"Kleur en Plastiek" Vroeger, in de tijd dat ik nog kamerbewoner was, hing er bij mij altijd een schaakbord aan de wand. Was dat omdat ik dat ding geregeld nodig had? Dat oiet, het hing er eigenlijk meer voor de sier. Dat geblokte vlak binnen de vierkante lijst vond ik gewoon decoratief. Er moeten meer mensen zijn die worden geboeid door zo'n ritmisch patroon; vroeger al. Je ziet dat b.v. aan de zwarl-witte tegelvloeren in de patriciërs hui zen op schilderijen uit de l?e eeuw. In onze tijd kom je bij modern tegelwerk ook kleurige patronen tegen die er, zo gezegd, geometrisch (=meetkundig) uitzien. Deze afwisseling van kleuren ziet men ook steeds vaker in de hedendaagse architectuur o.a. in de vorm van grote kleurvlakken op flatgebouwen, moderne kantoren of zelfs fabrieken. Kleuren kunnen immers de eentonigheid doorbreken bij gebouwen die b.v. overal dezelfde steenkleur, raampartijen, balkons e.d. hebben of 'vlakke' gevels bezitten. Bouwwerken waarbij in de gevels de nodige inspringende of naar voren komende gedeelten zitten, zijn minder op verfraaiing door kleur aangewezen. Door de werking van licht en schaduw ontstaat vanzelf, zij het op een andere manier, de nodige afwisseling (of ritmiek) in het aanzicht. Deze ritmiek komt dus voort uit de variaties in de buitenkant, ruimtelijke vorm van het gebouw, kortom de plastiek. In de moderne architectuur zoekt men de verfraaiing van gebouwen dus, in tegenstelling met wat vroeger in de bouw gebruikelijk was, veel meer in kleur en plastiek. Daarnaast gaat het ook nog om een harmonieuze rangschikking van de evt. bouwvolumes, de 'blokken' waaruit moderne gebouwen kunnen bestaan, m.a.w. om de compositie. De algemene indruk die het totale aanzi cht van een bouwwerk uiteindelijk maakt, geeft gewoonlijk nauwelijks een beeld van het doel waarvoor het is gebouwd. Je kunt er haast niet uit opmaken of het gebouw als kantoor, school, fabriek ofwoonflal in gebruik is. Het gebouw is bijna een abstract kunstwerk geworden! Om het nu over dc hierboven genoemde expositie te hebben: de vormen van de kunstwerken die ik in de Vriendenkamer laat zien, berusten voor een deel op de principes zoals die in de hierboven geschetste bouwwereld opgeld doen. Het zijn dan ook (voor een deel) 'bouwsels' die zodanig zijn vorm gegeven dat ze kunnen worden gezien als 'moderne-bouw-in-hct-klein'. Dus sterk geometrisch (met passer en liniaal) bepaald, echter met als belangrijkste kenmerken: een afgewogen compositie, helder, harmonisch en vlak van kleur en een markante plastiek. Al deze drie kwaliteiten komen het best tot hun recht bij een goede belichting. Bij het bekijken van mijn werk zal men verder snel merken dat in de vormgeving van mijn werkstukken de 'oervormen' van de meetkunde namelijk het vierkant, de gelijkzijdige driehoek en de regelmatige zeshoek, gemakkelijk terug te vinden zijn. Toch worden niet alle dingen in de expositie overheerst door de rechte lijn. Wiskundige vormen zijn immers ook terug te vinden in gebogen en vloeiende vormen zoals we die vooral zi en in de levende natuur en ook bij een aantal geëxposeerde objecten. In de natuur mogen we dan nauwelijks kaarsrechte lijnen en zuivere cirkels tegenkomen, in de bouw van levensvormen zit ook systeem en doelmatigheid. De natuur overtreft zelfs in ruime mate alle door mensen bedachte bouwtechnieken. Dit heb ik willen uitbeelden in o.a. de drieslakvormen' die op de expositie te zien zijn. Deze laten een soort 'platte spiraal' zien die een echte oervorm is; een levensvorm die al honderden miljoenen jaren, vrijwel onveranderd, bestaat. Het geometrisch bouwpatroon daarvan is mooi te zien in het wandtableauHexagonade Ja, de natuur is in haar vormen-arsenaal onuitputtelijk. In mijn expositie zijn daarvan nog een paar andere interessante voorbeelden te zien. Wist u overigens dat honingbijen ook aan wiskunde doen? Deze insecten bouwen (zonder vooropleiding) gezamenlijk reeksen onberispelijke, zeshoekige voorraadcellen (z.g. raten) voor de honingopslag. Daaraan herinnert het wandstuk 'Binnenwerk'. Deze uitbeelding staat weer in verband met een plastische grondvorm n.l. het ruitentwaalfvlak. Deze unieke vorm heb ik toegepast in de werkstukken 'Clicking Cluster' en 'Punica Pile'. Deze namen en andere aspecten van de kunstwerken vragen wellicht voor tal van bezoekers enige nadere uitleg. Als u mij op de expositie tegenkomt, wil ik u die gaarne geven, maar uiteraard zal de bezoeker meestal op zichzelf aangewezen zijn. Desondanks zal het, hoop ik, zeer wel mogelijk zijn genoegen te scheppen in deze kunst, door die rustig te bekijken en ook een welwillend oog te lenen aan de compositie, de kleuren en de plastiek van de diverse hangende en staande objecten. Naar slechts enkele daarvan heb ik hierboven verwezen. Dat hoeft denk ik geen bezwaar te zijn. Er moet immers ook het nodige te raden of te ontdekken overblijven! Ik wens u bij voorbaat veel genoegen. Ton Schotten 5 Expositie in de Vriendenkamer van het werk van Ton Schotten Ton Schotten 4 - Hexagonade -

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

De Overhaal: historisch magazine Heerhugowaard | 2004 | | pagina 4