GLAS-IN-LOOD IN DRIE
HEERHUGOWAARDSE KERKEN
Wie van gebrandschilderd glas houdt, kan in
Heerhugowaard terecht. In de drie Rooms-Katholieke
kerkgebouwen die Heerhugowaard rijk is, valt te genieten
van een stralende, kleurige variatie aan glas-in-loodra
men, van figuratief tot bijna abstract.
De ramen in de Heilige Familiekerk in het Kruis, de
Heilig Hartkerk in de Noord en de Dionysiuskerk in het
centrum van Heerhugowaard zijn ontworpen door lande
lijk bekende kunstenaars.
De oudste gebrandschilderde ramen van Heerhugowaard be
vinden zich in de witte kerk van de Heilige Familie in Het
Kruis. De kerk en pastorie zijn in 1924 ontworpen door archi
tect Jan Klomp te Den Haag. De glas-in-loodramen in de ap
sis zijn vijfentwintig jaar later, ter gelegenheid van het kerk-
jubileum vervaardigd. Deze kunstwerken, van de hand van de
kunstenaar Han Bijvoet, zijn absoluut de moeite waard.
Daarom komen zij voor in het standaardwerk: 'Glas in lood in
Nederland 1817-1968'.
De vier hoge gotische ramen in de apsis van de kerk, achter
het altaar, stralen vanuit de verte met hun bonte kleurvlakken:
rood, blauw, oranje en paars. De taferelen, met als thema De
Aankondiging, De Heilige Familie, Drie koningen, en De
Vlucht naar Egypte strekken zich uit over het gehele raam.
De Heilige Familie, de naamgever van de kerk, prijkt links in
het midden. Het kindje Jezus, op de schoot van moeder
Maria, kijkt ons aan en zegent ons met
zijn rechter hand. De donkerrode doeken,
waarin het kind is gewikkeld, steken mooi
af tegen het hemelsblauwe gewaad van
zijn moeder. Rood en blauw, symbool
voor de aarde en de hemel. Jozef draagt
een lantaarn. Hij beschermt hen en wijst
hen de weg. Boven hen welft het afdak
van de stal, en krijgen we een blik op de
sterrenhemel, met de ster van Bethlehem.
Op het raam geheel links valt in een bonte
kleurenmengeling de aartsengel Gabriël
op, met uitgespreide vleugels en zijn staf
met de lelie, symbool van de zuiverheid
van Maria in zijn linkerhand. De engel
groet Maria, die knielt met haar handen
tegen elkaar als in gebed en haar hoofd
geneigd. Bovenin verschijnt de hand van
God uit de hemel met daarnaast de duif,
als symbool van de heilige geest. De scè
ne speelt zich af in een kerk, getuige het
knielbankje van Maria en de gotische ra
men linksboven, waar doorheen we nog
een kerk zien.
De drie wijzen uit het oosten, op het raam
rechts in het midden, zijn gestileerd en
statisch afgebeeld. De aandacht valt op
Tekst: Jatmeke van Zanten- Van Wijk
Fotografie: Johan van Zanten