Een erelid royeren, het gebeurde in Zuid-Scharwoude
November 2021
19
Schrijver zegt in overweging te hebben gegeven dat als 25
leden om iets vragen en als dat niet wordt toegestaan er
scheve verhoudingen ontstaan. De kredieten die nu wor
den verleend van ƒ1,50 per snees (200 m2) geven wel een
schril beeld van hoe men op de hoogte is van de situatie.
Schrijver zegt dat hij het idee heeft dat de burgemeester
niet voldoende van de schrijnende situatie op de hoog
te is. Als twee bestuursleden hem willen informeren de
boodschap ontvangen dat de noodzaak ervan niet wordt
ingezien, dan rijst toch de vraag of dit een burgervader is
en of hij wel erelid kan blijven. Alle voorstellen die verbe
tering in de situatie hadden kunnen brengen zijn steeds
door Van Spengler afgewezen. Schrijver kan geen enkele
reden bedenken om het erelid te handhaven. Alle tuin
ders worden door deze houding getroffen en alleen van
medelijden kunnen ze niet leven.
Dhr. Muller merkt op dat de aanleiding van dit alles in
derdaad de kredietverlening per snees was en de midde
len die daarvoor ter beschikking werden gesteld. Muller
zegt dat hij hier hedenmorgen ook met de koningin over
heeft gesproken en tegen haar heeft gezegd dat de kre
dieten in dank worden aanvaard maar in de verse verte
niet voldoende zijn.
Het bestuur twijfelt of een royement wel kan
Voorzitter De Boer merkt op dat in het reglement niets
staat over het royeren van ereleden maar dat er wel een
artikel is over het royement van gewone leden, die dan
nog bepaalde rechten hebben voordat ze worden gero
yeerd. Het bestuur weet dan ook niet of het royement
zonder meer kan worden uitgesproken.
De voorzitter wijst er verder op dat dit voorstel afkom
stig is van de Neutralen Bond en vraagt wat het erelid
de leden van De Toekoms heeft aangedaan. Waarop W.
Keppel opmerkt dat hij niets anders heeft gedaan dan te
genwerken.
De Boer vraagt wat het erelid van De Toekoms heeft ge
daan. Hierop wordt van verschillende kanten geroepen
dat hij alle tuinders wat heeft gedaan.
De stemming
De voorzitter sluit de discussie en brengt het voorstel het
erelid te royeren in stemming. Het voorstel wordt aan
genomen met 36 stemmen voor, 10 stemmen tegen en 1
stem blanco. De voorzitter had een slechte avond en mag
nu naar Van Spengler toe om hem te vertellen dat hij als
erelid van tuinbouwvereniging De Toekoms geroyeerd
is. Mijn opa zal die avond waarschijnlijk een jonge borrel
hebben gedronken en een goede sigaar hebben opgesto
ken.
De Neutralen Bond tot slot, werd op 1 mei 1934 opgeheven
en heeft in de twee en een half jaar van zijn bestaan niet de
verandering gebracht die de oprichters voor ogen hadden.
Bronnen:
- Gedenkboek Tuinbouwbond “Langendijker Groenten Centra
le 1887-1937
- Afslag Broeker Veiling - Arie Kaan 2012
- Regionaal historisch tijdschrift Holland 18e jaargang nr. 2
“Neutrale Bond” en “Nederlandsch Boerencomité", 1930
1934. Pogingen tot organisatie van Noordhollandse tuinders
tijdens de crisisjaren - Bouwe Hijma 1986
- Nieuwe Langedijker Courant 8 december 1931
- Nieuwe Langedijker Courant 22 maart 1932
- Parlement.com
Nawoord
Achteraf bezien blijkt de Neutralen Bond wel degelijk
aan politiek te hebben gedaan en werd tuinbouwver
eniging De Toekoms min of meer gebruikt om met Van
Spengler af te rekenen. Van Spengler was als voorzitter
van het plaatselijk Crisisomité wel actief om de nood
onder de bevolking te ledigen, maar dit bleek verre van
voldoende.
Het Nationaal Crisiscomité werd in 1931, opgericht om
de slachtoffers van de crisis te ondersteunen. Het ging
daarbij veelal om steun aan zelfstandigen die het hoofd
niet meer boven water konden houden, steun in natura
aan werkelozen en aan tewerkgestelden in de werkver
schaffing. Voor de financiering werden collectes en ac
ties georganiseerd, zowel landelijk als plaatselijk. Tussen
1931 en 1936 keerde het Nationaal Crisiscomité in heel
Nederland 7,5 miljoen gulden uit, wat gezien de ernst
van de crisis een druppel op een gloeiende plaat was. Het
Nationaal Crisiscomité werd in 1936 opgeheven omdat er
weinig geld meer binnenkwam.
De Geus stelt dat als de vergadering een uitspraak tot
royement doet dit zeker wel mogelijk is, zo niet dan zal
het reglement worden gewijzigd. J. Klingeler zegt dat de
leden de baas zijn en het bestuur slechts leiding geeft. De
Boer zegt dat waar het bestuur de leiding heeft het ook
waarschuwt tegen een dergelijke rancunemaatregel.
Jb. Verkroost vraagt waar in het reglement staat dat een
erelid niet geroyeerd kan worden. De voorzitter geeft toe
dat het bestuur niets te commanderen heeft maar wel de
leiding heeft en de leden in overweging geeft het voor
stel in te trekken. Een van de leden vraagt tenslotte welk
nadeel De Toekoms van het royement zal hebben. De
voorzitter zegt dat er niets van een nadeel zal zijn maar
dat de vereniging zichzelf blameert. Uit de zaal klinken
uitroepen zoals, “de wraak zal zoet zijn", “als schurftachtige
honden te worden weggestuurd, dat nemen we niet".
