Heerhugowaard in beeld
"Heerhugowaard in Beeld" is de voorlopige werktitel van de nieuwe tentoon
stelling het Poldermuseum. De expositie staat dit keer geheel in het teken van
de Heerhugowaard. De geschiedenis wordt belicht vanaf haar ontstaan in 1630
tot heden. Aan de hand van kaarten, prenten en oude foto 's wordt een beeld ge
schetst van Heerhugowaard en de ontwikkeling van de polder tot een gemeente
van de huidige omvang.
De tentoonstelling vertelt over de oude
ingepolderde gronden en buurtschappen zoals
Veenhuizen, Butterhuizen, De Draai, maar
ook Oterleek. Deze gehuchten kwamen na de
inpoldering binnen de ringdijk van de
Heerhugowaard terecht. Met die
drooglegging in de 17e eeuw kreeg het
gebied van de Heerhugowaard in hoofdlijnen
zijn definitieve vorm.
Die hoofdstructuur wijzigde in de daarop
volgende 18e en 19e eeuw niet en is, ondanks
de spectaculaire nieuwbouw, vrijwel intact
gebleven.
Helaas zijn door herverkaveling in de jaren
zestig, maar ook door nieuwbouw en
wegenaanleg, veel van die historisch
gegroeide geografische structuren verloren
gegaan. Een ontwikkeling die nog steeds
doorgaat. Vooral in Heerhugowaard-zuid zijn
plannen ontwikkeld die het aanzien van de
polder ingrijpend zullen veranderen.
Dat de Heerhugowaardse ontwikkeling zich
in eerste instantie aan de Middenweg nabij de
Stationsweg concentreerde had alles te maken
met de komst van een spoorwegstation in
deze polder.
Behalve foto's waarop de bebouwing van
voor de oorlog te zien is, brengt de
tentoonstelling ook de Heerhugowaardse
gemeenschap op tal van andere terreinen in
beeld, zoals het kerkelijk en maatschappelijk
leven.
Deze thema-tentoonstelling wordt afgesloten
met een beeld van Heerhugowaard na de
oorlog, van de eerste uitbreiding aan de
Sportlaan (toen Nieuweweg geheten) tot aan
de ontwikkeling van de Oostertocht.
Eeuwenlang veranderde er weinig in de
polder Heerhugowaard. Pas eind vorige eeuw
ontstond er naast een agrarische gemeenschap
een middenstand en zien we de bevolking
toenemen.
Dit werd zichtbaar in de nieuwbouw die toen
ontstond. Op plaatsen langs de Middenweg in
noord en zuid ontstonden buurtschappen die
wij nu kennen als De Noord en het Centrum.
Door de uitvinding van de fotografie in die
tijd is het mogelijk dit aan de hand van de
oudste foto's van De Waard zichtbaar te
maken.
Na 1910 nam de bevolking sterk toe en vond
vooral in het Centrum een ontwikkeling
plaats die leidde tot de bouw van kerken,
scholen, een raadhuis en zelfs industrie.
Henk Komen.
Foto's op omslag van boven naar beneden:
stations-koffiehuis
R.K. school
pastorie naast N.H. kerk
3