HAALT DE PATER JAN SMITSCHOOL
DE 100 JAAR?
De Pater Jan Smitschool aan de Van Veenweg staat de
laatste tijd regelmatig in het nieuws in verband met de
bouwplannen op deze locatie. De school werd bijna 100
jaar geleden op deze plaats gebouwd.
Een terugblik op bijna een eeuw katholiek onderwijs op
deze plek in Heerhugowaard
De kinderen in Heerhugowaard gingen
tot 1912 naar een van de drie Openbare
Lagere Scholen. Tot men in 1912 startte
met de bouw van een Christelijke lagere
school aan de Stationsweg en een
Katholieke lagere school aan de Honden-
weg (nu de van Veenweg) en de verzui
ling, wat dit betreft, begon. De kinderen
uit die tijd legden dan ook behoorlijke af
standen af om naar school te kunnen
gaan. Vanuit 't Kruis liepen ze naar de
Hondenweg.
Guurtje Kieft legde de eerste steen en de
toenmalige pastoor Van Swieten vormde
samen met het kerkbestuur het schoolbe
stuur. Deze situatie, dat het kerkbestuur
ook het schoolbestuur vormde, heeft ge
duurd tot 1967.
De bouw van de school begon al in 1911.
Eerste steenlegging op Alle bouwmaterialen werden aangevoerd
10 januari 1912 met paard en wagen, door Arie Beers.
De stenen kwamen per schuit aan op de
Oostdijk.
Op 15 juli 1912 wordt de school geopend
en krijgt als naam; "School van het
Goddelijk Kind". Voor die tijd zag het
gebouw er vrij modern uit, met toiletten
en pissoirs per klas. Er was geen elektri
citeit, er waren "klompenhossen" voor de
klompen en in de klassen stonden enorme
kachels, die werden aangestoken met bol
len turf. De rook in de klas was soms niet
te harden als de kachels niet wilden trek
ken. Op het dak de schoorstenen en een
torentje. Naast de school stond de onder
wijzerswoning voor het hoofd van de
school, het latere Anker. Het eerste
schoolhoofd was meester Vermeulen, sa
men met zijn collega's heeft hij de school
opgestart.
Aan de andere kant van de school stond
het Patronaatsgebouw, hierin werden bij
eenkomsten, gymuitvoeringen, toneel e.d.
georganiseerd. Tot in de jaren vijftig wer
den hier ook de gymlessen gegeven.
De klassen waren gemengd. In de lokalen
waren meestal vier rijen met banken. Aan
de ene kant de jongens en aan de andere
kant de meisjes, net als in de kerk. Tot
1947 bleven het gemengde klassen.
Daarna werd er achter de Pater Jan
Smitschool een nieuwe school gebouwd,
de Mariaschool. Het schoolplein werd
toen al gebruikt als voetbalveld (met een
Tekst: Gemma Groot. Beeld Gemma Groot en Jan de Vries