die nu op z'n oude dag nog wel eens een
biljartje doet, heeft de grondbeginselen
van deze sport daar op die zolder opge
daan. Behalve de bekende gevulde koek
en de cola, kon je jezelf er ook op een ro
kertje trakteren. Dat kon toen nog ge
woon per stuk en je betaalde voor een si
garet drie hollandse centen. Daar hoef je
vandaag dus niet meer om te komen.
In de Overhaal van 2008 heeft nog een
uitgebreid artikel gestaan over het wel en
wee van deze Pater Jan Smitschool. Als
jezelf deze school hebt doorlopen dan is
het extra boeiend om te lezen hoe de di
verse leerkrachten van toen hun stempel
hebben gedrukt op de ontwikkelingen in
de verdere jaren. Namen als van der Pol,
Dekker, van Leeuwen en Ohms doen bij
mij allerlei herinneringen herleven waar
De kerk zat in die ik noê steeds met resPect en dankbaar-
tijd nog stampvol heid aan terug denk. Je beseft nu ook
veel beter hoe kundig en doortastend zij
hun vak uitoefenden. De klassen in die
tijd bestonden uit zo'n 30 a 35 kinderen
wat toch een hele opgave was om ieder
voldoende aandacht te geven én om de
orde te handhaven. En was er soms een
onderwijzer een dag afwezig, dan werd
de klas niet naar huis gestuurd, welnee,
dan ging gewoon de tussendeur open tus
sen de lokalen en werd er lesgegeven
door één meester in twee klassen. Ook
de verwarming en ventilatie in die klaslo
kalen was bepaald niet van hoog niveau.
Om de koude winterdagen door te komen
werd gebruik gemaakt van een oerdege
lijke potkachel die gevoed werd met
cokes of antraciet. Niet de meest ideale
vorm van verwarming voor zo'n grote
ruimte. En al te vaak stond in de winter
tijd de oostenwind pal op de ramen. Van
dubbele beglazing had men in die tijd
nog nooit gehoord, maar er werd echt
niet moeilijk over gedaan. Wat een ver
schil overigens met de huidige tijd, waar
in klachten over kou, ventilatie en daar
mee samenhangende concentratie- en ge
zondheidsproblemen niet van de lucht
zijn.
Kerkbezoek.
Een opvallend aspect uit die schooltijd
was toch wel de aandacht die door de
leerkrachten werd besteed aan de zogehe
ten godsdienstleer. Dat was een wezenlijk
onderdeel van het vakkenpakket en het
katholiek zijn werd toen heel serieus ge
nomen. Zelfs het kerkbezoek werd bijge
houden en maakte deel uit van de beoor
deling voor het cijfer wat in je schoolrap
port werd genoteerd. Ik maakte in die ja
ren ook deel uit van het corps misdie
naars. Je was dan behulpzaam op het al
taar tijdens de kerkdiensten. Het bood te
vens de gelegenheid om van heel dichtbij
de liturgie te volgen en was je vrij goed
op de hoogte van de interne gang van za
ken. Het was in die tijd heel normaal dat
er in de kerk sprake was van een man
nen- en vrouwenkant. Van emancipatie
was op dat gebied nog geen sprake en
met name de dames kregen pas toegang
tot de kerk als het hoofd bedekt was.
