I fei 1
II J
B o'
■B ai
Arrestatie verzetsman Jacob Balder blijft in geheugen van dochter Willy (1927)
November 2021
11
Daar gaan elke vier weken voor de nieuwe periode de
bonkaarten naartoe. Ambtenaar Willem Biersteker werkt
daar en zit aan het loket voor de uitgifte van bonkaarten.
Hij heeft tegen verzetsman Jaap Slot in Broek op Lange-
dijk al eens gezegd dat hij het goede moment voor een
overval zou melden. Hij zou dan bij hem thuis langs gaan
en zeggen “het nest is vol”. Dat zou het sein zijn voor een
Knokploeg om in actie te komen. Dat heeft hij nu gemeld
en daarom staat er om middernacht een ploeg paraat.
Achter het huis van Balder ligt een schuitje voor ze klaar
en ze voelen de spanning. Die spanning wordt een jongen
uit de groep teveel en hij voelt dat hij moet overgeven.
Hij rent daarom naar boven naar de WC die al bezet
is! “Toen gaf hij over op de overloop en ik mocht dat toen oprui
men”, weet Willy nog precies. “Ik herinner me ook nog dat
het een stille nacht was met voldoende maanlicht.”
Distributiekantoor in oude gemeentehuis van
Zuid-Scharwoude in De Koog
opgewacht en er ontstaat een vuur
gevecht. Halsoverkop moeten ze 's
nachts vluchten en ook Jacob moet
ongezien weer thuis zien te komen.
Enkele dagen later lukt het een groep
in Amsterdam wel weer om een flin
ke slag te slaan.
Uit een depot in een huis in Amster
dam worden Duitse uniformen, jas
sen, petten, laarzen, documenten en
geld geroofd. Een deel ervan wordt
naar Jacob gebracht en de volgende
dag weer weggehaald, naar een adres
in Alkmaar.
Een mooie buit om te gebruiken bij
acties waarbij ze zich voor kunnen
doen als Duitsers. Het lokt echter ook
felle reacties uit bij de Duitse bezet
ter, die deze brutale roof toch al een
afgang vindt. Tijd om alle informatie
die ze hebben nog eens na te gaan
waar ze moeten zoeken. Wat was die verraadster ook al
weer te weten gekomen over Jacob Balder?
Door verraadster wordt Jacob Balder opgepakt
Francisca (Franci) Siffels dringt vanaf eind 1943 binnen in
LO en KP om informatie door te geven aan haar Duitse
bazen. In de Zaanstreek zijn door haar al veel commu
nisten opgepakt, nu moet ze het vertrouwen van Jacob
winnen. Ze bezoekt hem enkele malen thuis en vertelt
met veel charme een zielig verhaal dat ze moet onder
duiken. Jacob laat het een en ander los waar hij mee bezig
is. Ook dat een deel van de geroofde spullen uit Amster
dam bij hem lag en de volgende dag naar een ander adres
ging. Ze weet eigenlijk al genoeg maar dan maakt ze een
fout. Ze vraagt begin mei eerst aan KP-er Pieter Termaat
uit Broek op Langedijk om een vals persoonsbewijs. Zij
geeft zijn naam door maar dit verraad wordt op tijd ont
dekt. Hij wordt gewaarschuwd en kan onderduiken.
Als ze de huisarts in Broek even later opnieuw om een
persoonsbewijs vraagt, valt ze door de mand. Het ver
zet weet steeds meer over haar en dat deze vrouw veel
te gevaarlijk wordt. Het besluit valt dat ze gedood moet
worden en eind mei 1944 wordt dit plan uitgevoerd. Het
lichaam wordt in een dijk bij Rustenburg begraven, wie
zou haar daar nu ooit zoeken? Ze wordt natuurlijk wel
gemist door haar opdrachtgevers, net nu ze al aardig wat
informatie heeft verzameld. Dan wordt ze door een bi
zar toeval toch gevonden op 13 juni 1944. Een aannemer
heeft de opdracht om schuttersputjes te graven in een
dijk bij Rustenburg. Die zijn nodig om erin te schuilen als
geallieerde vliegtuigen acties uitvoeren. Tijdens dat werk
komen ze opeens een vrouwenlichaam tegen en al vlot
wordt bekend dat dit de vermiste Franci Siffels is.
Toch die Jacob Balder nu maar eens ophalen en flink ver
horen.
Zo blijven meerdere acties succesvol en lijkt het altijd wel
goed te gaan. Maar op 1 mei 1944 doet Jacob mee aan
een mislukte overval door een Knokploeg op het Huis
van Bewaring aan de Weteringschans. Daar zitten veel
kameraden uit het verzet en bij een bevrijding wordt
voorkomen dat ze informatie prijsgeven tijdens zware
verhoren. Bovendien dreigen sommigen gefusilleerd te
worden. Door verraad is deze actie al bekend, ze worden
Voorzichtig kloetend om geen geluid te maken, varen
ze weg. Dat is extra nodig als ze op de route onder de
Veilingbrug doorvaren, daar wordt soms wachtgelopen
door de Duitsers. De overval verloopt succesvol en terug
varend met de buit in het schuitje laden ze de bonkaarten
bij aankomst uit. Uren zijn ze die nacht nog bezig met het
sorteren van de bonnen. De groep blijft de rest van de
nacht slapen bij Jacob en vertrekt onopvallend de volgen
de dag, een voor een.