toen zij zich richting Nieuwdorp
(Niedorp) wilden terugtrekken. Zij zaten
in de val. Wat volgde was een bloedige
veldslag waarbij de Friezen in de pan
werden gehakt. Er vielen wel 3000 do
den.
Als straf voor de opstandige Friezen werd
het dorp Vronen volledig verwoest en de
inwoners verbannen naar de uiterste
westgrens van West-Friesland, de
Coedike (Koedijk).
Floris V was een Alkmaarder
Nadat in 1299 een nieuwe opstand bloe
dig was neergeslagen, kwam er in dat jaar
een nieuw definitief verdrag. Nu de vrede
officieel was getekend hadden de dwang-
burchten geen strategisch nut meer. Dan
blijkt de bijzondere band van Floris met
de bevolking van Alkmaar. De
Alkmaarders haalden het lichaam van
Floris V op en legde het gebalsemd in het
koor van de Alkmaarse kerk. Later heeft
zijn zoon Jan 1 het lichaam opgehaald en
opnieuw begraven in de abdij van
Rijnsburg. Zijn ingewanden die bij het
balsemen waren verwijderd, bleven ach
ter in het graf in Alkmaar. Het graf van
Floris V is daar nog steeds te bezichtigen
in de Grote of Sint Laurenskerk.
11.
Wat gebeurde er met de
dwangburehten?
De dwangburehten speelden geen rol
meer als strategische versterking en kre
gen een andere bestemming. Een adellijke
familie nam zijn intrek in de Torenburg en
vernoemde de familienaam naar het kas
teel "van Torenburg". De baljuw van
Kennemerland heeft nog enige tijd de
Nieuwburg bewoond. Deze burcht heeft
ook nog een tijdje dienst gedaan als
gevangenis. In 1426 hebben opstandige
Kennemers de Nieuwburg en Middelburg
ingenomen. Beide kastelen werden bij dat
gevecht zwaar beschadigd. In 1517 teis
terde Grote Pier met zijn '"Zwarte Hoop"
van Friese en Gelderse plunderaars de
streek en plunderde beide kastelen.
Daarna werden ze in brand gestoken en
waren ze onherstelbaar verwoest.
Beschrijving bij de kaart
Op deze schitterende illustratie is een impressie afgebeeld van het toenmalige gebied ten
noorden van Alkmaar, grenzend aan de oevers van De Heer Huigen Waert. Rechts zien we
het meer Heer Huigen Waert, de Schermmeer en Beverkoog (nu industrieterrein). De
Oterleeker eilandjes waar later de Huygen Dijk overheen is gelegd. Helemaal onderaan is
een deel van Alkmaar weergegeven met dwangburcht Torenburg en Dijk (bestaat nog
steeds). De weg richting Vrooner Meer om het Swynmeer heen die Floris V uit strategische
overwegingen heeft laten aanleggen, later genoemd de Munnikenweg. De dwangburehten
Middelburg en Nieuwburg (hier genoemd Nyburg). Outdorp, het huidige Oudorp, met de
weg naar Vronen, nu St. Pancras. We zien de Breede Weg, nu Bovenweg geheten. De huidi
ge Benedenweg is ook al getekend evenals de Agterweg (nu Achterweg). Verder de
Huiswaarder Geest waar Alkmaar later de wijk Huiswaard heeft gebouwd en Daalmeer
wat nu de wijk Daalmeer is gesitueerd.
Helemaal links enige lintbebouwing van Koedijk, voorheen Coedike, lang het Noord
Hollands kanaal, waar de Vrooner bevolking naar verbannen werd na de Slag bij Vronen
Bronnen:
Historische Vereniging St. Pancras
De Middeleeuwse Dwangburehten van W-Friesland
en A lkmaar/B.Dijkhuis/B. Ooyevaar
Kastelen in Nederland
Canon van Alkmaar
