k
4
roe
een Ine
^angedijk kreeg in
ische huisarts
Ida Tauber en redactie
Dokter Manjoero
In Broek op Langedijk is een straat met een nogal exoti
sche naam: het Dokter Manjoeroplantsoen. Maar wie was
dokter Manjoero en waarom verdient hij een straatnaam?
En hoe kwam een Javaanse jongeman in Broek op Lange-
dijk terecht?
Java
Raden Mas Manjoero werd geboren op 12 juli 1911 in Be-
soeki (Oost Java). Omdat zijn vader tot de adel van het
Hof van de koningsstad Solo behoorde, mocht hij als een
van de weinigen van de Nederlands-Indische bevolking
naar de Nederlandse lagere school in Soerabaja en later
naar de HBS aldaar. Daarna gaf hij aan dat hij ook arts
wilde worden, net als zijn vader. Die begon als dokter
djawa, een oorspronkelijk Indische dokter, die na bij
scholing dokter werd in de westerse geneeskunde en als
gouvernementsarts in dienst kwam van de overheid. Hij
werkte op veel plaatsen in Indië en kwam uiteindelijk in
een groot ziekenhuis in Soerabaja terecht. Zijn vader was
zijn grote voorbeeld en voor de opleiding geneeskunde
moest hij naar Nederland.
Studeren in Nederland
In het jaar 1930 verliet hij Java en ging met een grote hut
koffer met kleding en andere bezittingen per boot naar
Nederland. Vanuit zijn kosthuis in Den Haag ging hij
studeren aan de Universiteit in Amsterdam. Hier leerde
hij ook zijn vrouw Anna Groen afkomstig uit Enkhuizen
kennen, die in Amsterdam een studie voor heilgymnas
tiek volgde. Vanwege de dreigende oorlog trouwden ze
en kon hij als waarnemer in Aalsmeer beginnen. Daar
vonden ze ook woonruimte. Omdat hij een Indisch uiter
lijk had, werd hij in de oorlogsjaren een keer aangehou
den en gesommeerd mee te gaan. Geschrokken toonde hij
zijn legitimatiebewijs en zei dat hij onderweg was naar
een bevalling. Gelukkig mocht hij verder gaan.
De praktijk in Broek op Langedijk
In 1946 kwam hij met zijn vrouw en 3 kinderen Dick,
Marion en Mart (later werd zoon Lex nog geboren) naar
Langedijk. Eerst nog als waarnemer van dokter Verdonk,
maar al snel kon hij de praktijk overnemen. Bij de overna
me hoorde ook de dokterswoning aan de Dorpsstraat 204
te Broek op Langedijk, gebouwd aan het eind van de 19e
eeuw. Bij de woning zat ook een aanbouw met de apo
theek en de wachtkamer. In dit gedeelte was de ingang
naar de praktijk en apotheek.
De praktijk bestond uit zo'n 3.000 patiënten, verdeeld
over de dorpen Broek op Langedijk, Zuid-Scharwoude
en Noord-Scharwoude.
De grote praktijkwoning, nu Dorpsstraat 204 met links de
aangebouwde apotheek ca. 1915-1920. In die tijd bewoond
door dokter Verdonk, de voorganger van dokter Manjoero.
Zo kwam hij als Indische dokter in een kleine platte
landsgemeente terecht en maakte hij kennis met de West
friezen en ook met het toen nog vaak gesproken West-
friese dialect. De familie Manjoero werd probleemloos in
de gemeenschap opgenomen en voelde zich al snel thuis
in Langedijk. De zoons voetbalden bij DTS en werkten
in de vakantie op de akker bij de Langedijker tuinders.
Toen dokter Bruinsma zich in Noord-Scharwoude ves
tigde, gingen trouwens verschillende rooms-katholieke
patiënten over naar deze katholieke arts. Niet omdat ze
ontevreden waren over dokter Manjoero, integendeel,
maar waarschijnlijk omdat de Rooms-Katholieke Kerk
hier flinke druk op zette.
Een jonge dokter
Manjoero
in 1950
November 2020
9
