Duizenden Amersfoortse evacués naar Langedijk
Half april 1940 is Oudkarspel in wijken verdeeld en
zijn de gezinnen ingedeeld.
De Commissaris Afvoer Burgerbevolking geeft geluk
kig op 15 april 1940 toestemming dat het uitlaadstati-
on voor Oudkarspel toch station Noord-Scharwoude
wordt. Maar de 'Staat Spoorwegvervoer' kan niet
zomaar gewijzigd worden, vindt de directeur van de
Etappen- en verkeersdienst. Hij vindt het 'vervoer-
technisch ontoelaatbaar' en dus gaat het niet door.
Bericht van 25 januari 1940, nog steeds ZEER GEHEIM
Op 25 januari 1940 krijgt hij bericht (ZEER GEHEIM)
dat Oudkarspel 1200 mensen uit Amersfoort zal krijgen.
Op zijn vraag of ze ook dieren moeten opvangen, is het
antwoord dat er alleen mensen komen.
Op 5 februari 1940 vergaderen de burgemeesters van
vluchtoorden opnieuw in het stadhuis van Alkmaar
en daar hoort hij wel iets vreemds. Voor Noord- en
Zuid-Scharwoude wordt als uitlaadstation het station
Noord-Scharwoude (bij Het Verlaat) aangewezen, maar
voor Oudkarspel blijkt dat Warmenhuizen te zijn. Hij
verzoekt in plaats daarvan het laadstation van de groen
teveiling in Noord-Scharwoude (de Noordermarktbond)
aan te wijzen. Dat is slechts vijf minuten gaans en vanaf
Warmenhuizen is dat bijna twee uur! Zijn verzoek wordt
echter afgewezen, want de militaire autoriteiten hebben
dit vastgesteld en die veranderen dat niet zomaar.
Ondertussen gaan de voorbereidingen op allerlei gebieden
door. Wijnveldt stuurt op 12 februari 1940 een lijst van de
bevolking van Oudkarspel door naar de burgemeester van
Amersfoort. De gegevens ervan, zoals beroep en gods
dienst, kunnen van dienst zijn bij het aanwijzen van de
gezinnen. Zo kunnen bij voorbeeld katholieke Amers-
foorters in een katholiek gezin in Oudkarspel komen.
Een mooie gedachte, maar de burgemeester van Amers
foort meldt dat dit in de praktijk ondoenlijk is. Door de
Wijk- en Groepsindeling in zijn gemeente gaat dat nooit
lukken. Er zijn tientallen Wijken en elke Wijk is weer
onderverdeeld in Groepen van 50 personen, met aan het
hoofd een Groepsleider. Die heeft een kaart met de na
men en kan dat als appèllijst gebruiken. De bedoeling is
die in te leveren bij de burgemeester van het vluchtoord,
zodat die de mensen verder kan laten onderbrengen.
De regering nodigt de burgemeesters uit aan te geven
wat ze nodig hebben bij de opvang, zoals beddenzak-
ken, stro, kussens en kachels. Dat zal centraal worden
ingekocht om kosten te besparen. Begin maart 1940 bestelt
Wijnveldt 675 beddenzakken, 675 kussens en 12 kachels.
Bij alle voorbereidingen weet de bevolking, behalve
een kleine groep die de organisatie op poten moet
zetten, nog vrij weinig. Gelukkig komt wel op 3 mei
1940 het bericht dat de treinen tot het veilingterrein
van Noord-Scharwoude mogen doorrijden. Op de
zelfde dag stuurt het Ministerie van Binnenlandse
zaken een schrijven naar de burgemeesters dat wel
aan de voorgangers van kerkelijke gemeenten het
vluchtoord verteld mag worden. Datzelfde Ministerie
stuurt nog op 10 mei 1940 een regeling betreffende de
kosten die de opvanggezinnen krijgen:
Voor de 1e persoon per dag
huisvesting en voeding
Voor de 2e persoon per dag
huisvesting en voeding
Iedere persoon daarna per dag
huisvesting en voeding
Kind beneden 12 jaar per dag
huisvesting en voeding
In het geval van 'geen nachtleger'
per dag minder
Voeding zonder huisvesting per dag
Huisvesting zonder voeding
Dat is maar net op tijd
f 0,60
f 0,50
f 0,40
f 0,30
f 0,05
f 0,30
f 0,15
>V
- -
Evacués in pleeggezin in Noord-Scharwoude.
Het bordje met de nummers van de Wijk en de Groep
staat tegen een boom.
Oktober 2015
17
244/l/C.N.K.
EVACUATIE
INSTRUCTIES
Amsterdam, 25 Januari 1940
ZEBR GEHEIM
Aan
den Heer Burgemeester
van
0 D K A R 9 P t V
Ik moge mededeelen dat Owe Semeente welke bij evacuatie
Is vluchtoord is aangewezen, uitgewekenen zal hebben te verwachten
uit de Geineente(n)
AMERSFOORT 1200 personen.
Het is de uitdrukkelijke wensch van den Opperbevelhebber van
Lend- en Zeemacht, dat de bev Lking voorshands van bovenstaande me-
ledeeling onkundig blijft.
Zo wel vtn U als van hen die U bij het treffen van de modig
roorbereldingsmaatTegelen terzijde staan, vertrouw ik dan ook dat t
ezen aanzien c: meest strikte geheimhouding in acht wordt genomen.