Pannekeet, een Langedijker buurtschap in de Waard
in 1783 het spul, 'een neringrijke schuitenmakerij, met alle
gereedschappen en twee lange hellingen, staande en gelegen
aan de Ambachts Oosterdijk aan de Waard ringsloot' weer
van haar terug. In 1809 werd Jacob de Boer hiervan de
eigenaar.
Op de eerste kadasterkaart uit 1830 van de Zuid-Schar-
wouderpolder staat behalve het huis Pannekeet ook een
stolpboerderij aan de noordzijde van de Hasselaarsweg,
hoek Westdijk.
Elf akkers zuidelijker zien we op die kaart nog een tuin
derswoning. Er zouden meer woningen komen in dit
buurtje dat de Pannekeet werd genoemd. Van een schui
tenmakerij bij het huis Pannekeet vernemen we niets
meer. Jacob de Boer woonde er, getrouwd met Maartje
Kooy (-1858) van de Hasselaarsweg. In 1858 volgde hun
zoon Jacob, getrouwd met Adriana Slikker (-1894) hen op.
Na het overlijden van haar man Jacob hertrouwde Adria-
na met Klaas Kaas uit Langedijk. In 1888 werd het woon
huis gesloopt en vervangen door een grote stolpboerderij
met een dubbel vierkant. Na het overlijden van Adriana
Slikker in 1894 verkocht Klaas Kaas de boerderij. Sijbrand
Rol (1851-), kastelein uit Zuid-Scharwoude, werd de
nieuwe eigenaar voor 1020, maar Sijbrand kwam niet
naar Pannekeet. Als strijkgeldhaalder was hij waarschijn
lijk op de veiling aan de boerderij blijven hangen. Een
jaar later, in 1895, kon hij deze weer kwijt voor 1200 aan
Cornelis (Cees) Beets (1869-1950). Sijbrand Rol was er in
ieder geval niet bij ingeschoten. Cees Beets was in 1893
getrouwd met de uit Oudkarspel afkomstige Grietje Vis
ser (1870-1951). Na enige jaren aan de Bovenweg in Sint
Pancras gewoond te hebben kwam hij naar de boerderij
Pannekeet. Zoon Sijbrand (de oudste uit 1894) was nog in
Sint Pancras geboren. De andere kinderen Maartje (1898-),
Jantje (1901-) en Jan (1903-) werden in Pannekeet gebo
ren. In 1902 vond herbouw plaats. De slechts veertien jaar
oude grote stolp verdween, waarschijnlijk door brand en
werd vervangen door een kleinere boerderij.
In 1909 kocht Cornelia (Neeltje) van Kleef-Kos (1861
1938), weduwe van Anton (Teunis) van Kleef (1861
1904), de boerderij van Cees Beets. Zij moest er 2500
voor betalen. In 1916 verkocht ze de aangrenzende ten
zuiden van haar boerderij gelegen akker aan haar zoon
Dirk van Kleef (1886-1962), gehuwd met Guurtje Bruin
(1886-1963). Er was daar nog net voldoende ruimte tot
de sloot naar de sluis om een nieuwe woning te bouwen
voor Dirk en Guurtje. Haar zoon Andreas (1896-1985) en
zijn vrouw Johanna van Duijn (1897-) waren de laatste
bewoners van de boerderij Pannekeet. In 1938 volgde
een gedwongen verkoop. Voor de aanleg van een nieuwe
brug (de Lange Balk) en de Westerweg moesten de boer
derij en woning gesloopt worden. In 1940 werd in het
kader van de werkverschaffing de Zuid-Scharwouder-
polder herverkaveld. Het was de eerste herverkaveling
in West-Friesland. Deze was gereed in 1943. De nieuwe
betonnen brug werd pas in 1949 opgeleverd. De bouw
ervan was door de oorlog jarenlang opgehouden. Op de
plaats van de gesloopte boerderij Pannekeet kwam een
afslag, de beruchte haarspeldbocht vanaf de brug de Lan
ge Balk naar de Westerweg.
Boerderij De Nieuwe Pannekeet
Aan de noordzijde van de Hasselaarsweg, hoek Westdijk,
stond eveneens een stolpboerderij. De oudst bekende
bewoners zijn Pieter Willemsz Pannekeet en zijn vrouw
Trijn Jans. Zijn zoon Willem Pietersz Pannekeet kocht in
1730 de andere erfgenamen uit.
In de verdelingsakte wordt deze boerderij De Nieuwe
Pannekeet genoemd.
Kadasterkaart uit 1924 met daarop de stolp De Nieuwe
Pannekeet van Arie Groen, de stolp Pannekeet van Cornelia
van Kleef-Kos, het huis van Dirk van Kleef bij de sluis en zui
delijk daarvan de woning en schuur van Jan van Kleef Az.
Zijn dochter Maartje Willems (-1798) volgde hem op. Zij
trouwde met Pieter Volkertsz (plm. 1708-1765). Pieter
kwam van de Schaapskuilmolen in Waarland waar zijn
vader, Volkert Cornelisz (1675->1742), watermolenaar
was. Hun kinderen namen de achternaam van hun moe
der aan, Pannekeet, naar de naam van de boerderij waar
ze woonden. Soms noemden zij zich kortweg Pan.
Na het overlijden van Pieter Volkertsz in 1765 hertrouw
de Maartje met Jacob Hoogsaat, watermolenaar. Nadat
Maartjes kinderen het ouderlijk huis De Nieuwe Panne
keet hadden verlaten, zochten zij een nieuwe achternaam.
Dat werd Halfschepel, een bijnaam van hun overgrootva
der, dus de opa van Pieter Volkertsz, namelijk Cornelis
Volkertsz (geboren plm. 1645 in Grootebroek), gehuwd
met Martie Cornelis (-1684) uit Veenhuizen.
Zonder toestemming van de overheid kon men toen nog
zijn achternaam veranderen. Alle Halfschepels zijn van
deze familie afkomstig.
Oktober 2018
45
stolp De Nieuwe Pannckcct
