I
Langedijk één
November 2022
Op landelijk niveau wenst men stappen te zetten en het
waarnemend hoofd van het Ministerie van Binnenlandse
Zaken maakt in een brief van 16 september 1940 duidelijk
dat overwogen moet worden "in hoever door samenvoeging
van noodlijdende of steun behoevende gemeenten met financi
eel sterkere, levenskrachtigere eenheden in het leven kunnen
worden geroepen. Bovendien dwingt de toestand, waarin de
overheidsfinanciën zijn geraakt, om elke besparing, welke op
het bestuursapparaat kan worden verkregen te bevorderen”.
De provincie stuurt in oktober een brief naar 60 gemeen
tebesturen, waarin opheffing "van rijkswege” in overwe
ging wordt gegeven en om advies wordt gevraagd. De
secretaris-generaal heeft namelijk laten weten om alleen
die samenvoegingen te laten plaatsvinden, waarvan na
consultering van de gemeenteraden is gebleken dat deze
zonder verder onderzoek voor verwezenlijking vatbaar
zouden zijn. Op het lijstje staat ook weer het samenvoe
gen van de vier Langedijker gemeentes.
Protest is zinloos, of toch niet?
In Broek bestaan nog steeds bezwaren, maar het eerdere
bezoek van de hoge heren heeft wel iets in beweging ge
zet en het idee ontstaat dat verzet zinloos is.
Op 18 oktober 1940 stuurt Broek op Langendijk een
brief aan de provincie waarin wordt ingestemd met
samenvoeging van de gemeentes
De burgemeester verwoordt de gevoelens van de raad
door te zeggen dat men dit besluit tot samenvoeging met
weemoed gaat nemen: "toch moeten wij niet bij de pakken
neer gaan zitten en gezamenlijk verder werken opdat wij nog
veel kunnen bereiken. Eendracht maakt macht, laten wij dit
voor ogen houden”. Uiteindelijk gaat de hele gemeente
raad akkoord. Getracht wordt om Sint Pancras en Koe
dijk bij de fusie te betrekken, met het idee dat Broek op
Langedijk dan de logische centrumplaats wordt en niet
Noord-Scharwoude.
Op 24 september 1940 wordt de nieuwe raadzaal van
Broek op Langedijk in gebruik genomen. De gemeenteraad
heeft er nog geen vol jaar gebruik van gemaakt.
Na de samenvoeging blijft het raadshuis tijdelijk in
gebruik als dependance en in 1970 als Rabobank
Maar de aanname in Broek dat historische en principië
le bezwaren niet ingebracht mochten worden blijkt niet
te kloppen. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten
heeft een gesprek gevoerd met de secretaris-generaal: de
soep wordt niet zo heet gegeten als hij wordt opgediend.
Meteen sturen B&W van Broek een brief naar het pro
vinciebestuur: de oude principiële bezwaren bestaan nog
steeds! Met deze kennis zou het besluit van de gemeen
teraad heel anders zijn geweest. Ook de gemeenteraad
van Oudkarspel is nog steeds geen voorstander. Het mag
niet baten. Op 12 maart 1941 laten G.S. aan Den Haag
weten dat de Langedijker gemeentes als één van de wei
nige in aanmerking komen voor samenvoeging. In het
advies laat de provincie weten dat wat betreft de sociale
en economische gesteldheid van de bevolking een grote
onderlinge overeenkomst bestaat. De geografische lig
ging is zodanig dat de bevolkingskernen nauw op elkaar
aansluiten. Het verschil in kerkelijke gezindte vinden
G.S. niet zwaarwegend genoeg.
Langedijk ontstaat in een donkere tijd
Op 10 juli 1941 is de kogel door de kerk. Wegens de oor
logsomstandigheden gaan de zaken wat makkelijker en
vooral minder democratisch. Een goedkeuringswet is
niet nodig.
18 October 1940.
5R.OEK. OP lANGENDUK.DEN
ft
Lg a:
idij]
22
fB
n
GEMEENTEBESTUUR VAN
BROEK OP LANGENDIJKU
TELEFOONNUMMER 2O«P05TREKENING 70/52
AÜ." 'Uj
^^Samenvoeging var, ^eaconten.
Ter voldoening aan Uw schrijven van 9 October 1940 le Afd.
No.208, hebben wij de eer Uw College hieronder het gevoelen van
den Raad dezer gemeente, betreffende de samenvoeging van de ge
ne enten Oudkarspel, Soordscharwoude, Zuidscharwoude en Broek op
Langendijk, kenbaar te maken:
1. De Raad is van aeening, nu historische en principieels bezwa
ren niet tot gelding kunnen gebracht worden, dat aoet mede
gewerkt worden aan de samenvoeging van do Langendijker ge
meenten.
2. De Raad zal gaarne zien dat ook de gemeente Sint-Rancras bij
den Langendijk gevoegd wordt en hij verzoekt Uw College dan
ook dringend hieraan wel uw medewerking te willen verleenen.
De Raad meent dat de volgende redenen daarvoor pleiten:
a. de gemeente 3int-Rancras is één economisch geheel aet don
Langendijk. Alle producten worden ter veiling van 3roek
op Langendijk aangeveerd.
de geaardheid van de bevolking sluit zeer nauw aan bij die
van de burgers aan den Langendijk,speciaal die van Broek
op Langendijk. Tusachen de bewoners bestaan zeer vale
familierelaties.
de gemeente Sint-Rancras heeft steeds op velerlei gebied
met don Langendijk samengewerkt, hetgeen vroeger bleek uit
de gemeenochappelljke regeling inzake het electriclteits-
bedrljf en hetgeen thans nog blijkt uit de gemeenschappe
lijke regeling Inzake de gasfabriek en uit het behooren tot
den dlstrlbutiekrlng Broek op Langendijk.Reeds thans worden
de ontvungersambten van Slnt-Pancraa on Broek op Langendijk
bekleed door één persoon.
Kocht eventueel do aansluiting van Sint-Panoras bezwaren onder
vinden, wanneer de gemeente Koedijk daarbij niet betrokken Is,
dan heeft de Raad er geen bezwaar tegen, dat ook do gemeente
Koedijk bij don Langendijk gevoegd wordt.
Hoeren Gedeputeerde staten
van Roordholland
Haarlem.
