat-procureur) en Cornelis
Janszoon Swager uit Heerhugowaard (landbou
wer).
Cornelis Swager boerde naast het spoorstation.
Hij bracht een stuk grond in voor de bouw van
het fabriekspand en werd mede-directeur. Bij de
eerste vermelding in het Kadaster wordt De
Globe aangeduid als roomboterfabriek. Een jaar
later, na uitbreiding, werd dat boter- en kaasfa-
briek.
De Globe werd verkocht in 1896. Eigenaar werd
Gerbrand Hajoszoon Vis, een Zaanse koopman.
Hij was directeur van zuivelmaatschappij De
Kroon in Zaandijk. Logisch dat Vis de naam van
zijn nieuwe bedrijf in Heerhugowaard ook die
naam gaf. Bij de aankoop van he onroerend goed
aan de Stationsweg hoorde ook een ijshuis.
Elf jaar had Gerbrand Vis De Kroon in
Heerhugowaard. In 1917 verkocht hij de stoom-
De Kroon aan de Stationsweg met woning voor de kaasmaker
(rechts), 1914. Onder de naam De Globe opende De Kroon in
1892. Later is er geproduceerd onder de naam van Voorwaarts en
Uithoorn.
Personeel van De Kroon, 1914.
