46.
Dokter Post
Adrianus Breed had dus voorjaar 1906 een
bouwterrein verworven. De koopakte ver
meldt twee opmerkelijke voorwaarden.
'Het op het te verkochte te stichten huis
moet zeven meter verwijderd staan van de
sloot aan den Middenweg'. Met voorts de
'verplichting het huis te stichten als woon
huis en schilderswinkel'Adrianus wist dus
wat hem te doen stond. Zeker weten dat
hij daaraan, met al zijn daadkracht, niet zal
hebben getwijfeld!
Als nieuwbakken Heerhugowaarder begon
Adrianus als dorpsschilder. In 1909 kende
de gemeenteraad 'het schilderwerk bij dok
ter Post' toe aan schilder Breed. De andere
vier schilders - Dirkmaat, Schouten,
Pascha en Schouten - kregen ieder een van
de vier scholen te schilderen. Zo ging dat
in die tijd.
Eveneens de Schager Courant meldde in
1915 de uitslag van de aanbesteding van
het timmer- en schilderwerk van een
nieuw te bouwen boerenwoning aan de
Hasselaarsweg. Het schilderwerk was be
groot op 194 gulden. Adrianus zat daar zes
gulden onder. Hij was niet de laagste. De
volledige uitslag van deze aanbesteding
luidde: I. de Zijp, Noord-Scharwoude
235; A. Pelt, Oudkarspel, 225; D. Nap,
Oudkarspel, 224; M. Zijp, Zuid-
Scharwoude 198; G. Dirkmaat,
Heerhugowaard, 194; A. Breed,
Heerhugowaard, 189; M. Smit, Zuid-
Scharwoude, 179; P. Kamp, Heerhugo
waard, 165 en G. Modder, Nieuwe
Niedorp, 140.
Ruzie met kerk
Dat Adrianus Breed vanaf de jaren twintig
over de dorpsgrenzen keek, had onenig
heid met de kerk als aanleiding. Deze ru
zie zegt veel over zijn standvastigheid.
„En over zijn koppigheid", lachen zijn
kleinkinderen die als ondernemers in zijn
voetsporen zouden treden. Door een ge
schil over de zondagse zitplaats brak hij,
autoritair als hij was, met de Dionysius-
parochie. Het dorp sprak er schande van.
Steeds minder kreeg hij te schilderen in
het dorp. Zijn vrouw Antje wilde verhui
zen, naar Haarlem, maar Adrianus liet zich
niet wegjagen. Het lukte hem om een goe
de naam op te bouwen bij grote opdracht
gevers. Vijf zoons kwamen bij hem in
dienst.
Het huwelijk schonk Adrianus en Antje ne
gen kinderen: Adriaan (1905-1964, trouw
de met Anne Wester), Jaap (1906-1992,
Corrie Koomen), André (1908-1973,
Geertje Beerepoot), Vera (1909-1971, Piet
Komen), Paulus (1911-1915), Theo (1912
1971, Martha Oud), Vincent (1914-2004,
Annie Schouten), Nel (1916-2002, Mart
Bruin) en Reina (1919-2004, Jan Konijn).
Allen zijn geboren in Heerhugowaard.
Vaak werkte Adrianus voor de
Nederlandse Spoorwegen. Flinke klussen
was het schilderwerk van stations in
Amsterdam, Zwolle en Groningen. Zoon
Jaap, de op een na oudste, moest al op zijn
18e jaar naar de hoofdstad. Hij moest voor
schilders zorgen om het Centraal Station
op te knappen. Op de beurs nam Jaap
werklieden in dienst.
Het was de tijd van de stoomlocomotie
ven. De kappen van de staalconstructies
waren beroet. Een heel karwei om de kap
pen schoon te krijgen en in de verf te zet
ten. Jaap kreeg een rijksdaalder per week,
leert het familieboek 'Breed uitgemeten'.
Na zijn huwelijk werd dat 30 gulden.
Zonen werden het land in gestuurd naar de
André Breed schildert
op een dak, samen met
een collega. De klus is
bijna af. Sigaret in de
brand.