46.
Gevelsteen
In oorsprong dateert
de boerderij van Cor
Edam uit 1880. De
stolp is toen her
bouwd. De voorgevel
toont een gevelsteen
met daarop het jaartal
1622 en een voorstel
ling: van Jonas in de
walvis. Het jaartal kan
duiden op de boerderij die eerst op deze
plek stond. Op een kavelkaart uit 1631
staat bebouwing op deze locatie aangege
ven. De kans bestaat dat daar in 1622 iets
is gebouwd, waarschijnlijk een boerderij.
De relatie tussen boerderij en gevelsteen is
niet bekend, aldus historicus Henk Komen,
oud-conservator van het Poldermuseum
Heerhugowaard. De naam Jona in de
Walvisch is in ieder geval van protestantse
afkomst, stelt hij. Katholieken spreken van
Jonas.
De afbeelding op de gevelsteen voert terug
naar de Griekse mythologie. Ze wijst op
een reuzendolfïjn die de beroemde harpspe
ler Arion redde van verdrinkingsdood en
hem op de Peloponnesus aan land zette. In
de volksmond is dit verhaal beter bekend
als 'Jona(s) en de walvis'.
De voorstelling was bij uitstek een schip-
perssymbool. Menigmaal is het onderwerp
gebruikt ter nagedachtenis van de terugkeer
van een verloren gewaande zeeman. Is dat
een familie overkomen die ooit op deze
plek aan de Oostdijk woonde? We zullen
het - hoogstwaarschijnlijk - nooit te weten
komen.
Onder handen
In 1990 is de boerderij stevig onder handen
genomen. De buitenmuren zijn opnieuw
gemetseld, als onderdeel van een grondig
renovatie. De gevelsteen is toen aan de
voorzijde ingemetseld. Eerst zat de steen in
de schoorsteen. Bij een storm in 1973 stort
te de schoorsteen in. Ook het woongedeelte
is in 1990 verbouwd.
De stolp uit 1880 is te danken aan timmer
man Klaver, zo weet Henk Komen na uit
gebreid historisch onderzoek naar boerde
rijen in Heerhugowaard. Klaver sloopte de
oude boerderij en bouwde een nieuwe voor
zijn zoon Wijnand Klaver, landman te
Hensbroek.
In 1943 werd Cornelis van Leijen, tuinder
te Alkmaar, de eigenaar. In 1946 werd dat
zijn zoon, ook Cornelis. Van hem kocht
Cor Edam in 1950 Jona in de Walvisch. Bij
schilderwerkzaamheden verdween de naam
van de voorgevel. Een nieuw bord met de
naam ligt klaar om te worden bevestigd.
De oever van De Grote Waert - de water
plas - reikte tot deze gronden. Ze werden
niet overspoeld. Een mooi voorbeeld van
druipland van flinke omvang is De
Vlaerdingh, een deel van de polder
Broekhorn. Daar, nabij Broek op
Langedijk, ontstaat nu een woonwijk.
Cor Edam verdiende lange tijd zijn brood
op de vruchtbare smalle strook grond naast
zijn stolp. Tot 1979 behoorde dit druipland
tot de gemeente Hensbroek.
Begin dat jaar werden Hensbroek en
Obdam één gemeente. Bij deze samenvoe
ging 'verhuisde' de strook grond naar
Heerhugowaard. De grens tussen de ge
meenten Heerhugowaard en Obdam ver
schoof toen naar de ringvaart. Cor heeft na
dien vanaf de voorzijde van zijn boerderij
veel zien veranderen 'aan de overkant'.
Obdam werd Wester-
Koggenland en
Wester-Koggenland
werd gemeente
Koggenland.
De stolp (in 1880 her
bouwd) kreeg haar huidi
ge aanzien in 1990 bij
een flinke verbouwing.
De stolp ligt aan de west
kant van de Oostdijk tus
sen de Korteweg en
Rustenburg
(foto Ed Dekker)
De gevelsteen in de voor
muur van de stolp. Met
jaartal (vermoedelijk wij
zend op een boerderij
eerder op deze plek) en
een voorstelling van
Jona(s) in de walvis.
(foto Ed Dekker)
