Speurtocht naar overlijden Jacob Kaas en Gerrit Smak in Tweede Wereldoorlog
de zieken van het transport uit Bad Kreuznach gezien.
Een obscuur kattebelletje van wat latere datum meldt dat
op 19 februari een ziekentransport met 156 zieke mannen
uit Sachsenhausen vertrok, dat op 21 februari aankwam
in Bergen-Belsen. Mogelijk is dat het transport met Jacob
geweest, hij overleed op de avond van de 25ste februari
1945 volgens aangifte door een inwoner van Bergen-Bel-
sen. Van hem is geen graf.
In het 'Sterbebuch' van Bergen-Belsen stond een kort be
richt over hem. Naam en geboortedatum waren niet he
lemaal juist: Jacob Kazz was zijn naam en hij was geboren
op 31-2-1919.
Vanuit Den Haag had ik een kopie van het door het Mi
nisterie van Justitie gemaakte overlijdensbericht, waarop
juiste naam en geboortedatum, maar niet juiste dag van
overlijden waren vermeld. Die dag was bepaald op 31-5
1945, een datum waarop de administratie van het kamp
weer op orde was nadat het 16 april 1945 door de Engel
sen was bevrijd.
Het Internationale Rode Kruis
In Bergen-Belsen bleek dat Jacob twee maal in het ge
denkboek van 2007 was vermeld. Eenmaal was zijn fout
gespelde naam gevonden in de gemeente en eenmaal
omdat duidelijk was geworden dat hij in Bergen-Belsen
overleden moest zijn. Pas laat werd duidelijk dat het
dezelfde man was. Het Rode Kruis had lang naar hem
gezocht via de enkele overlevenden uit zijn woongroep,
lotgenoten op de barre tocht door verwoest en barbaars
Duitsland.
De overlevers, de belangrijkste getuigen van de hel
Voor de nog op de trein achtergebleven Hollanders duur
de de hel voort. De reis ging verder naar Frankfurt en
al snel oostwaarts via Eisenach, Dresden, Praag en Pil-
sen want de geallieerden kwamen steeds dichterbij. Op 3
mei eindigde de reis in Ebensee, een buitenkamp van het
kamp Mauthausen in Oostenrijk, het werd op 8 mei 1945
door de Amerikanen bevrijd.
De heer Huisman, meer dood dan levend bevrijd in Eben-
see, meldt nog een dodelijk incident op 20 maart 1945. Bij
het zoeken naar eten in Bad Nauheim werd Jan Alders in
zijn rug geschoten en gedood. Later blijkt de overlijdens
datum veranderd te zijn naar 18 maart en doodsoorzaak
een bombardement. Het lot van de overgebleven dwan
garbeiders lijkt na maart 1945 wat 'dragelijker' geworden
te zijn toen de wrede kapo 'dicke Otto' in Dresden van de
trein ging. Waarom de trein nog doorgereden is naar Oos
tenrijk is onduidelijk. Waarschijnlijk om de overlevenden
in Mauthausen te vernietigen.
iyy''
/C
;yi't A. T/rco 3
NEDERLANDSCHE ROODE KRUIS 1
1948 Vermistenlijst
Meer dood dan levend,
Berlijn museum
34
Oktober 2018
at. iX/65^
2b, .fobruar
9e«aette$clfai, ben
19 4_? 1
tbF- e.
...lÜQd&Ë.»
u—irooljn&aff in 9ergett*Sklf«t,
ifï am. unt_2p4% >5SIHnitlra
in 9ergett»9elfeit oerftorbrn.
SD.SGerfïatbetw roar geboren am nYih? 'i, 1919
uabefceeiat»
(6taotes<unU
ffllütter:
3) AfïBtrjlörbene roar nidjt üerbeiratet_«_...ib61'....sl.5ji.. ttlld
de? Vorst ortoe;iQi> 1st hier niciitn bexarmt,
INFORMATIEBUREAU VAN HET
OEkOUW PANOf*. VLAMIN«T*AAT 1. 'tCMVÏMMAGt. TELEFOON
JU4S0 TOT EN MfT I* - OHO
Mt ït.O.B.
82000
mum 12* of 13® S.5.3frü"orU*d»
m, t r®tour-®nT®lopp®
gtT.ttO.
119815
S-GRAVÊNHAGE, 3 Maart
D® üeer jrr-.T®n SL73TT
?r®toriel«*n 3?
B07T3BSAK
H®t 1® ntj bekend, det de®l uttnaekt® Tan de 12® of
13* 3.3- 2*ubrtgad®
Tot dex® *B®ubrig®4l#(nb®hoord®n d® volgend® Beaeri®n-
d®r®»
Agerepatrieerd
1. H.E. T. CAI&1F&
geb.9 3epïeiab«r 1912
t® Zaanaleg
2. Fr. *an SilMR
get. 14 Maart 1924
te Botterdea
3. 2.J. miasma
geb. 30 Maart 1913
te Delft
B. Verat®t
4. J.
gab. 31 Maart 1919
t® Broek op lADgandlJk
gati f Februari 1908
te HonttRlaie
6, L. dB FSYTSR
geb. 14 October 1917
t® Ajcal
7. L. lOHffUS
geb. 22 k o Temt er 1913
te Eootenliie
AX«l®«*tr. i,U4
Zaan*lag.
pretor Ifclua 37
Bot tardea
3u« t®neetere loot
12, Delft.
