waren. Alle pannen waren van 't dak en in alle boeten waren
ook de ruiten haast allemaal kapot".
Op 17 april wordt Bob geconfronteerd met een onbekende man,
die zijn fiets op de dors kwam zetten, vriendelijk "goeie mor
gen" zei en vertrok. "Toen ik opa later sprak en hem 't geval
vertelde, zei hij, dat 't er een was van de ondergrondsche en dat
ze op de tochtakker onderricht kregen in 't schieten. Ze hadden
gevraagd of zij zich daar mochten oefenen en daar zooiets ko
ren op de molen van opa is, stemde hij direct toe".
Op 24 april zei opa: "Direct m'n fiets verbergen". "Nou, door
de routine wijs geworden, zat dit vehicle binnen enkele minuten
onder 't stoo. Intusschen was tante Jannek haar fiets aan 't ver
schuilen onder 't hooi. Er moest dus wat loos zijn, maar ik
hoorde niets meer. Van tevoren had ik wel hooren praten, maar
er geen acht op geslagen. Een kwartiertje later kwam opa bij
ons boven en vertelde ons dat hij 10 a 12 Landwachten en mof
fen had gehad, die fietsen en boter moesten hebben. "Een ouwe
kerel van 77 rijdt niet meer op een fiets en butter maak ik niet".
De heele oogst was, dankzij z'n beheerscht optreden, dat ze
verdwenen en vanavond om een liter melk komen. Nu de clou.
Uit opa's borstzakje van z'n werkjasjeprijkte een "Trouw", z'n
fiets stond op de dorsch, de fietsen van Aagt en tante Jannek
stonden ook in huis en 't radiotoestel staat vlak voor 't raam
met als camouflage een oud jasje er overheen gelegd. Dat hij
en wij door 't oog van de naald zijn gekropen, mag een wonder
heeten. Vanavond zullen ze terugkomen om melk, doch maak ik
mij niets ongerust, daar we gerust kunnen zijn over opa's be-
heersching en welbespraaktheid".
Het dagboek eindigt met het verslag van 3 mei 1945.
Als laatste: "En nu is ons ondertusschen een groot
geluk ten deel gevallen. Iemand heeft bij opa een en
veloppe met inhoud voor ons bezorgd met 15 brood
kaartjes of te wel 15 brooden. en het beste spreek
woord, dat de Nederlandsche taal bezit is: "Als de
nood 't hoogst is, is de redding meest nabij". We zijn
gered en weer door de onzichtbare mannen van de
ondergrondsche strijdkrachten. Hoe blij wij zijn en
daarbij hoe gelukkig, dat deze zorg voorloopig weer
tot 't verleden behoort, laat zich begrijpen en zeg
den weldoeners dan ook m'n allerhartelijkste dank
voor de vruchten, die wij mogen plukken van hun
dappere werk. Spoedig zal de ondergrondsche tot
bovengrondsch gepromoveerd worden en kunnen alle
leden bogen op grootsch en dankbaar werk, dat zij
verricht hebben
Wat hebben de onderduikers geluk gehad dat ze net
op tijd uit Amsterdam waren en ook bij hun onder
duikadressen kregen ze voldoende geluk dat ze op
tijd gewaarschuwd werden of dat bij hun toevallig
geen huiszoeking plaatsvond.
De families Vader hebben hun gestelde doel gehaald.
De onderduikers zijn de oorlog doorgekomen en
hoewel er spanningen zijn geweest zowel met de
Duitsers en met de gebroeders Van Leijen. De span
ningen tussen de familie Vader van de Groenedijk
met vooral de vader van Bob hebben ze onderling
kunnen oplossen, waarbij vooral de familie Vader
zich heel humaan heeft opgesteld. Het onderdak ge
ven aan onderduikers is geen sinecure als je van te
voren zou weten wat boven je hoofd hangt dan zou
je het vermoedelijk niet doen. Maar het niet tegen
onrecht kunnen en de wil om te helpen zorgde er
voor dat deze mensen ver boven zichzelf uitgestegen
zijn. Waarvoor hulde!
Bronnen:
v.l.n.r.
Piet Vader, Trien Vader-Stapei, Bob Trijbetz
met zijn vrouw Adi Trijbetz-Strauss, Klaas Vader.
Deze foto is van na de oorlog.
- Bob Trijbetz, Dagboek 15 juli 1942 t/m 3 mei 1945, 5 de
len te vinden op www.yadvashem.org
- The Diaiy of Bob Trijbetz 1942-'45 by Bob Trijbetz jr.
- Henk Komen, Stolpboerderijen in Heerhugowaard. Deel 1
en 3
- De Overhaal, 2005, Herinneringen van een onderduiker,
blz. 40
- Grote Provincie Atlas Noord-Holland, Uitgave: Wolters-
NoordhoffAtlasprodukties Groningen, 1988, blz. 47.
Kaart Veenhuizen 1910
Zowel van Bob Trijbetz jr. als van de weduwe van Jan Vader
hebben wij toestemming voor publicatie van Helpers bij on
derduikers (De familie Vader van onschatbare waarde voor
onderduikers).