verpemzingen bij de voorp
Jaap Plakman
Op de achtergrond kool. Tegen de fabriek aan de houten lift, waarmee
de lege vaten naar zolder en van zolder gingen, want de kuiperij was
boven. Op de voorgrond een paar boerenjongens van Kalverdijk,
Warmenhuizen of Tuitjenhorn, die kool gelost hadden (zeiltje mee).
De personen, die erop staan zijn:
1. Jan Bruin. Slappe.
2. Jan Kramer, Hakkeprak
3. Ome Arie Bleeker.
4. Kees Kramer Gz., later Firmant, 1888-1942.
5. Willem Pannekeet.
6. Boers uit Broek.
7. Gerrit Kramer Jbz. stichter, eigenaar, 1850-1919.
8. Jan Schilder.
9. Gert Glas?
10. Zondervan, kuiper, is later geëmigreerd naar Amerika.
11. Dirk Komen, neef.
12. Ab Kok.
13.
14. Hendrik Rake.
15. Jan Kramer Gz., later firmant, 1891-1948.
16. Jan Schuffelen.
17. Jan Pluister, kuiper.
18. Styntje Kramer, 1890-1956.
19. Grietje Kramer, 1899-1946.
20. Tryntje Kramer, 1887-1913.
21. Klaas Grootjes, schoonzoon, later meesterknecht, 1870-1959.
22. Koolboer uit Warmenhuizen, Tuitjenhorn of Kalverdïjk.
23. Jan Groen (noemden hem Ome Jan).
24. Koolboer uit Warmenhuizen, Tuitjenhorn of Kalverdijk.
(Jaap Pater?)
25. Idem.
Op de achtergrond in het midden de gevel van de "nieuwe
Fabriek" uit 1901.
Het is even een puzzeltje om naam en persoon bij elkaar te
zoeken, maar u komt er vast wel uit.
Hé, zult u denken bij het zien van deze Otterplaat.
Deze foto op de voorkant heb ik al eens eerder ge
zien! Dat is inderdaad het geval, hij stond in de
Otterplaat van 2013. Deze mooie foto is een afdruk
van een glasnegatief afkomstig uit de nalatenschap
van de vermoedelijke fotografe Elisa Catharina de
Boer-van Bommel. Aan haar en enkele van de fo
to's die we van haar kleinzoon hebben gekregen, is
eerder een artikel gewijd in de Otterplaat van 2013
onder de titel 'Fotocollectie van Bommel'.
De foto toont de toenmalige zuurkoolfabriek de
'Eendracht' in Zuid-Scharwoude. Deze zou in 1890
zijn gesticht door een drietal Langedijkers, t.w. de
heren Arends, Kooy en Kramer. Na enkele jaren
neemt Kramer de zaak over en zet deze voort on
der eigen naam 'Kramer's Zuurkool'. De fabriek
draagt overigens nog wel enige tijd de naam de
'Eendracht'. Zelfs nog na de verbouwing, waarbij
voor de fabriek het voor Langedijkers bekende woonhuis
en kantoor is gebouwd. Zie de foto hieronder van latere, mij
niet bekende datum.
Van de meeste foto's die wij van Elisa Catharina de Boer-
van Bommel in bezit hebben, is niet bekend wanneer deze
genomen zijn. Van de foto op de voorplaat echter wel. Bij
de bestanden in ons archief die betrekking hebben op een
thema tentoonstelling over zuurkool in het Regthuis enige
jaren terug vond ik stukken die nadere informatie bieden.
Zo is er een beschrijving van de foto in een pamflet van
30 maart 1990, bij het 100-jarige bestaan van de fabriek. Het
bevat de volgende tekst:
Deze foto is gemaakt in 1904 aan de voorkant. Rechts lege oxhoof-
den, voor volle vaten, die voor verzending klaar liggen en op de
voorgrond een vat op de vlieg, dat met touwen in de schuit ge
vierd wordt. Linksachter het oventje met schoorsteen, waar het
water gekookt werd voor het vaten schrobben (dit heeft Jan Schil
der jaren gedaan). Links van dat schoorsteentje stond op de wal
het 'huisje', zonder deur en zonder bril, alleen een schotje om op
te zitten!! Steeds controle, en het zat niet zo makkelijk.
2
Oktober 2015
