bleek de ringvaart om de nieuwe polder veel te klein om al het overtollige water, uitgemalen door tientallen molens, te ber gen en vervolgens af te voeren. Er moes ten extra molens gebouwd worden om het water uit de ringvaart te malen en vervol gens te transporteren richting Alkmaar en richting de Zuiderzee (nu IJsselmeer). Deze extra molens werden strijkmolens genoemd. Ze kwamen te staan langs de Hoornse vaart bij Alkmaar, bij Oudorp en bij Rustenburg in de meest zuidoostelijke hoek van Heerhugowaard. In deze zuid oost hoek, op het eind van de Heerhugowaardse Rustenburgerweg, kwa men vier strijkmolens die de letters kregen van oost naar west: H, I, K en L. Het zijn achtkantige binnenkruiers gebouwd omst reeks 1630. De molen H staat er niet meer. Deze is afgebroken in 1941. Daardoor is molen I nu de meest oostelijke. Deze ver brandde in 1826, werd herbouwd in 1844 en verbrandde op 5 februari 1863 opnieuw als gevolg van blikseminslag. Molenaar, tevens metselaar, Hendrik van Essen (1799-1868) ontsnapte toen aan de dood, maar zijn medebewoner metselaar Gerrit Gooi (1842-1863) uit Ursem kwam om. De molen werd in 1864 herbouwd. Vlakbij de strijkmolens van Rustenburg stonden nog een hele rij molens die het water van de Heerhugowaard naar de ring vaart maalden. Dat waren de molens op de grens van Oterleek, zuidwestelijk van de Rustenburgerweg. Hier ligt nu het fiets/wandelpad de Molendijk. Oorspronkelijk lagen hier drie ondermo lens, drie middenmolens en drie bovenmo- lens. Twee ondermolens werden gesloopt. Zij werden overbodig na de invoering van de vijzel welke meer water opmaalde dan het daarvoor gebruikte scheprad. De mo lens die in 1817 overbleven, hadden num mers. Van oost naar west langs de Molendijk waren dat de molens 16 tot en met 22. Nergens in Heerhugowaard ston den zoveel molens bij elkaar als in deze zuidoost hoek van de polder. Vanaf de Rustenburgerweg had je zicht op elf mo lens. Lange tijd heeft er aan de Molendijk, tussen molen 17 en 18 ook nog een pol dertimmerwerkplaats gestaan die werk en huisvesting gaf aan verschillende timmer lieden. Er waren tot de negentiende eeuw steeds twee polderbazen in Heerhugo waard met ieder een poldertimmerschuur, één in de zuidwest hoek bij Butterhuizen en één aan de Molendijk, indertijd Molenkaai genoemd. Daar werden de ma terialen aangevoerd en verwerkt. Een twaalftal timmer- en sjouwerlieden heeft er zijn brood verdiend. Uit zuinigheids overwegingen ging men over op één pol- De situatie in de zuid oost hoek van Heerhugowaard op een kaart uit 1631 met daarop de molens aan de Molenkaai (de mo lens 16 t/m 24) en de strijkmolens langs de Huigendijk (de molens L,K, I en H) bij Rustenburg. AI deze molens zijn door Heerhugowaard ge bouwd en dienden eeu wenlang voor de bema ling van de Waard. Nergens stonden meer molens bij elkaar dan in deze buurt.

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

De Overhaal: historisch magazine Heerhugowaard | 2012 | | pagina 14