Langedijk één
Broek toch weer zelfstandig?
November 2022
23
Op 1 september 1941 wordt de gemeenteraad zijn be
voegdheden ontnomen. Besluiten werden daarna alleen
genomen door de burgemeester. De wethouders funge
ren daarbij als zijn medewerkers. Vanuit de Landstand
wordt een Boerendorpsraad geïnstalleerd die de burge
meester adviseert.
In de Staatcourant van 21 juli 1941 wordt het besluit
tot samenvoeging gepubliceerd
DEPARTEMENT
VAN BINNENLANDSCHE ZAKEN.
Na de oorlog steekt de zucht naar onafhankelijkheid in
Broek weer de kop op. Er wordt een verzoek van de anti
revolutionaire en christelijk-historische kiesverenigingen
(politieke partijen zouden we nu zeggen) aan de minister
gericht om de samenvoeging ongedaan te maken. Die is
immers tijdens de Duitse bezetting op ondemocratische
wijze tot stand gekomen. Het gemeentebestuur wordt
om advies gevraagd.
Het college van B&W wordt na de oorlog bij gebrek aan
een gemeenteraad tijdelijk ondersteund door een comité
van overleg, bestaande uit 8 personen die de verschillen
de politieke stromingen in de gemeente vertegenwoor
digen.
Brief van 3 juli 1945 van de antirevolutionaire en
christelijk-historische kiesverenigingen waarin de
minister wordt verzocht om Broek op Langedijk
weer zelfstandigheid te verlenen
Op grond van een verordening van rijkscommissaris
Seyss-Inquart heeft de secretaris-generaal de bevoegd
heid gekregen om buiten de normale procedures om
wijzigingen in de gemeentelijke indeling tot stand te
brengen. Bij beschikking nummer 24305 van de secreta-
ris-generaal wordt besloten dat de vier gemeentes op 1
augustus 1941 zullen worden samengevoegd onder de
naam Langedijk (sindsdien vervalt de tussen-n)en dat de
hoofdzetel zal worden gevestigd in Noord-Scharwoude.
Uiteindelijk wordt er vanwege de oorlogsomstandighe
den zonder enig ceremonieel uitvoering gegeven aan het
besluit. Burgmeester Wijnveldt van Oudkarspel neemt na
15 jaar afscheid van het ambt dat hij combineerde met
die van secretaris. En burgemeester Van Spengler neemt
afscheid na 24 jaar burgemeester van Zuid-Scharwoude
en 18 jaar van Noord-Scharwoude te zijn geweest. Burge
meester Schelhaas, sinds 1937 burgemeester van Broek,
wordt aangesteld als eerste burgervader van Langedijk.
Met een kleine onderbreking (van 1943 tot 1945 wordt
NSB'er D. Stoutjesdijk als burgemeester benoemd) blijft
hij dit ambt tot 1962 vervullen. De heer Post, gemeente
secretaris van Zuid-Scharwoude, behoudt die post in de
nieuwe gemeente. Het college van B&W wordt gevormd
door de twee wethouders uit Noord-Scharwoude. De
nieuwe gemeenteraad bestaat uit 13 zetels. Maar van een
gemeenteraad is al spoedig geen sprake meer.
De Nederlandsche Landstand was op 24 oktober 1941
door Seyss Inquart ingesteld om de belangen van boeren,
vissers en tuinders te behartigen. Er werden dorpsboe-
renleiders aangesteld om samen met de burgemeesters
het lokale beleid te bepalen.
kan Zijne Excellentie den Minister
van Binnenlandsche Zaken te
*b—G ravenhage.
Geven met verschuldigde eerbied te kennen ondergetekenden, de
besturen van de antirevolutionaire en de chriatelijk-hlstorische
kieevereenigingen te Broek op Langendljk,
dat de gemeente Broek op Langendljk zich in 1921 bij gelegenheid
van de aotie tot samenvoeging der toen bestaande vier Langedljker
gemeenten zoo goed als eenstemmig hiertegen heeft uitgesproken
voornamelijk op historische en principiële gronden
dat deze samenvoeging toen geen voortgang heeft gevonden
dat begin October 19*0 voor de Provincie Moordhol land een plan
werd openbaar gemaakt voor een groot aantal samenvoegingen van ge
meenten,waaronder ook die van de gemeenten aan de Langedijk
dat de Beoretaris-Generaal van Binnenlandsohe Zaken op grond van
bevoegdheden, hem door de bezettende macht verleend, meende art.
158 en volgende der Gemeentewet te mogen uitschakelen;
dat van medewerking der bevolking slechts in zooverre sprake kon
zijn,dat de Gemeenteraad een advies zou mogen geven over de naam
der nieuwe gemeente en haar hoofdplaats
dat bij de behandeling in den Raad van Broek op Langendljk de
indruk is gevestigd, dat verweer op historische en principiële
gronden geen sin sou hebben, daar dit niet scu worden aanvaard
dat tengevolge hiervan het advies van desen Raad absoluut in
strijd is met de mening van de meerderheid der bevolking
redenen, om welke sijverder verwijsende naar nevengaande toe
lichting, Uw Kmoellentie eerbiedig versoeken aan de gemeente
Broek op Langendljk haar selfstandigheid, haar tijdens de beset
ting bl$ overrompeling en onrechtmatig ontnomen, te hergeven.
Artikel 1.
1. Met ingang van 1 Augustus 1941 worden de gemeenten
Oudkarnpcl. Noord-Scharwoude, Zuid-Scharwoude en Broek op
Langendijk samengevoegd tot een nieuwe gemeente, welke den
naam Langedijk draagt.
2. De zetel van het bestuur van de gemeente Langedijk
wordt gevestjgd in het gebied van de op te heffen gemeente
A oord-Scharwoude
Beschikking van den Secretaris-Generaal van het Departement
van Binnenlandsohe Zaken van 10 Juli 1941, N". 24305 B.B.
(Bureau Staats- en Administratief Recht), betreffende samen
voeging van de gemeenten Oudkarspel, Noord-Scharwoude,
Zuid-Scharwoude en Broek op Langendijk, gewijzigd bij de
beschikking van den Secretaris-Generaal van het Departement
van Binnenlandsche Zaken van 6 Augustus 1941, No. 28037 B.B.
(Bureau Staats- en Administratief Recht).
Op grond van 1 der Verordening no. 79/1940 van den
hijkscommissaris voor het bezette Nederland&che gebied
bepaal ik:
