onderhevig aan de goedkeuring en controle door ingenieurs
van het ministerie van Waterstaat. In tegenstelling tot wat
vaak wordt gedacht is het begrip Waterstaatskerk niet ver
bonden aan een bepaalde bouwstijl''.
Op 19 december 1861 wordt te Haarlem de aanbesteding
gehouden voor "Het bouwen van eene Kerk met Toren voor
de Hervormde gemeente te VEENHUIZEN (Noord
Holland) en van eene Kapel voor het monument van
REINOUT VAN BREDERODE, aldaar"5.
De eerste steen voor de kerk is gelegd door Ds. Joh. Wijs,
predikant dezer gemeente op 16 april 18626. Wanneer de
kerk in gebruik is genomen heb ik niet kunnen achterhalen.
Wil je een kerk behouden, dan moet deze onderhouden
worden, maar "met het oog op de chronische leegte der kas
van de kerkvoogdij" zoals het in de notulen van 8 maart
19297 verwoord staat, werd het onderhoud wel eens op de
lange baan geschoven.
In de notulen van 1 november 1957 staat: "De ingekomen
stukken worden doorgenomen en vele om subsidies worden
aan de kant gelegd om reden [dat] de kerkvoogdij het
moeilijk heeft en verzocht zal worden om subsidie van de
diakonie te krijgen om reden [dat er] hoognodige voorzie
ningen aan de kerk moeten gebeuren Als in de vergade
ring van 27 november 1957 de kerkenbouwactie ter sprake
komt, is de meerderheid van mening dat zolang onze kerk
dringend restauratie behoeft, men niet aan die actie zal
deelnemen. In 1961 levert deze actie de kerk toch 105,73
op!
Een discussiepunt in de gemeenteraad van Heerhugowaard
is vanaf 1919: "Is de toren van de kerk van Veenhuizen ei-
15.
gendom van de gemeente Heerhugowaard of is
de toren eigendom van de Nederlands
Hervormde Kerk. Ondanks veel zoekwerk in
archieven komen ze er niet echt uit en wordt
in de vergadering van 27 mei 1960 gezegd dat
"de gemeente Heerhugowaard het onderhoud
van de toren heeft, maar de Hervormde
Gemeente is de eigenaar".8 In 1960 heeft nog
onderhoud aan de toren plaatsgevonden door
de gemeente Heerhugowaard.
Dominee Stam
In april 1962 komt ds. Stam, dominee in
Nieuwe Niedorp, als consulent naar
Veenhuizen. Hij treft daar een onvolledig be
stuur, dat al jaren de zaak draaiende houdt. Ds.
Stam wil een volledig bestuur waarbij de af
zonderlijke besturen van "kerkenraad" en
"kerkvoogden en notabelen"gezamenlijk gaan
vergaderen. Op 14 september 1962 komt de
nieuwe kerkenraad voor het eerst bij elkaar. In
die vergadering wordt voor het eerst gesproken
over de kerkrestauratie al is men al bezig met
een verlotingscommissie om gelden bij elkaar
te krijgen. Men noemde deze actie "Dicht het
dak" omdat het dak lekte vanwege een paar ka
potte leien. In de Schager Courant komt een ar
tikel over de actie "Dicht het dak". Het artikel
eindigt met: En daarom zal dat dak van de
kerk binnenkort geen druppel meer doorlaten
en de doormetselde muren de hervonnde ge
meente weer veilig omsluiten"9.
Sloop wordt voorbereid
In de vergadering van 2 januari 1963 komt aan
nemer Nap, die een paar maanden daarvoor be
noemd is tot ouderling, met het idee de kerk te
slopen en er een gebouwtje voor in de plaats te
zetten. Op 15 maart toont Nap een schets van
een nieuw kerkje, maar eerst zal er nog contact
gezocht worden met de Bouw- en
Restauratiecommissie van de Nederlands
Hervormde Kerk. Dat gesprek wordt gehouden
op 27 maart. Op 14 mei is er van die commis
sie een negatief advies voor het behoud van de
kerk. Door de verzakking van de kerk, wat mo
gelijk een gevolg is van de verlaging van het
polderpeil, zal er geheid moeten worden om de
kerk enige stevigheid te geven. Dat maakt de
restauratie kostbaar. Zij denken dat het restau
reren 100.000,- gaat kosten. De commissie
geeft dan ook het advies te overwegen de kerk
te slopen en een kleiner kerkje te bouwen. Niet
imeiiTiMTfli
Ontwerptekening kerk Veenhuizen 1862
