Cafe's en kermissen in Heerhugowaard. De kermis is een oud volksfeest. Vroeger eigenlijk wel de enige mogelijkheid tot ver tier. Lange werkdagen en een slechte ver binding met andere plaatsen zorgden voor een geisoleerd bestaan. In dorpen en buurtschappen was er altijd wel iemand die een herberg begon en jaar lijks een kennis organiseerde. Onze polder, met een over verschillende buurtschappen verspreid wonende bevol king, kende evenzovele heibergen. In het begin van deze eeuw werd er wel op 11 plaatsen kermis gehouden. We gaan ze eens na en beginnen in het noorden: 1. Het Jaaghuis: het markante vierkante ge bouw met twee verdiepingen dat aan het Verlaat op de Oostdijk t.o. de vroegere Oude Niedorpersluis staat. Daar kon vroeger de scheepvaart paarden en jaagknechten huren om de schuiten door de ringsloot langs de dijk te trekken. In 1786 werd het de kastelein aan 't Verlaat vergund tijdens de kermis 'om een sweep te late rijde' (een paardenkoers met als prijs een mooie zweep), mits er een douceurtje (extraatje) voor de armen werd geregeld. Na de opening in 1867 van de spoorlijn naar Den Helder kwam er aan beide zijden van het viaduct over de Laanweg een cafe te staan. Het station aldaar werd een be langrijk vervoerspunt voor land- en tuin bouwproducten uit de omgeving. Totdat de veiling van Noord Scharwoude werd ge sticht, werden de producten ook bij het sta tion verhandeld. Aan de oostzijde stond cafe 'De Tijd' en aan de westzijde: 2. Cafe 'De Nachtegaal': de kermis stond bekend als 'de kermis bij Hurkmans'. 3. Cafe 'Bleeker'; hier wordt in De Noord nog steeds kermis gehouden. 4. Cafe 'De Groene Kikker': dit cafe be vond zich op de hoek Veenhuizerweg- Schapenweg. daar werd in 1903 voor het laatst kennis gehouden. Voor de kinderen stond er een snoepkraampje. Hardlopen was er voor de jongens van een jaar of 13. De eerste prijs was twee gulden, de tweede prijs een gulden. Voor de mannen was er katknuppelen. 5. Cafe 'De Koffiemolen'. 6. Cafe 'De Hengstman': nu Middenweg 453. In 1792 kreeg de herbergier permissie om behalve te laten katknuppelen, ook nog een 'vool' (veulen) te verloten. 7. Veenhuizen: de buurtvereniging aldaar organiseert er ieder jaar nog een gezellig weekend voor de bewoners. 8. Swannerkermis: nog steeds in ere, werd vroeger gehouden in 'De Heer van Jericho', cafe 'Jak', 'Mariene' en 'De Swan'. In 1792 werd aan de kastelein in "t Zwant- tie' toegestaan hard te laten lopen, mits na kerktijd. 9. Cafe 'De Draai': tijdens de kermis werd een harddraverij gehouden en de kermis werd flink gevierd. Wegens ongeregeldhe den moet deze kennis zijn opgeheven. 10. Cafe 'De Rustende Jager': stond even voorbij de kruising Rustenburgerweg-Mid- denweg (ongeveer waar nu gezondheids centrum 'De Schoof' staat). Tijdens de kermis, die in de jaren twintig werd opgeheven, stond er een draaimolen. 11. Cafe 'P. Fok': in de ZO-hoek van de polder, waar Oostdijk en Huigendijk sa menkomen, staat nog het huis. Als er ker mis was in Rustenburg, deed deze herbergier ook mee. S.P. Borst 4

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

De Overhaal: historisch magazine Heerhugowaard | 1996 | | pagina 6