DE ILLEGALITEIT IN HEERHUGOWAARD
"We zijn door het oog van een naald gegaan"
Kort na de Tweede Wereldoorlog zette Jan Leegwater, lid
van de Gereformeerde Gemeente, zijn herinneringen aan
het verzet in Heerhugowaard op papier en stuurde deze
naar familie in de Verenigde Staten. Onlangs kwam de fa
milie daar tijdens het opruimen deze aantekeningen weer
tegen en stuurden ze naar J. Gootjes, een familielid in
Heerhugowaard.
"Ome Jan" Leegwater zoals hij genoemd werd, was een
bescheiden, gelovig man wat in zijn verslag duidelijk tot
uitdrukking komt. Hij was de leider van de L.O.
(Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers)
van de afdeling Heerhugowaard.
Er was ons heel wat beloofd door de
Duitse bezetter, ze zouden zo goed voor
Nederland zorgen en de beloften waren
schitterend maar het liep helaas heel an
ders af. Ons land werd leeggeplunderd,
vrachtauto's vol met onze voorraden gin
gen naar Duitsland met het opschrift
"Liefdegaven uit Nederland". Spoedig
begon men ook de jongeren op te roepen
om in Duitsland te gaan werken in de fa
brieken. Daar moest tegen gevochten
worden
In die tijd kwam er uit Alkmaar een op
roep voor een vergadering bij Jp Slot te
Broek op Langedijk. Er kwam een uitno
diging bij D.Gootjes Czn en bij mij maar
waarvoor die vergadering was wisten wij
niet. Uit alle dorpen uit de omtrek waren
een paar mensen aanwezig. De heer
Hoijtink uit Alkmaar nam de leiding en
vroeg ons om jonge mensen onderdak te
verschaffen en daar zo veel mogelijk
adressen voor te zoeken, dat noemden wij
onderduiken. De bedoeling was die jon
gens zoveel mogelijk te helpen en aan te
moedigen om onder te duiken en dus niet
voor de moffen te werken. Er zou een
uitwisseling met alle provincies opgezet
worden. Op die eerste vergadering gaven
allen uit de verschillende dorpen zich op
om te helpen. Er moest natuurlijk iemand
zijn die de zaak kon coördineren. Ik ben
toen naar Cor Wagenaar gegaan in de
Boterweg, en die was bereid om dat op
zich te nemen Ik heb hem en zijn vrouw
er ook op gewezen dat het gevaarlijk was
wat hij ging doen maar hij wilde het toch
en na een paar dagen kwam de eerste on
derduiker al uit Hoogeveen. Die hebben
wij toen zelf in huis genomen. Een paar
dagen daarna arriveerden er nog 2, ook uit
Hoogeveen, die bij Klaas Pluister en
Henk Pluister onderdak kregen. Dat was
het begin, in Juni 1943, en het breidde
zich geweldig uit. Cor Wagenaar heeft er
ontzettend veel werk voor gedaan want
die moest overal naar toe. Het leek soms
net een beurs waar de jongens verhandeld
werden want het was de bedoeling dat, al
waren ze ondergedoken, ze zoveel moge
lijk aan het werk bleven en dan het liefst
natuurlijk in hun eigen vak. Wij, allen ge
reformeerd, hadden eerst in het geheel
geen medewerking van de Rooms Kath
olieken maar Wagenaar stond nogal op
goede voet met kapelaan Tromp en toen
kwam de samenwerking op gang. Hier in
Heerhugowaard wilde een van de 3 Pas
toors ook meewerken en het was een bes
te want hij kon de moffen niet uitstaan
Tekst: Jan Leegwater. Bewerkt door Cor Fluister en Rob Estoppey
