H et kortste j/
L
MLweMjjK van iL^angec
K
Jan Marsman jr.
Bij het op internet zoeken in oude kranten (o.a. Delpher.
nl) kwam ik in de Schager Courant van 11 februari 1875
een bericht tegen over een bijzonder huwelijk in Oud
karspel en op 12 februari in de Heldersche en Nieuwed-
ieper Courant. Op zondag 7 februari 1875, gingen Aart
Bood en Neeltje Kooij naar het raadhuis in Oudkarspel
om hun voorgenomen huwelijk te laten voltrekken. Niet
wetende dat zij in de week daarna door heel Nederland
in veel kranten zouden staan. En helaas zou Neeltje dat
niet meer mee mogen maken. En of Aart als arbeider ken
nis heeft genomen van al die krantenartikelen over heel
Nederland is zeer de vraag.
Nb. de letter "k" staat bij veel adressen in het bevolkings
register van die jaren en betekent dat de woning in de
kom van het dorp staat, dus niet in het buitengebied.
Neeltje Kooij is geboren op 23 januari 1840 in Oudkarspel
als tweede kind van Jan Kooij en Maartje Stam. Volgens
het bevolkingsregister woonde Neeltje op het moment
van het huwelijk in 1875 in Broek op Langedijk in bij Arie
Bakker in huis nr. 157. Zij staat genoteerd als dienstbode.
Hoe zou het gegaan kunnen zijn die zondagmorgen?
Al een tijd geleden hadden Aart en zijn toekomstige
vrouw Neeltje Kooij elkaar leren kennen. Op die koude
zondagmorgen1 in februari gingen zij in hun zondagse
pak met een dikke winterjas onderweg naar het raadhuis
in Oudkarspel.
Als getuigen voor hun huwelijk had Aart gevraagd Wou
ter Bregman (een bekende van hem) en veldwachter Jan
Kuijper. En Neeltje had als getuigen gevraagd haar broer
Cornelis Kooij en haar zwager Cornelis Rootjes. Dat de
veldwachter als getuige bij een huwelijk aantrad kwam
vroeger vaak voor, de veldwachter was toch al op het
raadhuis of hij woonde er vlakbij.
Heldersche en Nieuwedieper Courant, 12 februari 1875
Wie waren zij?
Aart is geboren op 5 november 1836 in het Waarland als
het achtste kind van Cornelis Bood en Antje Bakker. Aart
heeft zijn hele leven als arbeider gewerkt, voornamelijk
als landarbeider. Aart was in augustus 1869 vanuit Bar-
singerhorn naar Noord-Scharwoude gekomen, waar hij
ging inwonen bij zijn broer Jan Bood en zijn gezin. Zij
wonen in huis nr. 93k.
Zoals wettelijk vereist, waren zij een paar weken gele
den in ondertrouw gegaan, op zaterdag 23 januari. Zoals
toen gebruikelijk werd hun voorgenomen huwelijk daar
na tweemaal afgeroepen door de veldwachter, nl. op de
zondagen 24 en 31 januari.
Op het raadhuis aangekomen werd het huwelijk voltrok
ken door de ambtenaar van de burgerlijke stand, volgens
de handtekening L. Borst. Na alle plichtplegingen en alle
handtekeningen gezet te hebben door het bruidspaar, de
getuigen en de ambtenaar
van de burgerlijke stand
werd het huwelijk als ge
sloten verklaard.
Zeer kort na het sluiten van
het huwelijk werd de bruid
echter onwel en overleed
ter plekke in het raadhuis.
Volgens de overlijdensakte
is Neeltje overleden in huis
nummer 69. Dit zou heel
goed het raadhuis kunnen
zijn, nummer 69 komt niet
voor in het bevolkingsre
gister over die jaren, omdat
er niemand in het raadhuis
zelf woont.
Ansichtkaart van het
raadhuis, uitgegeven door
P. Kok Jbz., circa 1920
November 2020
33
Op Zondag jL had te Oud karspel eeijp gebeurtenis
plaats, die gelukkig tot de hoogst zeldzame behoort.
Ten raadhui ze aldaar werd liet huwelijk voltrokken
tusschen Aart Boot en Neeltje Kooij. Na au wel ij ks was de
huwelijks acte door de jonggehuwden, de getuige tt en den
ambtenaar van den burgelijke stand in orde en voldoende
geteekend, of de pas gehuwde vrouw werd eensklaps onge
steld, en na weinige oogenblikken gaf de, zoo even te
voren, nog gelukkige bruid, den geest; zoodat zij die als
bruid ten raadhttize verscheen als lijk werd weggedragen,
en de voor even weinige oogcnblikken gelukkige bruidegom
moest als weduwnaar, bet lijk zijner zoo kort gehuwde
gade volgen. Ken en ander wekte groote verbazing in de
gemeente.