In de ban van de energie -Jan Swart-
In de hoofdzakelijk agrarische gemeente
Heerhugowaard waren er in het begin van de
jaren '60 bijzondere zaken aan de orde. In de
eerste plaats werd Heerhugowaard aangesloten
op de aardgasbel van Slochteren. Grote stalen
buizen werden aangevoerd en kwamen dwars
over de landerijen te liggen. Dat gaf nogal wat
overlast voor de agrariërs, die er direct bij
betrokken waren, doordat de gasbuis door hun
land liep. Omdat ze tijdelijk niet konden
beschikken over een vrij groot stuk grond en
ook het rijden over het land met grote
vrachtwagens en graafmachines veel overlast
met zich meebracht, kwamen deze tuinders en
veehouders in aanmerking voor een
schadevergoeding. Over de hoogte van de
schadeloosstelling zou eindeloos
gediscussieerd kunnen worden, maar het
gasbedrijf had een slimme beslissing genomen
door plaatsgenoot Jacob Glas aan te stellen als
degene die de schadeloosstelling moest
regelen. Jacob Glas was een gerespecteerd
oud-tuinder en gemeente-bestuurder, maar
bovenal een man met grote autoriteit. Hij was
ten opzichte van de agrariërs niet kinderachtig
en had veel overtuigingskracht ten opzichte
van zijn opdrachtgevers. Er ontstonden in dit
opzicht dan ook weinig problemen. Ik had in
deze tijd regelmatig contact met Glas en als we
langs de weg gaande de gasbuis passeerden,
nam Glas zijn hoed af. "Je werkgever moet je
eren was dan telkens zijn opmerking.
In die tijd verbleven ook de eerste
buitenlanders in Heerhugowaard. Het aan
elkaar lassen van de buisdelen tot één buis was
zeer specialistisch en secuur werk. De lassers
die dat deden kwamen uit Frankrijk, Duitsland
en het toenmalige Perzië.
Omstreeks deze tijd leek ook de mogelijkheid
te bestaan, dat zich in onze grondlagen gas, of
misschien zelfs olie zou bevinden. Door de
gemeente reden vele bijzondere meetauto's en
langs de straten lagen kabels in verschil-
lende felle kleuren. Op een gegeven ogenblik
werd het serieus. Langs de Oostdijk, bij de
Draai, en aan de Jan Glijnisweg, hoek
Huigendijk, werden enorme boortorens
gebouwd. Op deze punten begon
Heerhugowaard helemaal op Texas te lijken.
Dit bracht veel bedrijvigheid en belangstelling
van het publiek met zich mee. Voor de
plaatselijke caféhouder Jac. Bes brak een
glorieuze tijd aan. Niet alleen was hij eigenaar
van de grond, waarop de boortoren was
gebouwd, ook de drukte rond de toren had een
positieve invloed op zijn kleine
horecaonderneming aan de Draai.
Gedurende geruime tijd zagen velen in
visioenen grote olierijkdom en alles wat daarbij
hoort. Hoewel, tijdens de boorwerkzaamheden
werd het publiek in het
ongewisse gelaten over het succes van de
boringen. Uiteindelijk werd duidelijk dat de
resultaten onvoldoende waren. Althans, de
werkzaamheden werden gestopt en toen de
toren werd afgebroken, kwam er geen ja
knikker voor in de plaats. Wat er overbleef was
een talud van (vervuilde?) grond, op de plaats
waar de toren aan de Draai had gestaan.
Dit alles is alweer 40 jaar geleden en de meeste
inwoners van Heerhugowaard nu weten
nauwelijks (meer) wat er zich in dejaren zestig
hier voordeed.
Toen het nieuws bekend werd dat bij de boring
in de H.H.Waard geen olie of gas gevonden
was, betekende dat toch wel een teleurstelling.
Kolen- en kachelhandelaar De Haan uit De
Noord, speelde in zijn advertenties daar gelijk
op in met de volgende tekst:
"Wie dacht dat er zeker wel aardgas
in de bodem van Heerhugowaard was,
die vergiste zich zeer
maar beseft eens te meer
het zo fijne bezit van zijn haard pas!"
En dat de verdere tekst over kolen en kachels
ging mag duidelijk zijn.
M.B.
Mocht er onder de vrienden iemand zijn, die
beschikt over foto 's, die te maken hebben met
het plaatsen van de gasbuis, dan zouden wij
daarover graag, tijdelijk, beschikken om
hiervan een kopie te maken voor het museum.
Boortoren op het land van Schermerhom
aan de Oostdijk in Heerhugowaard. 1964
n.b. De toren op de voorpagina stond aan
de Jan Glijnisweg/Huigendijk. Deze foto
is gemaakt in 1965
4
Aardgasbuizen aan de Plemdijk, Heerhugowaard
Jacob Glas
"Je werkgever moet je eren"
5