D e witte beetje
Jaap Kroon
De witte boetjes aan de (hier bevroren) Keizerssloot.
Vanaf de jaren dertig stonden ze aan de Keizerssloot,
de witte boetjes van Berkhouwer. Misschien waren het
wel de lelijkste bouwwerken ooit in Zuid-Scharwoude
gebouwd. Tegelijkertijd waren het de meest legendari
sche bouwwerken van het dorp. Rond de ruilverkave
ling zijn ze gesloopt. Ze zijn verdwenen, maar niet weg
uit de gedachten van de mensen die ze huurden of in de
buurt woonden.
Hoe ontstonden de boetjes
De jaren dertig van de vorige eeuw waren de crisisjaren.
Tot vlak voor de Tweede Wereldoorlog was er geen eco
nomisch lichtpuntje te bekennen. Overal was het armoe
troef. Cornelis Berkhouwer was eigenaar van het grootste
deel van het eiland waarop de familie Hop woonde. Ten
westen van de familie Hop hadden Cees van
Gulik en mijn opa een boet in eigendom. De rest
van het perceel was van Berkhouwer.
Cornelis Abraham Berkhouwer zag het levens
licht op 3 juli 1893 te Zuid-Scharwoude. Hij was
de zoon van Pieter Berkhouwer en van Grietje
Borst. Hij was niet getrouwd en leefde jarenlang
alleen. Hij was al op leeftijd toen hij de huisge
note werd van Maartje Jonker, vroedvrouw in
ruste, te Broek op Langedijk. Na het overlijden
van Maartje Jonker woonde hij nog een paar
jaar alleen in haar huisje. Op 27 juni 1974 ver
trok hij naar Beverwijk naar familie, waar hij op
29 juni 1975 overleed.
Voor de tuinderij was hij waarschijnlijk niet
in de wieg gelegd. Misschien loonde het ook
niet de moeite om zijn akker vol te zetten met
kool. Hij had in ieder geval andere plannen en
genoeg tijd. Hij besloot op een zeker moment
vlak naast de boet van mijn opa een koolboet te bouwen.
Goedkoop was zijn motto, dus zocht hij de goedkoopste
stenen die hij maar bemachtigen kon. Dat gold ook voor
het andere bouwmateriaal dat hij nodig had. Als het even
kon gebruikte hij tweedehands materiaal.
Hij bouwde de boet eigenhandig naar eigen ontwerp. Dat
ontwerp was weer afhankelijk van het materiaal dat hij
te pakken kon krijgen. Hij vond het niet nodig bouwver
gunningen aan te vragen. Daardoor is het niet mogelijk
om na te gaan wanneer hij precies met de bouw is begon
nen. Het gemeentebestuur van Zuid-Scharwoude pikte
blijkbaar dat hij zonder vergunning aan de gang ging.
Ik kan me tenminste niet voorstellen dat in een dorp als
Zuid-Scharwoude deze bouw onopgemerkt bleef. Hij
was geen metselaar of timmerman maar hij begon ge-
Foto genomen uit de boom voor het huis van de familie Kroon,
Dorpsstraat 43 (Voorburgracht 89). We zien de witte boetjes
hier vanaf de zuidzijde. Voor de boetjes langs liep een pad.
Op de deuren aan de zuidzijde stonden de naambordjes van de huurders.
Links zien we dwars op de boetjes de poterbewaarplaats
(fotograaf Gerard Bruin).
Herman en Sjaak Buter voor de veestalling.
Sjaak was al vanaf zijn derde jaar regelmatig in
de stal van zijn oom Herman te vinden.
Oktober 2014
51