Wapent U tegen de
I Spaansche griep.
1 Abdijsiroop. I
Spaanse griep trof ook Langedijk in 1918
Nu komen we bij de slimme verandering van het Spaan
se griepvirus in de zomer van 1918. Het nieuwe virus kan
de eerste algemene reactie van het lichaam omzeilen en
zich snel vermenigvuldigen. Het is nieuw en wordt niet
herkend!
Pas als duidelijk wordt dat er schade ontstaat in de lon
gen, komt in volle hevigheid de tweede reactie van het
afweersysteem. De stoffen die dan worden gemaakt, zor
gen voor een stimulering van de bloedtoevoer naar het
aangetaste weefsel. Er ontstaat een ontsteking op grote
schaal. Hoe sterker de patiënt, hoe sterker het immuun
systeem met de tweede reactie, hoe meer schade in de
longen. Ziedaar de reden dat de sterkste mannen juist
slachtoffer werden en het onbegrip naar de oorzaak al
leen maar toenam.
Door die beschadiging in de longen kunnen bacteriën
zich snel vermenigvuldigen en een fatale longinfectie
veroorzaken. De doctoren zagen daarom die bacterie,
goed te zien onder een microscoop, als de doodsoorzaak.
Helaas was onder zo'n gewone microscoop een virus
destijds niet te zien, daar is het veel te klein voor. Pas de
uitvinding van de elektronenmicroscoop in 1931 zou dat
mogelijk maken. De echte veroorzaker van de Spaanse
griep is in 1918 dus onvindbaar.
De patiënt moest een vreselijk ziekbed ondergaan als
het mis ging. Dezelfde dag werden de lippen blauw en
het gezicht donkerblauw. Beide longen werden voor een
groot deel aangetast en de cellen van de longblaasjes
gaan kapot. De uitwisseling van zuurstof en CO2 gebeurt
daar en door gebrek aan zuurstofopname kleurde niet
alleen het bloed donkerblauw maar ook zelfs de huid.
Een schuimend mengsel van bloed en speeksel werd op
gehoest en er kwamen bloedingen uit mond, neus, ogen
en oren. Het eindigde met benauwd happen naar lucht
en verdrinking in eigen longvocht, soms al na enkele
dagen. Nee, het was een akelig gezicht deze lijdensweg
te zien. De doctoren stonden niet alleen machteloos te
genover het virus, ze hadden ook nog geen antibiotica
voor het bestrijden van bacteriële infecties. Dat zou pas
na de Tweede Wereldoorlog op grote schaal beschikbaar
komen.
Hoe kun je deze griep bestrijden?
Er komen tips om verspreiding te voorkomen zoals ma
tig roken, goed ventileren thuis en het stof vooral nat
wegnemen. Maar misschien is veel alcohol drinken ook
wel goed. Dat is toch ontsmettend en werkt het niet zui
verend?
Veel soldaten vonden dit wel een mooi advies! Mondkap
jes dragen lijkt ook te helpen Maar omdat echt weten
schappelijk onderzoek ontbreekt, komt bij sommigen ook
de gedachte op dat het een straffe Gods kan zijn. Maakt
de mens er immers geen rommeltje van met die vreselijke
oorlog met al zijn misdragingen?
Bekend is wel dat veel mensen bij elkaar het gevaar van
besmetting oplevert. Volksophopingen vermijden is daar
om verstandig en daar stuurt de overheid ook op aan.
Door de mobilisatie moeten de kazernes echter bezet blij
ven waardoor veel soldaten weer ziek worden. Het verlof
wordt daarom beperkt om de verspreiding tegen te gaan
in de woonplaatsen waar de soldaten hun verlof gaan
doorbrengen. Dat geeft natuurlijk weer opstandig gedrag
van de soldaten die heel lang niet naar huis mogen!
Fabrikanten zien hun kans ook schoon om wondermid-
deltjes aan te prijzen. Dagelijks staat in de krant dat Ab
dijsiroop genezend werkt. Was het maar zo.
Zjj die hoesten, dio verkouden M'\
zijn, dio keelpijn hebben, z^n i
bij zon dor vatbaar voor besmet- B
ting. Zorg daarom intijds Uw
ontstoken slijmvliezen to genezen
met do 1
Hoe komt het griepvirus in Nederland
Half juli 1918 komt overal in Nederland de melding over
Spaanse griepgevallen en is er sprake van een epidemie.
Het virus is te besmettelijk dat het bij onze grenzen halt
zou houden. Zo nemen bijvoorbeeld Nederlandse ar
beiders, die in Duitsland werken in banen van de vele
opgeroepen soldaten daar, het virus ongewild mee naar
Nederland. De volle kazernes in Nederland zijn ook een
ideale broedplaats en de soldaten verspreiden het virus
verder als ze met verlof naar huis gaan. Maar ook voor
Nederland geldt bij deze eerste golf in het begin: veel zie
ken en weinig sterfgevallen. Maar die zijn wel heftig door
het bloed opgeven uit de longen. Een bericht in augustus
dat iemand enkele uren na de dood geheel zwart werd, is
ook niet bevorderlijk om te denken dat het niet zo erg is.
Gelukkig is het in september al snel minder, maar dan
komt die tweede golf vanaf oktober die veel genadelozer
is. November geeft helemaal een explosie van sterfgeval
len, verergerd door vele massale bijeenkomsten.
Op 11 november 1918 eindigt namelijk de Eerste Wereld
oorlog door een wapenstilstand en wordt er uitgebreid
gefeest. Mensen vieren dit, zoeken elkaar op en het virus
kan zich verder verspreiden.
Oktober 2018
25
