WIE ERFGOED HEEFT, HEEFT TOEKOMST
Het erfgoed beleid van de gemeente Heerhugowaard
Heerhugowaard heeft de afgelopen 50 jaar een
snelle groei doorgemaakt. Het is daarmee een
zogenaamde Nieuwe Stad geworden, met alle
kenmerken van een snelle groei en kwaliteiten
zoals wonen in het groen. Dat heeft een stad
met prettige woonwijken met goede voorzienin
gen opgeleverd. De inwoners noemen dat vaak
als belangrijke waarden van hun woonplaats.
Met die snelle groei is er niet altijd met vol
doende aandacht naar de cultuurhistorische as
pecten in de gemeente gekeken. Toch is er veel
bewaard gebleven. De gemeente kent ruim 50
verschillende officiële monumenten. Daarnaast
is er een nog groter aantal beeldbepalende ob
jecten. Het gemeentebestuur is trots op deze
iconen van het verleden. Maar er is nog veel
meer bewaard gebleven dan alleen deze gebou
wen en objecten. Het hele landschap van de
droogmakerij in al z'n facetten is het decor van
onze cultuurhistorie.
Erfgoed waarden.
Waarom is cultuurhistorie belangrijk voor
Heerhugowaard? Erfgoed kan een rol spelen in
het verbinden van het verleden met de toe
komst. Want 'Zonder verleden geen identiteit en
zonder identiteit geen toekomst'. Dat identiteit
in zekere mate opgehangen wordt aan erfgoed
staat vast. Een identiteitsbeeld is samengesteld
uit meerdere aspecten of lagen. Het beeld dat
anderen van het onderwerp hebben maakt deel
uit van het identiteitsbeeld: het imago. Wanneer
het over Heerhugowaard gaat maakt voor veel
mensen erfgoed maar in bescheiden mate deel
uit van de identiteit en het imago. Voor een deel
komt dat doordat men daar weinig tot geen in
teresse voor heeft. Voor een deel wordt het ver
oorzaakt doordat men te weinig van het onder
werp weet. De doelstelling van het platform
Erfgoed Heerhugowaard om maandelijks mini
maal één activiteit op het gebied van erfgoed in
de gemeente aan te bieden kan er toe bijdragen
dat cultuurhistorie voor meer mensen een groter
deel van de identiteit of imago van
Heerhugowaard gaat uitmaken.
Landelijke ontwikkelingen.
Er zijn grote veranderingen in de monumenten
zorg gaande. En veel tegelijk.
De Monumentenwet stamt oorspronkelijk uit
het begin van de twintigste eeuw. Het denken
over de omgang met monumenten is sindsdien
sterk veranderd. Kenmerken zijn een verschui
ving in denken van object naar gebied en in
denken van behoud naar ontwikkeling. Ook het
denken over de organisatie van de monumen
tenzorg is veranderd. In 2009 heeft de Tweede
Kamer een nieuwe beleidsvisie vastgesteld met
hierin drie grote veranderingen:
Cultuurhistorische belangen meewegen in de
ruimtelijke ordening. De nadruk ligt hierbij niet
langer op het object-, maar vooral op gebieds-
niveau. De omgeving van het monument gaat
een belangrijker rol spelen.
Krachtiger en eenvoudiger regels. Minder,
kortere en eenvoudiger procedures met meer
vrijheid en keuzemogelijkheden voor monu
menteneigenaren. Het 50 jaar criterium wordt
losgelaten.
Herbestemmen van monumenten die hun
functie verliezen. Historische gebouwen, com
plexen, terreinen en landschappen kunnen hun
functie en daarmee hun gebruik verliezen.
Hierdoor kan verval en verlies van belangrijke
cultuurhistorische waarden voorkomen worden.
Gemeentelijke ambities.
Wat zijn de ambities van de gemeente waar het
gaat om cultuurhistorie. Het beleid op het ge
bied van erfgoed van de gemeente
Heerhugowaard is er op gericht om het erfgoed
integraal onderdeel van de toekomst te laten
zijn. In de afwegingen die we maken moet erf
goed altijd een factor zijn die meegewogen
moet worden. De gemeenteraad heeft in de
Structuurvisie Heerhugowaard 2020 een brede
visie op de toekomst van de gemeente vastge
steld. Dit document vormt het kader voor alle
ruimtelijke ontwikkelingen. De structuurvisie
geeft richting aan zowel de wijze waarop delen
van het gemeentelijk grondgebied worden ont
wikkeld, als aan de eisen die daaraan worden
gesteld. In de structuurvisie komen de ambities
van de verschillende beleidsterreinen samen.
Erfgoed is een inspiratiebron voor ruimtelijke
tekst: Gerlof Kloosterman