lel Riet F
KU Sfc O /WjcaWlJ ei-ol
H- V luultH^Ö 0
81 Stoel U$.
e
coMec
tie
Hen
ver cl
moe
lier en
ree
ftV; UIoSIoJn.h^
nlu S4oüip z1
m, lutiuttL
Arie Kaan en Monique van Hout
a Aa 11 Cowf
Hoe beheer je een fotoarchief?
Voor deskundig advies gingen we een onderhoud aan
vragen bij het Regionaal Archief Alkmaar (RAA). Daar
zitten specialisten op dit gebied en daar is ruimte met
goede omstandigheden om het fotoarchief op te slaan.
Dat kunnen we zelf nooit zo goed doen en zou trouwens
een enorme investering vereisen.
De reactie van het RAA: dit is een unieke verzameling
omdat Möller heel precies de beschrijvingen erbij had ge
maakt. In boekjes had hij regel voor regel genoteerd wie
en wat hij fotografeerde met de nummers van de fotorol
letjes erbij. Die genummerde fotorolletjes lagen keurig in
dozen. Meestal worden aangeleverde collecties namelijk
zonder systeem en door elkaar aangeleverd en is het een
hele puzzel.
Deel tekst in boekje uit 1962, rolletje nummer 1184
Alle fotorolletjes genummerd in dozen
En ja, hoe wij het bewaren in het Regthuis is niet opti
maal. De glasplaten:
liggen op elkaar, zodat de onderste al het gewicht draagt
en kan breken
liggen in schuifladen, bij elke keer openen vindt er een
verschuiving op microniveau plaats, is er een korreltje
dan dreigt telkens gevaar voor kleine krasjes
eigenlijk moet elke glasplaat in beschermend papier
worden gewikkeld en verticaal worden bewaard, wat
in kluizen van het RAA gebruikelijk is
De fotorolletjes en andere negatieven:
worden klimatologisch niet goed bewaard, tempera
tuur en vochtigheid zijn niet optimaal
bij een eventuele brand gaat de gehele collectie verloren
Hoe ontsluit je het archief en wat doe je ermee
De wens van de familie Möller om in ieder geval de col
lectie niet op een commerciële manier te gaan gebruiken,
blijven wij respecteren. Daarom gebruiken wij alleen
foto's bij verhalen, een lezing of een expositie. De nabe
staanden van de familie Möller blijven bepalen hoe de
collectie gebruikt wordt.
Maar hoe is het officieel eigenlijk precies met de rechten,
het auteurs- en portretrecht?
Het auteursrecht hoort bij de maker, dus Möller, die dit
nu dus door de schenking aan de stichting heeft overge
dragen. Commercieel gaan wij hier dus niets mee doen
door de onderlinge afspraak op dit punt.
Iets anders is het portretrecht, dat behoort bij de mensen
die er zelf op staan. Zij gaven immers ooit die opdracht
en hebben daar ook destijds voor betaald. Pas als de afge
beelde personen minstens 70 jaar geleden zijn overleden
vervalt dat recht.
Wat zijn wij als stichting
toch blij met de collec
tie van Hermann Möller
(1901-1976). Wat een ge
luk dat er in Oudkarspel
zo'n goede fotograaf
was die op een unieke
wijze zijn foto's ook nog
eens documenteerde. We
mochten al regelmatig
voor een verhaal of een
tentoonstelling foto's uit
zijn verzameling gebrui
ken via zijn zoon Karl
Möller (1937-2018), die
Hermann Möller, april 1958 het fotoarchief beheerde.
In zijn laatste levensjaar
heeft hij zelfs de collectie in zijn geheel aan onze stichting
geschonken.
Wij waren daar erg verguld mee, maar stonden toen ook
meteen voor twee grote uitdagingen. Hoe beheren wij op
een professionele manier zo'n verzameling van 60.000 fo
to's én wat kunnen we er zelf actief mee doen?
32
Oktober 2019
t IAn ito,
