Heer Hugo van Akersloot
Een andere Hugo komen we tegen in de
dertiende eeuwse bronnen van de abdij
van Egmond. Om de door stormen bescha
digde dijken te herstellen moest de abdij
van Egmond grote sommen uitgeven. Het
herstel van de dijken blijkt in nauwe sa
menwerking te zijn gegaan met ene Heer
Hugo van Akersloot die aan de zuidzijde
van zijn bezittingen te Schagen de
Huigendijk heeft aangelegd of versterkt7.
Een oorkonde uit 1250 vermeldt dat de ab
dij van Egmond van Hugo van Akersloot
land had gekregen voor medewerking aan
een nieuwe dam of dijk. De historisch on
derzoeker Cordfunke noemt hem zonder
meer als naamgever van de Huigendijk8. In
ieder geval is er een relatie tussen de naam
Hugo van Akersloot en de aanleg van dij
ken, hetgeen hem tot de belangrijkste kan
didaat maakt als naamgever van de
Huigendijk en de daarvan afgeleide naam
Heerhugowaard.
Kasteel van Akersloot
In 1957 werden in Akersloot resten van
een kasteel ontdekt. Het betrof de funda
menten van een toren, die niet bijzonder
groot was. De woontoren stond op een op
hoging van tenminste twee meter. De
gracht eromheen, die de onderzoekers aan
vankelijk meenden te zien, bleek puinvul-
ling te zijn tegen het talud van de opho-
ging. Dit kasteelterrein in Akersloot is
goed vergelijkbaar met dat van andere
woontorens. Het versterkte huis heeft mo
gelijk toebehoord aan het geslacht Van
Akersloot, waarvan de stamvader Hugo I
was die tussen 1163 en 1206 wordt ver
meld. Zijn zoon was Barthout (of Bertoud)
van wie de oudste vermelding dateert uit
11999. Zijn opvolger, Hugo II, was de be
dijker van de Huigendijk. Hij overleed in
of vóór 1254. Hij had indertijd kosten nog
moeite gespaard om de verbroken dijk van
het klooster van Egmond, de Zanddijk, te
helpen herstellen. Hugo komt in 1235 en
1238 voor naast andere belangrijke
Hollandse edelen (ridders) als Dirk van
Velsen, Gijsbrecht van Amstel en de heren
Van Egmond. Aanvankelijk zal de familie
Van Akersloot een boerderij hebben gehad,
welke later een versterkte hoeve werd. Het
grondgebied van deze 'beste man' van de
buurtschap Akersloot kan zich hebben uit
gebreid. Als grootgrondbezitter zal hij een
militaire dienstman van de graaf geworden
zijn en de grond in leen hebben ontvangen.
Als militair had men schotvrijheid (vrij
stelling van het betalen van belasting)10.
Een tak van het riddergeslacht Van
Akersloot vestigde zich op het kasteel
Torenburg bij Alkmaar en ging zich ver
volgens Van Torenburg noemen. Als wa
pen voert Van Torenburg een molenrad,
wat overeenkomt met het wapen van de fa
milie Van Akersloot, hetgeen de verwant
schap aantoont. Ook de naam Barthout
komt in beide families voor. Barthout van
Torenburg komt voor in de grafelijke reke
ningen van 1348-1358 als schout van
Schoorl en als pachter van tienden, sluizen
en visserijen in de omgeving van
Alkmaar".
Heer van Veenhuizen
Met de constatering dat Hugo van
Akersloot wel de naamgever moet zijn ge
weest van Heerhugowaard, is nog niet ge
zegd dat de familie Van Assendelft hier
mee voor Heerhugowaard uit beeld ver
dwijnt. In tegendeel. Allereerst zijn de
adellijke families Van Akersloot, Van
Torenburg en Van Assendelft genealogisch
nauw aan elkaar verwant, maar van nog
De adellijke families
Van Akersloot, Van
Assendelft en Van
Torenburg waren ver
want met elkaar.
Barthout van Assendelft
van de eerste Heer van
Veenhuizen en had met
de bewoners van het
kasteel Torenburg bij
Alkmaar een gemeen
schappelijke voorouder
Prent van W.J. Hofdijk
van het kasteel
Torenburg bij Alkmaar.
