Arrestatie verzetsman Jacob Balder blijft in geheugen van dochter Willy (1927)
Willy bewaart zorgvuldig die ene foto van het gezin
November 2021
13
was nog steeds weg. Pas ergens in juni kreeg mijn moeder een
telefoontje dat mijn vader was gevonden in de duinen bij Bloe-
mendaal. Hadden we daar nu al die tijd voor gebeden? Dat was
dus allemaal voor niks geweest. Ik was heel boos op God dat hij
dit had laten gebeuren. Wij hadden geen vader meer en daarom
was voor ons de oorlog verloren.
Elk jaar weer die 5e mei bleef voor ons een rottijd. Dan kwamen
alle herinneringen weer boven en dat we geen vader hadden
door die oorlog. Ja, hij was een held geweest, maar wel een dode
held. Wat hadden wij daar nu aan en was dit het allemaal wel
waard geweest? Ik kon ook nooit naar de programma's kijken
die over de Bevrijding gingen. Ik kon er ook nooit over praten,
dan begon ik te trillen. Dat lukte pas toen een kleindochter mij
enkele jaren geleden dingen ging vragen voor een werkstuk.
Ik sliep er enkele nachten slecht van, maar ik kon er toch over
vertellen. Nu doe ik zelfs mee aan projecten over de 2e Wereld
oorlog op een basisschool in Broek. Dan vertel ik iets en de kin
deren kunnen vragen stellen. Ik merk dat ze het erg leuk vinden
dat iemand die tijd van de oorlog nog heeft meegemaakt. Er is
een zogenaamde 'erfdrager' aan mij gekoppeld, een meisje uit
groep 8 destijds die ook nu nog bij me komt. Die ga ik ook aller
lei documenten en dergelijke nalaten, zodat de kennis over de 2e
Wereldoorlog niet verloren gaat.”
Willy kijkt terug
“In 1947 verhuisde ons gezin naar Alkmaar en we leefden door
zonder een vader. Bijzonder is wel dat ik mijn man juist leerde
kennen door de verzetsactiviteiten van mijn vader. Kees den
Hartigh uit Heerhugowaard zat ook in het verzet en overlegde
bij mijn vader thuis. Na de oorlog bloeide dat contact weer op
en zijn we getrouwd.
De onderlinge band met mijn broer en zussen is gelukkig altijd
goed geweest. Mijn moeder is 100 jaar geworden, bleef altijd
scherp van geest en hield alles bij in de wereld.
Zelf ben ik uiteindelijk in Heerhugowaard gaan wonen en voel
me nu rijk met mijn kinderen, kleinkinderen en zelfs achter
kleinkinderen.”
Bronnen:
Gesprekken met Grietje Balder-Schaap, april 1996
Gesprekken met Willy den Hartigh-Balder in 2021
Jacoba van Tongeren en de onbekende verzetshelden van
Groep 2000 (1940-1945) - Paul van Tongeren, 2016 4e druk
Haast om te sterven, het korte leven van verzetsman Fritz
Conijn - Doeko Bosscher
Waardering voor verzetsmensen
De officiële erkenning voor de mensen die veel hebben
gedaan in het verzet kwam na de oorlog maar langzaam
op gang. In Israël komt die waardering met de uitreiking
van een Yad Vashem-onderscheiding
aan hen die Joden hielpen overleven
in de oorlog.
In 1977 worden Jacob en Grietje Balder
erkend als 'Rechtvaardigen onder de
Volkeren' en krijgen eervol die onder
scheiding uitgereikt. Grietje is ook een
aantal keren in Israël geweest.
In Nederland is in 1980 het Verzetsher-
denkingskruis in het leven geroepen
om mensen die in het verzet zaten te
eren. Vanaf die tijd worden regelmatig
op het gemeentehuis in Noord-Schar-
woude in officiële bijeenkomsten de
eretekenen hiervan uitgereikt. Aan de
nog in leven zijnde mensen persoon
lijk, aan de overledenen postuum. In
1984 is aan verzetsgroepen in Heer-
hugowaard en Langedijk in een grote
bijeenkomst een inhaalslag gemaakt.
Er zijn toen veel Verzetsherdenkings-
kruizen uitgereikt en Grietje Balder
was toen ook onder de aanwezigen.
y 5*3
