26.
veel hidzoekingen geweest waren en dat er veel fietsen waren
meegenomen. We wisten van dit gevaar niets af en zijn dus weer
de dans ontsprongen. Wel wisten we, dat er een paar bij 't station
stonden, die fietsen van de menschen afnamen, maar ze tegen ei
eren of boter weer teruggaven. Opa's werkman, wiens fiets ook af
genomen was, heeft hem teruggekregen voor 5 eieren. Dat noem
ze dan "Kultur".
Op 5 februari om zeven uur 's ochtends vloekte opa zuiver
Hollands dat klonk als een klok. Er was een man geweest die
brood en eieren moest hebben en bij weigering gewapend terug
zou komen. De man werd dus onthaald op een serie vloeken en
ging weg, want "al is opa 77 jaar, hij is voor niets en niemand
bang en laat zich ook niet bang maken".
Op 7 februari ontspoort de enige trein van Den Helder naar
Alkmaar vlakbij de boerderij. De vraag is dan of het sabotage is
of een ongeluk. Het blijkt gelukkig geen sabotage te zijn, de wis
sel was vergeten over te halen. Het was de andere morgen al heel
vroeg dat er Duitsers op de koegang waren, die om wat eten had
den gevraagd en een beetje melk en een halve boterham hadden
gekregen. "Eén van de mannen wilde een ruiltje maken en wel een
zak kolen voor 5 eieren. Hiervoor was opa te porren, maar hij
had geen eieren, want de kippen legden niet, doch zou gaan kij
ken, of er een paar in de hokken lagen. De oogst was 2 eieren
en werd overeengekomen, dat de 3 overigen volgende week ge
haald zouden worden. Opa had geen eieren, omdat hij bang was,
dat ze hem allemaal zouden gaan lastig vallen en bewijst z'n ge
slepenheid, want hoewel ze vanwege 't slechte voer weinig leggen,
is het gemiddelde toch circa 40 per dag. De moffen waren toch te
vreden en zeiden, dat hij nog wel een zak kon halen, waar hij
geen gras overheen liet groeien. Daar kwam een militaire wagen
't pad oprijden en reed 't erf op en bleef bij 't damhek staan.
Verschillende militairen sprongen er uit en gingen naar de plaats
des heils en kwamen daarna met armen vol overhemden en truien
terug, die zij natuurlijk hier of daar geroofd hadden. Een halve
vrachtwagen vol met dit waardevol goed werd in de wagen gesta
peld en had honderden menschen uit de nood kimnen helpen,
maar zelfs opa kon er geen van hun los trommelen. Omstreeks 10
uur riep opa mij en droeg mij op om kool te snijden en aardappe
len te schillen voor 6 personen, want hij had weer een ruiltje ge
maakt. Wanneer hij 6 soldaten 's middags warm eten zou geven,
mocht hij alle kolen int de tender halen. Zoo'n aanbod krijg je
niet alle dagen en sneed ik niet te veel kool en moe wat piepers en
ze moesten zich daarmee maar tevreden stellen. Toen ik opa om
12 uur sprak, zei hij, dat hij voor deze en haast de volgende win
ter onder de pannen was, want er lagen al 5 mud in 't hok en 3
schuiten vol moest hij nog weghalen. De vreugde was groot en de
moffen, die hij om half 1 riep, waren welkom en konden gaan ge
nieten van een beetje kool en piepers met wat waterjus en een
beetje melk als dessert. "Ze moeten niet weten, dat ik vet in huis
heb", zei opa mij. Inderdaad, want ze zijn in staat om alles mee te
nemen, maar ze hebben gebikt en zeiden, dat 't goed was, wat een
leugen moet zijn, want 't was niet goed, want een "arm boertje"
kan niet veel goeds klaarmaken. Enfin, we gaan verder met de
volgende acte, die weer spannend werd. Een hooger geplaatste
mof met één van z'n kornuiten kwam met kleine pasjes op hooge
pooten binnen en zei, dat alle kolen teruggebracht
moesten worden, want hij was er verantwoordelijk
voor. Dat was precies wat voor opa en dacht net als
Van Speijck: "Dan maar liever de lucht in". Hoewel
de mof een stem opzette alsof hij voor 2000 man
stond te bulderen, voeterde opa hem zoo gloeiend uit,
dat hij eigenlijk niets in te brengen had, maar de
man stond er op, dat de kolen allemaal terugge
bracht werden, want volgens hem hadden de soldaten
geen recht gehad, deze te ruilen en vorderde dus al
les terug, Kortom, 't resultaat was, opa behield z'n
kolen, die hij had en waar intusschen zooveel was
bijgekomen, dat hij voor deze winter klaar is, maar
de 3 schuiten was hij kwijt en de mof verdween. Hoe
slecht de moffen zijn bewijst wel, dat diezelfde
hoogere de brandstof weer geruild had bij Piet de
Geus voor appelen. Hoe 't ook zij, opa is safe voor
de rest van de winter, dankzij z'n tact, z'n durf en
vastberadenheid".
Op 10 februari komen 2 meisjes uit Friesland slapen
in het hooi. Bob moet die nacht dan ergens anders
slapen en dat wordt dan een bedstee. Hij slaapt daar
in beter dan in 't hooi. De meisjes gaan de volgende
dag verder naar Haarlem.
"Op de avond van 21 februari was oom Piet hier, die
aan 't eieren verzamelen was. De opperwachtmeester
was namelijk bij hem geweest en had verteld, dat hij
bezoek gehad had van Duitsche militairen, die hem
gezegd hadden, dat er vandaag razzia's in de Waard
gehouden zouden worden. De opper vroeg hun toen,
of er niets aan te doen was om dit achterwege te la
ten, waarop de mannen zeiden, dat, wanneer ze 100
eieren kregen, weg zouden blijven of pro forma even
in de gemeente zouden komen zonder aan 't werk te
gaan. Helaas had opa juist z'n eieren geleverd en
had er nog slechts 25, maar O... P...(oom Piet) zou
z'n best doen alsnog het gevraagde aantal bij elkaar
te snorren
of hun anders laten verzoeken over 2 dagen terug te
komen. Ja, hoe bestaat 't! 100 Eieren voor achterwe
ge laten van terreur zaaien, maar als dit betrouwbare
militairen zijn, die htm woord zullen houden, mogen
we weer van geluk spreken
De volgende dag vertelde opa dat de Duitsers straat
controle hadden gehouden aan 't Noordeind.
Op 24 februari gieren de bommen boven en langs de
boerderij en komen terecht in de boomgaard.
'Zolderraampje was geheel uit z'n verband en de
heele kamer was bedolven onder stof, dat door 't pla
fond was gekomen. "Kort daarop kwam opa boven
om te zien of we nog leefden. Hij vertelde, dat bene
den haast alle ruiten gebroken waren, de boomgaard
voor een derde gedeelte verloren was, de eendenhok-
ken in elkaar lagen en ongeveer 15 eenden gedood
