versneld plaats. Hierdoor
konden stormvloeden weer
invloed krijgen op het ge
bied3.
Verondersteld wordt dat
verschillende stormvloe
den het meer hebben ver
groot en dat de stormvloed
van 1248 het meer "de
Waard" de uiteindelijke
grootte heeft gegeven.
Veenhuizen is bij die
stormvloeden wel droog
gebleven, maar de strijd
tegen het water bleef.
Om Veenhuizen droog te
houden werden er dijkjes
gelegd. De eerste is ver
moedelijk de Medijk of Maydijk geweest.
Het was maar een klein gedeelte van
Veenhuizen dat hierdoor veiliger was ge
worden tegen het water van de Waard.
De afvoer van het water uit de Waard was
een probleem. Om het probleem op te los
sen had in 1386 hertog Aelbrecht van
Beieren octrooi gegeven tot het graven van
de Langereis2. Om bij de Langereis te ko
men moest het water uit de Waard door de
Oude Wetering en door de Korte
Langereis. De Oude Wetering liep geheel
door het grondgebied van de Heer van
Veenhuizen en was voor een gedeelte be
dijkt door de Maydijk.
In 1539 verzocht de heer van Veenhuizen,
Aelbrecht Bloys van Treslong, aan de
Commissarissen van de dijkage in West
Friesland een groter deel van zijn gebied
te mogen omkaden. Het niet omkade deel
van zijn bezit kreeg door de stijging van
het waterpeil van De Waert veel te stellen
met wateroverlast. Bij zijn verzoek wees
hij er nadrukkelijk op dat het overstromen
van Veenhuizen het gevolg was van het
uitmalen van overtollig water door
de Geestmerambachtmolens op het grote
boezemgebied. Te oordelen aan oude kaar
ten is toen de kade aangelegd die bijna
honderd jaar later bij de inpoldering van
De Waerf is verhoogd en versterkt tot de
Veenhuizer Omloopdijk4.
Zoals onderstaand middelste kaartje aan
geeft zou de Heer van Veenhuizen veel
meer dijken moeten aanleggen als de
Oude Wetering de afvoer van de Waard
zou blijven. Het graven van de Wester
Langereis was voor hem heel belangrijk.
Hij kreeg daardoor een aangesloten gebied
en de afwatering van de Waard ging langs
zijn buitengrens zoals op onderstaand
rechter plaatje is te zien.
Op het kaartje van Anthonis Metius en
Cornelis Comelisz uit 1627 (pag. 37) is
CA 1O0O
Deo Hel
Alkmaar i
Westelijk waddengebied
rond het jaar 10001
Heerhugowaard ligt on
geveer in de rechthoek
en is grotendeels met
veen bedekt
Wiivtr
Tussen het gearceerde
gebied ligt het door de
Maydijk bedijkte
Veenhuizen
Afwatering van De Waard door en
langs Veenlnüzen tot 1539
De stippellijn is de afwatering en de
doorgetrokken streep is de grens met
Oude Niedorp en Hoogwoud
Afwatering van De Waard langs Veen
huizen na 1539
(stippellijn)
