REÏNALDA FELDBERG OF VELDBERG
20.
Herinneringen aan de lagere school
U heeft haar niet gekend De kans is
groot dat U haar nooit ontmoet heeft.
Ze is ook al weer zo lang weg uit
Heerhugowaard.
Toch kan ik haar nog goed voor de geest
halen; ze was een stevige meid, een type
als Pippi Langkous, een halve kop groter
dan de meisjes van onze klas. Ze was een
beetje rossig, maar we zouden haar daar
om nooit plagen met scheldwoorden als:
"rooie". Nee, ze was voor ons een voor
naam iemand, een deftig iemand, alsof ze
van een andere planeet kwam.
Alleen de naam al: Reinalda. Onze meis
jes heetten: Geertje, Nellie, Annie, Trien,
Corrie, Riek of Marietje. En Feldbergen
hadden we ook niet in onze polder. Het
gebeurde niet zo vaak dat er kinderen uit
een andere landstreek bij ons op school
kwamen. We dachten dat ze ergens uit de
Achterhoek of Drenthe vandaan kwam.
Ze sprak een ander dialect dan wij en als
ze op school de beurt kreeg om een stukje
voor te lezen, luisterden wij, jongens,
aandachtig. Een leuk taaltje, dachten we
dan.
De hoofdmeester, meester Ohms, was in
onze klas gekomen om haar aan te kondi
gen. Hij vertelde dat haar ouders tijdelijk
in het spoorhuis aan de Hoornse spoorlijn
aan het eind van het Kilpad waren komen
wonen. Haar vader werkte als lijnwerker
bij het Spoorwezen en dan werd je zo nu
en dan verplaatst. Dat werd door de
spoormensen als heel normaal ervaren.
Waarschijnlijk moesten er onderhouds
werkzaamheden aan de spoordijk gebeu
ren. Reinalda kwam dus tijdelijk bij ons
op school. Wij, jongens, gedroegen ons
een beetje béte voor zo'n nieuweling,
maar daar trok Renalda zich weinig van
aan. Ze was gewend van school te veran
deren.
Ik zie haar nog dagelijks een flinke af
stand afleggen. Ze liep van het spoorhuis
aan de Hoornse lijn, eerst langs de spoor
lijn en sloeg dan de Kil in. Een stukje
Middelweg en daarna de Hondeweg nu
Van Veenweg) naar onze school. En 's
middags weer terug. Ze zal tussen de
middag wel overgebleven zijn.
"Overblijven", was het woord, als je tussen
de middagje broodje op school at.
Het was in de Kil niet gevaarlijk voor een
meisje alleen, want er stonden hier en daar
huizen. In mijn herinnering komen daar
van nog enkele namen naar boven, meest
van gezinnen, die kinderen hadden van on
ze leeftijd.
Het verst weg van ons huis woonde aan de
Kil de familie Klaas Vreeker, die enkele
koeien had, waar we in de oorlog melk
mochten halen. De dochters Truus en
Gerie waren jarenlang de hulp voor mijn
moeder. We mochten ons er warmen, als
het buiten hard vroor en we verkleumd
met ons melkemmertje aankwamen.
(1942) Wat was dat heerlijk, tintelende
handen bij de kachel!
Dan was er de familie Kok. Mijn broer
Leo was bevriend met hun zoon Jan en
mijn jongere broer Hans speelde wel met
hun zoon Koos. Ik zat met hun dochter
Nelie in de klas. Omdat wij met hun kin
deren bevriend waren, mochten we elk jaar
met de koolschuit een dagje op vakantie
met het hele gezin. Vader Kok bediende de
motor en het roer met vaste hand. We pas
seerden de Overhaal, als hij de boot op het
buitenwater bracht. Daarna moesten we
muisstil blijven zitten, voor we in Schoorl
aankwamen. De ringvaart en het Kanaal
waren in onze ogen zo breed en gevaarlijk!
Vrachtschepen passeerden ons en dan
schommelde de kleinere boot van Kok be
hoorlijk. Of we al zwemmen konden, weet
ik niet meer!
De familie Van Baar woonde wat dichter
bij de Middelweg en mijn zus Marietje,
nu Ria, was er dikke vriendin met Greetje,
waar Annie Laan, - u bekend van de vele
bijdragen voor dit blad -, zich bijvoegde.
Samen gingen die drie na de lagere school
naar de Zusters van Oudenbosch om er
voor onderwijzeres te studeren. De heren
Kees Kok en Jan Laan waren met vele an
deren in onze kleine gemeenschap de vak
bondsmensen, die al te graaierige werkge
vers bij de les hielden.
Aan een kort zijpad van de Kil woonde de
kolenboer Jak. Hij bracht met zijn paard-
Tekst: Kees van Leeuwen
Er waren in
Heerhugowaard 4
kilpaden.
De naam kit bete
kend watergeul.
Watergeulen zijn
een restant van een
vroegere - later in
gedijkte - getijden-
geul Boerderijen
aan een kil konden
zo hun producten
over het water ver-