DE HEER VAN VEENHUIZEN OP REIS
NAAR RUSLAND
De Ingrische Oorlog was in 1610 uitgebroken tussen Zweden en Rusland. Deze oorlog ging
om het gebied Ingermanland en een gebied zuidelijk daarvan. De Zweden hadden
Novgorod veroverd en probeerden ook zuidelijker gebied te veroveren en belegerden in
1615 Pskov (Pleskau). In 1615 begonnen verkennende vredesonderhandelingen, maar de
Russen weigerden rond de tafel te gaan zitten zolang de Zweden de stad Pskov belegerden.
Om de vredesbesprekingen in goede banen te leiden werden bemiddelaars gezocht en
Nederland werd door Zweden, Denemarken en Rusland gevraagd om te bemiddelen bij de
onderhandelingen evenals Engeland. De bemiddelaars hadden ook hun belangen te verde
digen. De Oostzeehandel met vooral Polen, Oost-Pruisen en Lijfland was voor Nederland
zeer belangrijk. De handel met de Russen ging via Archangelsk aan de Witte Zee.
Nederland en Engeland hadden er dus belang bij dat de Zweden niet de zeggenschap kre
gen over Archangelsk.
Hoofdrolspelers
Reinout van Brederode
heer Van Veenhuizen, etc., ridder, president
van de Hoge Raad in de Nederlanden.
Bemiddelaar namens Nederland.
John Merick
ridder, ambassadeur van Engeland in Rusland
en agent van de Engelse Moscou Compagnie.
Bemiddelaar namens Engeland.
Gustaaf II Adolf
koning van Zweden vanaf 1611 tot 1632.
Michaël I
tsaar van Rusland vanaf 1613 tot 1645. De
eerste tsaar uit de Romanov familie. De
Romanovs hebben geregeerd tot 1917. Met
zijn benoeming tot tsaar kwam er een eind aan
de "Tijd der troebelen", een opvolgingsstrijd
na de dood van Boris Godoenov in 1605.
Anthonis Goeteeris
de beschrijver van de reis. Hij was eerste
deurwaarder ordinaris van de Hoge Raad in
Holland en tijdens de reis penningmeester. Hij
was ook schrijver, tekenaar, etser, kopergra
veur, kunstschilder en lid van het Sint
Lucasgilde in Den Haag. Van de reis gaf hij in
1619 het boek uit: "Journael der legatie in de
jaren 1615 ende 1616". Hij heeft ook een 23-
tal tekeningen gemaakt.
Samenstelling delegatie
Voordat de reis begint, moet er heel wat
geregeld worden. Er is een grote delegatie
benoemd van 42 personen, waarvan er drie
gezant zijn, n.l. Reinout van Brederode van
Veenhuizen, die de leiding over de delega
tie krijgt, Doctor Diederick Bas, burge
meester van Amsterdam, bewindhebber
van de VOC, diplomaat, die zijn geld ver
diend had in de wapenhandel en Aelbert
Joachimi, heer van Oostende, Vinninge en
Hoedenskerke, secretaris en later pensiona
ris van Goes en als zodanig opkomende ter
Zeeuwse Statenvergadering. Vanaf ±1600
lid der Zeeuwse deputatie in de Staten
Generaal. Gematigd en voorzichtig, be
kwaam en handig onderhandelaar.
De plaatsen Vinninge en Oostende lagen
bij Hoedenskerke in Zuid-Beveland en zijn
aan het water prijsgegeven na grote land-
verliezen door stormvloeden in het tweede
kwart van de 17e eeuw.
Goeteeris noemt nog twee edelen n.l.
Nicolaas van Brederode, zoon van Artus
van Brederode en neef van Reinout van
Veenhuizen en Joriaen van Cats, tolk
Russisch. De overige delegatieleden zijn
edellieden en officieren.
De heenreis tot Revel (Tallinn)
Op 25 augustus 1615 vertrekken uit Den
Haag Reinout van Brederode, Aelbrecht
Joachimi en Anthonis Goeteeris en hun ge
volg. Ze worden begeleid door de ambassa-
Tekst en beeld: Henk Komen
