De jaarlijkse barbecue
Toen harkmachines en hooischudders in de
handel kwamen en het handwerk eigenlijk te
veel tijd kostte, werd door baas Jan Ursem twee
jaar een schudder en zo'n harkmachine
gehuurd van P. Wonder, toen wonende op het
veehouderijbedrijf van de familie Kuiper aan
de Middenweg 433. In de dertiger jaren werd er
gesproken over "het bos van Wonder" (meer
over het bos, zie vorige Overhaal). Dit was met
een grootte van 2.10 bunder (hectare) het
laatste stuk bos in de Heerhugowaard. Nadien
werd door Jan Ursem zelf een hooischudder en
een hooiharkmachine aangeschaft, en later ook
een maaimachine.
dan 0,60 per 100 kilo, viel het toch zwaar
zelfs dit geringe af te lossen bedrag op te
brengen. Na de aankoop wist hij vlak achter
zijn huis nóg 0.60 hectare grond te kopen voor
2000,-. (Het was een wal-akker van 25 snees
voor 80,- per snees). Toen moest er nog een
schuur komen, bestemd om in de winter kool
en groente etc in op te slaan. Niet té groot
gebouwd en van hout, want een stenen schuur
zat er voor een kleine onbemiddelde tuinder
niet in. Door geld te lenen was het mogelijk in
de winter een paar koeien op stal te zetten,
en, door de
Simon Borst zijn loon was elk jaar met 1,-
omhoog gegaan, en toen hij op 10 mei 1918
huwde, 26 jaar oud, verdiende hij netto 13,-
per week, vrije huishuur en één kop boter ('A
kilo). Via "kleingrondbezit", waar door een
aangestelde commissie via de gemeente
moest worden goedgekeurd of je een
betrouwbaar en werkzaam persoon was, werd
het mogelijk een eigen "spuitje" te kopen.
Dit bestond uit een huis van 6 bij 6'A meter
met een tuin van 13 are groot en een klein
schuurtje, voor de prijs van 2000,-m.a.w.
1800,- van de gemeente (90%) en 200,-
eigen geld, betalende over dertig jaar 2,- per
week. Maar toen in de crisisjaren de
aardappelen enkooi niet meer opleverden
Veenhuizerweg voor weinig geld te kunnen
pachten in de zomer, kon hij, met
afval groente erbij, het gewonnen hooi goed
gebruiken voor zijn koeien. De melk en boter
had je zo zelf en van de geleverde melk aan
de fabriek had je nog wat extra inkomsten.
Weer later kon hij in de zomer een paar
koeien aanhouden op het stukje land achter zijn
huis. In de crisisjaren (1930—1940) bestond de
mogelijkheid als zelfstandige in de
baggerregeling te gaan, wat met een gezin van
negen kinderen wél uitkomst bracht. Dan
moest je bij een tuinder van 's morgens zeven
uur tot één uur in de middag sloot- en
baggerwerk verrichten tegen ƒ13,- per week
plus wat goedkope boter. In de dertiger
jaren werd het bedrijfje nog uitgebreid door
2.50 bunder tuingrond te huren, en in het begin
van de veertiger jaren toen de kinderen wat
groter werden, begon het iets beter te worden,
maar de zorgen bleven.
Toen Simon Borst 65 jaar werd en AOW
ontving heeft hij zijn tuingrond van om en nabij
3 bunder aan zijn zoon overgedaan, maar bleef
tot zijn tachtigste jaar nog op het bedrijfje
meewerken wanneer dat nodig was, want stil
zitten was er niet bij. Toen hij behoudens zijn
zoon alleen kwam te zitten, is hij in 1971 naar 't
Huis ter Kimme gegaan, waar hij, na 67 jaar
werken, nog goed gezond, blij van geest en bar
tevreden nog jaren van welverdiende rust heeft
kunnen genieten.
Redactie:
Jan Ursem kwam oorspronkelijk uit Niedorp,
zijn vrouw Aagie Vlaar uit Sijbekarspel huist
momenteel nog in Hugo Oord. Het
boerenbedrijf is voortgezet door hun zoon en
ligt aan de Donkereweg 6. Vanaf de weg een
stukje inverdan, staat nog steeds de boerderij,
die dateert van 1860, gesitueerd op het
voormalig eiland "Sappewerf'. Het heeft een
dubbel vierkant en een schilddak bedekt met
een muldenpan
Ook dit jaar was er weer een barbecue
avond voor de vrijwilligers van het museum
en het was natuurlijk weer bar(becue) gezellig
4
Jan Spronk en Nico Bot aan het fornuis
5
