ontwikkeling de vorm van wapens en het
gebruik daarvan, tot onderwerp van studie
heeft genomen. Deze kennis heet heral
diek (oftewel: wapenkunde). De heraldiek
leert ons dat er in het algemeen drie
schildvormen bestaan. Verder dat men
eenvoud moet betrachten bij de keuze van
de figuren op het schild en dat het gebruik
van vier vaste kleuren wordt voorgeschre
ven, namelijk: rood, groen, zwart en
blauw (in vaktermen: keel, sinopel, sabel
en lazuur) plus goud en zilver. In het
Poldermuseum zijn er vanaf 2005 een
aantal vakkundig geschilderde wapens
van heemraden uit de polderhistorie van
Heerhugowaard te zien. Deze voldoen
grotendeels aan de eisen die de heraldiek
stelt aan vorm en kleur van wapens.
Gemeentewapen
Laten we nu echter eindelijk terugkeren
naar het onderwerp waarvan
we in het begin melding maak
ten: het gemeentewapen. In
een boekje met de titel: 'De
Gemeentewapens van
Nederland' dat in 1960 werd
uitgebracht in de toen bekende
Prisma-serie en werd geschre
ven door dewapendeskundi
ge' Klaas Sierksma, staan alle
wapens van het rijk, de provin
cies en de gemeenten in ons
land afgebeeld. Over elk wa
pen worden enkele heraldische
bijzonderheden gegeven. Bij
Heerhugowaard vermeldt Sierksma dan:
In azuur een gouden korenschoof van
vijf aren tussen twee toegewende rei
gers van natuurlijke kleur, gebekt en
gepoot van goud, alles op een
grasgrond geplaatst (b: 8-12-1936)
Het wapen is voortgekomen uit het niet-
officiële wapen van de polder
Heerhugowaard. De betekenis is eenvou
dig af te leiden uit de geschiedenis van
polder en gemeente:
Heerhugowaard is een in 1629-1631
droog gemalen meer, waarvan water gras,
graan en reigers de kenmerken waren.
Het eerste deel van bovenstaande tekst
komt overeen met die van de bevestiging
van het wapen door Koningin
Wilhelmina. Van dit schrijven is een ko
pie in dit artikel opgenomen. Met b: 8-12
1936 wordt bedoeld: de bevestigingsbrief
is gedateerd: 8 dec. '36.
Voeten in aarde
Het heeft destijds veel voeten in de aarde
gehad voordat deze bevestiging officieel
werd gegeven. Anderhalf jaar eerder
toonde de burgemeester van
Heerhugowaard B.J. Sutman Meijer zich
nog zeer verbaasd (zie zijn brief d.d 21
juni 1934 waarvan een kopie in dit arti
kel) toen een bevoegde instantie n.l. De
Hoge Raad van Adel, hem liet weten dat
volgens het Register van Wapens zijn ge
meente helemaal geen wapen bezat. In
zijn brief kan men voorts lezen waarom
dat voor hem vrijwel ondenkbaar was.
Hoe het zij, er is tussen het bestuur van de
gemeente Heerhugowaard en allerlei ge
wichtige instanties een uitgebreide brief
wisseling geweest, In het
Regionaal Archief te Alkmaar
is dit na te lezen betreffende
tekst, tekening en kleuren,
voordat alles naar ieders zin
en bedoeling was geregeld.
Hoe kwam het toch dat men
zo moeilijk deed als het ging
om de acceptatie van be-
staande"wapens? Dit was gro
tendeels het gevolg van de
'wildgroei' in aantal en vorm
geving van vrij gekozen wa
pens zoals hierboven al eerder werd ver
meld. De figuren op het schild toonden in
het algemeen wel enig verband met de fa
milie, het genootschap of de bestuursvorm
waarvoor ze dienden, maar waren niet
zelden raadselachtig.
19e eeuws
Sierksma laat zien dat het meest gekozen
symbool voor een wapenschild de leeuw
is, in waardering gevolgd door heiligen,
de kruisvorm, vogels en planten. Zo ziet
De drie belangrijkste
vormen van wapen
schilden
